Tesisat Dergisi 194. Sayı (Şubat 2012)

UYGULAMA 126 Tesisat Dergisi Sayı 194 - Şubat 2012 Pasif Evler ve Isıl Kütle Pasif evler gayet iyi yalıtıldıklarından, infiltras- yon (sızıntı) oranları düşük ve enerji tasarruflu HVAC sistemleri kullandıklarından enerji kulla- nımını azaltmak için inşa edilmişlerdir. Ancak bu evler göreceli olarak yüksek ısıl kütleye sahiptir ve bu da büyük kısmı güneş enerjisin- den sağlanan yüksek pasif enerji kazançları nedeniyle aşırı ısınırlar ve ısıl konfor dereceleri bu nedenle düşer. İlave olarak, önceki araş- tırmalar ağır inşaatların özellikle yaz aylarında düşük iç ortam havası sıcaklıkları ve en fazla enerjiye ihtiyaç duyduklarında daha düşük enerjiyle yetinebilme gibi önemli üstünlükleri olmaktadır. Pasif evler için zorunlu şart olan 10W/m² ısı talebi şartını aşmamak için pencere alanı çok büyük tutulamaz ve duvarların içindeki (nor- mal olarak>400 mm), çatıda (normal olarak >500 mm) ve zemin katta (normal olarak >400 mm), olan izolasyon oldukça kalın olmalıdır. Gerekli olan duvar kalınlığı büyük miktarda duvarlardaki soğuk köprülerin sevi- yesine bağlıdır. Termal Kütle İç Ortam Isıl İklim Şartlarını Nasıl Etkiliyor ThermoDeck sistemi havalandırma, ısıtma ve soğutma için kullanılmaktadır. Besleme havası sıcaklığı (içi oyuk beton bloktan geçtikten son- ra) odaya girdiğinde, beton oyuğuna 49°C da girse dahi, hiçbir zaman 24… 25°C’ın üzerine çıkmamaktadır. Bakınız Şekil 6. Bu şekilde yatak odalarının aşırı ısıtılma tehlikesi önlen- mekte ve daha iyi ve hatta ısı tüm apartman dairesine tavandan tabana sabit bir sıcaklıkta dağıtıldığından, daha düzgün bir iç ortam ikli- mi elde edilmektedir. Sıcak yüzey alanları da ayrıca yüksek bir ısı konforu sağlamaktadır. Bu sistemle aşırı ısıtma da azaltılmaktadır, zira gece dışarıdaki 13°C’a kadar düşen so- ğuk hava sisteme beslenecek ve bu da gündüz depolanan ısıyı harcayacak ve beton bloğu soğutarak onu ertesi gün ısı absorbe edecek hale getirecektir. Klima ünitesinde yapılan ha- talı bir ayarlama nedeniyle en düşük besleme havası sıcaklığı 18°C’a ayarlanmıştır. Bakınız Şekil 7. Bu durumun 2011 yılında değişmesi bekleni- yordu ancak problem halen devam etmekte- dir. Buna rağmen, 1. katta Güneybatıya bakan dairenin iç ortam sıcaklığı yıl içinde hiçbir zaman 90 saatten fazla 26°C’ın üzerine çık- mamıştır. Bu rakam 440 saat olan pasif ev yönetmeliklerinin çok çok altındadır. Bakınız Şekil 8 . Maksimum sıcaklık hiçbir zaman 27°C’ı aşmamıştır. Kuzeybatıya ve Kuzey- doğuya bakan dairelerdeki iç ortam hava sıcaklıkları hiçbir zaman 26°C’ı aşmamıştır. Bu süre içinde dış ortam sıcaklıkları 30°C ile en yüksek seviyeye çıkmıştır (Temmuz ayın- da ortalama dış ortam sıcaklığı normalin 2°C üzerindedir). En sıcak zamanlarda gerekli olan soğuk egzoz havasından geri kazanılan ısıdan sağlanmaktadır. Bu nispeten düşük sıcaklıkları elde etmek için, büyük ihtimal- le pencere camlarının orta kısımlarındaki panjurların kapatılmış ve daire sakinlerinin camları açmış olmaları gerekmektedir. Klima üniteleri doğru ayarlandığında, maksimum iç ortam havası sıcaklığının 30… 40 saat ci- varında 26°C’ı aşacağı tahmin edilmektedir. Çok iyi yalıtılmış ve hava sızmaz bir binada mevcut olan yüksek miktarda ısıl kütleyi de beraber kullanarak (açık beton bloklar ve duvarlar nedeniyle) binanın zaman sabiti yükselmektedir (350 saatin üstüne). Bu şe- kilde hesaplamalarda kullanılacak dış ortam Şekil 7. Besleme havası sıcaklığı Şekil 8. 1. Katta Güneybatı yönüne bakan 2A nolu apartman dairesindeki iç ortam havası sıcaklıkları Besleme hava sıcaklığı ºC Şekil 6. Kuzeydoğuya bakan 3C nolu apartman dairesinde besleme havası sıcaklığı ısıtıcı kangaldan sonra (beton bloğun içine) 42…48°C arasında iken sıcaklıklar. Oda sıcaklık skalası solda dış ortam skalası sağ- dadır. Kırmızı Eğri : Oturma odası sıcaklığı 21.7…22.0°C Yeşil Eğri : Yatak odasındaki sıcaklık 21.7…21.8°C Sarı Eğri : ThermoDeck levhadan geçtikten sonra besleme sıcaklığı: 23.8…24.0°C Mavi Eğri : Dış hava sıcaklığı -9.5…-17°C Dış ortam hava sıcaklığı ºC İç ortam hava sıcaklığı ºC İç ortam hava sıcaklığı ºC