Tesisat Dergisi 191. Sayı (Kasım 2011)

MAKALE 70 Tesisat Dergisi Say ı 191 - Kas ı m 2011 AB Teknik Mevzuat ı ’na uyum sürecinde yay ı nlanm ı ş olan 2009/142/AT (90/396/AT) Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelik ile birlikte, endüstriyel uygulamalar için özel olarak üretilen gaz yakan cihazlar haricindeki cihazlarla ilgili güvenlik kriterleri tan ı mlanm ı ş t ı r. Bu nedenle endüstriyel uygulamalar için özel olarak üretilen cihazlar ı n “ürün güvenli ğ i” hususunda yetkili merciler taraf ı ndan belirlenen kriter olmamas ı nedeniyle, bu kapsamdaki cihazlar ı n uygunluk de ğ erlendirmesinde belirsizlikler söz konusudur. Bu yaz ı da, sanayide çok geni ş bir uygulama sahas ı olan ve çal ı ş ma ve çevre sa ğ l ı ğ ı aç ı s ı ndan son derece önem arz eden belirsizliklerin giderilmesi için çözüm önerileri tart ı ş ı lacakt ı r. Makine Mühendisi S&Q MART Ürün Belgelendirme Müdürü Ali ÖZGENÇ Endüstriyel Amaçl ı Gaz Yakan Cihazlarda Ürün Güvenli ğ i (I) Mevzuata K ı sa Bir Bak ı ş Konuya aç ı kl ı k getirilebilmesi için, genel ola- rak gaz yakan cihazlarla ilgili teknik mevzu- ata k ı saca göz atmak ta yarar var. Piyasaya arz edilen ürünlerle ilgili en önemli mevzuat, k ı saca Çerçeve Kanun olarak da an ı lan 4703 say ı l ı Ürünlere İ li ş kin Teknik Mev- zuat ı n Haz ı rlanmas ı ve Uygulanmas ı na Dair Kanun’dur. Kanun hem CE i ş aretlemesi kap- sam ı ndaki ürünleri hem de CE i ş aretlemesi kapsam ı d ı ş ı nda kalan ürünleri kapsamakta- d ı r. Ba ş ka bir deyi ş le CE i ş areti kapsam ı nda olsun ya da olmas ı n piyasaya arz edilen tüm yeni ürünler bu kanun kapsam ı ndad ı r. Yasan ı n 5. Maddesi konumuzla do ğ rudan ilgilidir ve aynen ş u hükümleri getirmektedir: “Piyasaya arz edilecek yeni ürünlerin ilgili tek- nik düzenleme ye uygun olmas ı zorunludur… Birinci f ı krada (bir önceki cümle-AÖ) belirtilen hususlarda düzenlemeler yapmaya, s ı n ı rlama- lar getirmeye ve istisnalar tan ı maya Bakanlar Kurulu yetkilidir…. Üretici, piyasaya sadece güvenli ürünleri arz etmek zorundad ı r. Tek- nik düzenlemelere uygun ürünlerin güvenli oldu ğ u kabul edilir. Teknik düzenlemenin bulunmad ı ğ ı hallerde , ürünün güvenli olup olmad ı ğ ı ; ulusal veya uluslararas ı standartlara; bunlar ı n olmamas ı halinde ise söz konusu sek- tördeki iyi uygulama kodu veya bilim ve teknoloji düzeyi veya tüketicinin güvenli ğ e ili ş kin makul beklentisi dikkate al ı narak de ğ erlendirilir.” Görüldü ğ ü gibi referans noktas ı olarak teknik düzenleme al ı nmaktad ı r. Nedir teknik dü- zenleme? Kanundaki tan ı m aynen ş öyle: “Bir ürünün, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, i ş leme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajla- ma, i ş aretleme, etiketleme ve uygunluk de ğ er- lendirmesi i ş lemleri hususlar ı ndan biri veya birkaç ı n ı belirten ve uyulmas ı zorunlu olan her türlü düzenleme.” Ş imdi konumuzla ilgili teknik düzenlemelerden biri olan 2009/142/AT (90/396/AT) Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelik’e bir göz atal ı m… Yönetmelik “yemek pi ş irme, ı s ı nma, s ı cak su elde etme, so ğ utma, ayd ı nlatma veya y ı kama amac ı yla kullan ı lan ve gerekti ğ inde, normal su s ı cakl ı ğ ı 105°C’yi a ş mayan su elde etmek gibi amaçlarla gaz yakan cihazlar ı , cebri üflemeli brülörleri ve bu brülörler ile teçhiz edilen ı s ı t- ma elemanlar ı n ı ” kapsamaktad ı r. Endüstriyel tesislerde gerçekle ş tirilen endüstriyel i ş lemler- de kullan ı lmak üzere özel olarak tasar ı mlanan cihazlar bu Yönetmeli ğ in kapsam ı d ı ş ı ndad ı r. Önce genel mevzuattan ba ş lad ı k. Ş imdi gaz yakan cihazlara ili ş kin di ğ er mevzuatlara ba- kabiliriz. Bu konuda akla gelen ilk mevzuat ise EPDK taraf ı ndan haz ı rlanan ve 18 Eylül 2002 tarihli ve 24880 say ı l ı Resmi Gazete’ de yay ı mlanarak yürürlü ğ e giren “Do ğ al Gaz Pi- yasas ı İ ç Tesisat Yönetmeli ğ i” dir. Söz konusu yönetmeli ğ in 1. maddesi aynen ş öyledir: “Bu Yönetmeli ğ in amac ı ; do ğ al gaz ı n tüketi- mine yönelik olarak bina veya arsa içine yer- le ş tirilecek her türlü do ğ al gaz cihazlar ı n ı n ve ilgili tesisat ı n, ulusal ve/veya uluslararas ı standartlara göre tesis ve kontrol edilmesi- ne ili ş kin usul ve esaslar ı n belirlenmesidir.” Söz konusu yönetmeli ğ in 2. maddesine bakt ı - ğ ı m ı zda ise ş u ifade ile kar ş ı la ş maktay ı z: “Bu Yönetmelik; iç tesisat ı n tasar ı m ı , yap ı m ı , kontrolü, i ş letmeye al ı nmas ı ve i ş letilmesi, Üretici, piyasaya sadece güvenli ürünleri arz etmek zorundad ı r. Teknik düzenlemelere uygun ürünlerin güvenli oldu ğ u kabul edilir.