Tesisat Dergisi 196. Sayı (Nisan 2012)

Testo Servis ve Bakimda Kullanilan Cihazlar Basınç Ölçümü Basınç ölçümü manifoldlarla yapılmaktadır. Piyasada dijital ve manifold olarak 2 fark– lı çeşitte cihaz bulunabilir. Analog manifold kullanılırken sistemdeki akışkana ait manifold kullanılmalıdır. Dijital manifold kullanılıyorsa ölçümden önce ilgili akışkan tipi seçilmeli– dir. Manifoldlarda mavi taraf alçak basınç, kırmızı taraf ise yüksek basınç tarafını işaret etmektedir (Şekil lD.l). Manifold kullanarak seçilen akışkanın ölçülen basınçta ki doyma sı­ caklıklarına ulaşılabilir. Doyma sıcaklığı akış­ kanın uygulanmış basınç altındaki kaynama/ yoğuşma noktası olup bu ilişki Şekil 10.2'de gösterilmektedir. Şekil 10.1 Basınç ölçüm cihaziarı Sıcakilk ıı·cı Ka:rnıımıınoktıısısıcakhğııırtıır 140 120 100 .. ... ... Kaynama noktası sıcaklığı düşer Isı Ene rj isi q (JIKgJ Şekil 10.2. Basınç durumuna göre kaynama nokta– sındaki değişiklik Boru Yüzeyinden Sıcaklık Ölçümü Soğutucu ünitelerde boru yüzeyinden sıcaklık ölçümü almak önemlidir. Bu işlemin sebebi boru içinden geçen akışkanın sıcaklık değerini görebilmektir. Bu ölçüm temaslı veya temassız (infrared) termometrelerle yapılabilmektedir. Yüzey tipi temas lı termometrelerin ölçüm doğ­ ruluğu temassızlarla karşılaştırıldığında daha yüksektir. Temaslı ölçüm yaparken borunun şeklini alan esnek bantlı yüzey termometre– lerinden veya boruya kenetlenebilen tarzda sensörlerden kullanmak ölçüm doğruluğunu arttırır (Şekill0.3). Temassız termometrelerin ise avantajı çok hızlı ölçüm yapmalarıdır. Bu cihaziarda ise kullanma kılavuzlarında belirtilen optik orana dikkat ederek, cihazı borunun sıcaklığını öl- Ayrıca temassız termometrelerle parlak yüzey– lerden ölçüm alınmamalıdır. Mümkünse parlak yüzeyler mat hale getirilmelidir. Aşırı Kızdırma Aşırı kızdırma özellikle kampresöre sıvı git– memesi için gerekli olan bir ölçümdür. Komp– resörde sıvı sıkıştırılamayacağından dolayı, az miktardaki sıvı bile kampresöre zarar verebilmektedir. Aşırı kızdırma direkt olarak ölçülemediğinden, birbirine paralel iki ölçüm ile hesaplanabilmektedir. Alçak basınç, yani evaporatorden aldığımız basınç değerine Po diyelim. Sistemde bulunan akışkanın "Po" basıncı altındaki kaynama noktasına "to" di- yoruz. "to" değeri sistemdeki gaza ait analog manifoldun dış çeperindeki çembere bakarak, doymuş sıcaklık tablosuna bakarak veya di– jital manifold üzerinden akışkanı seçtiğinizde otomatik olarak hesaplanan değere bakarak bulunabilir. Örnek olarak suyun 1 bar (atmosfer basın­ cı) altındaki hesaplanan sıcaklığı (to) = lOOC'dir. Yine alçak basınç tarafından boru yüzeyinden ölçtüğümüz sıcaklığa ise "gerçek sıcaklık" de– nir ve "tah" olarak gösterilir. Aşırı kızdırma bu 2 değer arasındaki farktır. Yani; çecek mesafeye getirerek ölçüm yapılmalıdır. _şe_ki_l1_0_.3_Yu_·ze_y_sı_ca_kl_ığı_nı_n o_"lç_ül_m_es_i________________ 80 lesisat Dergisi Sayı 196- Nisan 2012