Tesisat Dergisi 194. Sayı (Şubat 2012)

TEKNİK TANITIM 90 Tesisat Dergisi Sayı 194 - Şubat 2012 + lamalarında da çok geniş bir altyapı sağlar. Sistemin yapısı, düşük güçlü bir radyo fre- kans sistemine dayanır ve tam otomatiktir. Uzak birimden gönderilen iletilerin periyodu programlanabilir ve uygulamanın kapsamına göre saatlik, günlük veya haftalık olarak veri transfer programları, sisteme kurulabilir. RF, OSO uygulamalarında en çok kullanılan haber- leşme çeşididir. En önemli özelliği kablolara olan ihtiyacı ortadan kaldırması ve kablolama maliyetlerinden kurtulmasıdır. Düşük maliyetli bir radyo vericisi mevcut sa- yaca entegre edilir ve sayacın ara yüzünden alınan bilgiler bu vericiye iletilir. Radyo verici- si de bu bilgileri değerlendirilmek üzere, ana bilgisayarın bulunduğu operasyon merkezine aktarır. Sayaç hafızasında tutulan tüketim değerleri frekans bandı üzerinden anlık olarak sorgulama yapan el terminaline yollanır. El ter- minaline aktarılan okuma bilgileri, firmaların merkez ofislerine elektronik haberleşme ile ile- tilmektedir. Merkezde değerlendirilen, kıyasla- maları yapılan, gider paylaşım bildirgeleri veya fatura haline getirilen bilgiler iletilmektedir. Firmalar her okumada 1,5 - 3 Euro hizmet be- deli almaları ve yönetimin sadece fatura dağıt- ma görevi kalması yönetim açısında kolay bir uygulama olarak görülse de tüketici için uzun vadede çok maliyetli ve aynı zamanda teda- rikçiye bağımlı bir sistemdir. Ayrıca, kablosuz okuma uygulamaları genelde yabancı firmalar veya onların Türkiye irtibat ofisleri tarafından yapılmaktadır. Pastadan alınan payın büyük M-Bus kablolu sistemlerde sayaç bilgileri 2 telli iletişim hattı üzerinden bilgisayara iletilir. Sayaçlar veri hattına polarite farkı olmaksızın paralel veya seri olarak bağlanır. Aynı hat üze- rinde sayaç bilgilerinin toplanması ve bilgisa- yara aktarılmasını sağlayan bir veri dönüştü- rücü bulunur. Bilgisayar yazılımları ile sayaç tüketim değerleri, anlık debi, anlık giriş suyu sıcaklığı, anlık çıkış suyu sıcaklığı, toplam debi gibi değerler okunarak istendiğinde kayıt altına alınır. Kablolu sistemlerin avantajları; • Anlık ölçüm • Hızlı haberleşme; kablolu sistemler sayaç- ların yanına gitmeden, bir noktadan okuma alarak, aynı zamanda çift yönlü veri alış- verişi yaparak sayaçların hızlı okunmasını sağlar. • Kolay kablolama; yeni hat çekilecek bina- larda kablolama kolaylığı ile tercih edilen kablolu sistemler sayaç verilerinin güvenli okunmasını sağlar. • Sayaçlar anlık olarak takip edilebildiği için hatta ya da sayaçta arıza meydana geldi- ğinde anında müdahale edilmesini sağlar. • Güç tüketimi minimumdur. • Bir okuyucu en fazla 250 sayaç bilgisini okuyabilir ancak “Repeater” özelliği kulla- nılarak istenilen sayıda sayaç okunup fatu- ralandırılabilir. • Faturalandırma gerekli eğitimler verildikten sonra bina yönetimi tarafından yapılabilir. • Tüketim optimizasyonu için kısa aralıklarla okuma yapılabilir, paralelinde istatiksel ve- riler elde edilebilir. • Faturalandırma yönetim tarafından yapıldığı için ayrıca ücret ödenmez. • Okuyucular ile kalorimetreye kaydedilen giriş-çıkış sıcaklıkları takip edilebilir. Böy- lece kullanıcı faturalandırmanın ayrıntılarını öğrenecektir. • Her sayacın kendi ID’si olduğu için okuma yapılırken sayaç verileri birbirine karışma- dan faturalandırma yapılır. Kablolu sistemin dezavantajları; • Eski binalarda, bina yapısından dolayı kab- lolama yapmak zor olacağı için kablolu sis- temler tercih edilmez. • Kurulum aşamasında okuma ve faturalan- dırma yazılımı maliyeti vardır. Ancak uzun vadede kablolu sistemlerde okuma ücreti alınmadığı için daha avantajlı olacaktır. Kablosuz İletişim Sistemleri Kablosuz sayaç okuma sistemleri EN-13757 standardına uygun olarak elektrik, gaz ve su sayaçlarının verilerinin uzaktan okunmasını ve tek bir merkezde toplanmasını sağlar. Kablolu M-Bus sistemlerine alternatif olarak geliştiri- len kablosuz sayaç okuma sistemlerinde, sa- yaçlardan gelen veriler bir el terminali ya da bir istasyon aracılığı ile okunup merkeze bildirilir. Okuma ve faturalandırma işlemleri veriler top- landıktan sonra bir merkezde yapılmaktadır. Kablosuz sayaç sistemlerinde kablolardan ve dönüştürücü birimlerden kaynaklanan prob- lemler yaşanmamaktadır. Bütün kablosuz sayaç okuma sistemleri, ye- rel telekomünikasyon kurulunun belirlediği ve kontrol ettiği radyo frekanslarını kullanır. Kablosuz sayaçlar için 1000 MHz’in altındaki frekanslar, özellikle 433 MHz bandı ve 868 Mhz bandı, yüksek frekanslara göre daha uzun mesafelerde haberleşme olanağı sağladığı için, daha uygundur. RF uygulamaları, uzak noktalardan bilgi top- lanmasına olanak veren bir teknoloji olarak, özellikle otomatik sayaç okuma kavramı doğ- rultusunda elektrik, su ve gaz idareleri için uygun bir yöntemdir. Bunun yanı sıra genel anlamda uzaktan izleme ve telemetri uygu- Şekil 2.