Tesisat Dergisi 191. Sayı (Kasım 2011)

SÖYLE Şİ 66 Tesisat Dergisi Say ı 191 - Kas ı m 2011 ş efinin, kontrol mühendisinin rahat etmesini ve mekanik müteahhitlerin daha kolay test yapabilmesini sa ğ l ı yor. “Çal ı ş malar ı m ı z sayesinde sektör daha düzgün bir noktaya geliyor” ISKAV’ ı n klima santralleri konusunda bir kitab ı var. Burada EN normlar ı na göre dikkat edilme- si gereken kriterler yer al ı yor. Kanal kay ı plar ı , klima santrallerindeki kay ı plar ı , klima santral- lerinde yer alan filtrelerdeki ölçümleri tan ı m- layan çok detayl ı bilgiler var. Örne ğ in koydu- ğ unuz ı s ı geri kazan ı m ünitesinin enerji geri dönü ş ümünü hesapl ı yor. Oradaki kriterler çok önemli. Metreküp saniye için yani debi ba ş ı na tüketece ğ iniz kW için kriterler var.. EN sertifikas ı n ı Türkiye’deki imalatç ı lar ı n ço ğ u ald ı . Sonuç olarak Klima Santralleri Kitab ı , NEBB TAD kitapç ı ğ ı , DW 144 Kanal İ malat ı ve Testleri kitab ı arka arkaya ç ı kart ı ld ı ve birbiri- ni tamamlayan yay ı nlar oldu özetlersek İ klim- lendirme sektörü düzgün bir yolda ilerliyor bu çal ı ş malara katk ı koyan tüm STK lara te ş ekkür etmek istiyorum. TAD i ş inin kimin taraf ı ndan yap ı lmas ı laz ı m, kimin i ş veren olmas ı gerekti ğ i sorununu NEBB de ya ş ı yor. Biraz önce örnek verdi ğ im bu iki i ş de bizim i ş verenimiz mekanik müteahhitti. Mekanik müteahhit i ş i yapan her iki firma bizi kendileri ça ğ ı rd ı lar. Bu nedenle son derece uyumlu çal ı ş t ı k.Ancak bu konu lieride suiis- timal edilebilinir gibi görünüyor BU nedenle di ğ er bir model yani TAD yüklenicisinin do ğ ru- dan yat ı r ı mc ı ya ba ğ l ı olarak çal ı ş mas ı NEBB taraf ı ndan tercih edilmektedir. Bildi ğ ini gibi yap ı denetim i ş ini yapanlar ı n paras ı n ı müteahhit veriyor. Müteahhitte yap ı denetimini istedi ğ i gibi geçirtiyor.. ISKAV için söylemiyorum ama ileride çok firma ç ı kt ı ğ ı za- man müteahhit de en ucuz vereni ve kendisine en iyi raporu verecek firmay ı seçebilir. İ leride böyle bir tehlike olu ş abilir. Türkiye’de her ş ey iyi ba ş l ı yor fakat sonucunu getiremiyoruz. Dik- kat etmek gerekiyor. de o yöntemle yap ı ld ı . ISKAV’ ı n yapt ı ğ ı ilk i ş ti. NEBB’i mümkün oldu ğ u kadar oturtmaya ça- l ı ş t ı k. Bu bir denetim de oluyor. Öncelikle projeyi inceleyip, yorumlar yapmak gerekiyor. İ lk projede bitmi ş hale girdi ğ imiz için pek katk ı m ı z olamad ı . Bitmi ş halinin s ı k ı nt ı la- r ı n ı ya ş ad ı k ama yine de mükemmel bir çal ı ş - ma oldu. Sistem, mal sahibi ve müteahhidin d ı ş ı nda üçüncü bir kurulu ş taraf ı ndan denet- lendi, tüm cihazlar devreye al ı nd ı kapasiteler ölçüldü, ayarland ı ve sistem çal ı ş t ı r ı ld ı . Ka ğ ı thane projesi var, 40 bin metrekarelik. Onu da Pim Mühendislik’ten Recep Bey yap ı yor. Bu ikinci projede biraz daha ş ansl ı yd ı k, çünkü projeye i ş bittikten sonra de ğ il, yüzde 50 a ş a- mas ı nda girmi ş tik. Bütün projeleri noktada inceledi ğ imizde belli yerlerde, 10’a 15 cm gibi kanallar gördük. Bu kanallar kritik devrenin son noktalar ı nda yer al ı yordu. Teorik hesap yapt ı - ğ ı m ı zda do ğ ru ç ı k ı yor, ama deneyimlerimize göre 10’a 10’luk bir kanaldan hava gelmedi ğ ini biliyoruz. Bu kanallar ı büyütebilir miyiz diye dü- ş ündük. Sonuçta orada ölçüm, ayar yapaca ğ ı z ama hava debisini yakalayamazsak rapora yaz- mak durumunda kalaca ğ ı z. Onun için ş imdiden önlem almalar ı gerekti ğ i konusunda uyard ı k ve kanal kesitlerini büyüttük. Ya da belirli yerlerde balans damperleri eksikti, onlar ı koydurduk. Su devresi üzerinde eksik baz ı manometreleri ilave ettirdik. Bu olumlu bir süreçti zaman ı m ı z vard ı projeyle ilgili yorum yapabildik. “Test, ayar ve dengelemenin yap ı labil- mesi için elektrik ba ğ lant ı lar ı bitmi ş olmal ı ” İ kinci a ş amada, bir klima santrali ile ilgili ya- p ı lacak testlerde sat ı n al ı nan cihaz ı n teknik özelliklerini yaz ı yoruz. Böylece sahaya gitti ğ i- miz zaman elimizde bir doküman oluyor. Sant- ralin tipi tan ı mlan ı yor, santraldeki fan ı n debisi, harici bas ı nc ı , so ğ utucu bataryan ı n kapasite- leri, su giri ş ç ı k ı ş s ı cakl ı klar ı gibi detaylar ya- z ı l ı yor. Zaman ı m ı z doldu ğ u için firmadan tüm ekipmanlar ı n teknik ç ı kt ı lar ı n ı ald ı k ve ş u anda test commissioning sürecine ba ş lamadan bü- tün tablolar ı doldurduk. Test tablolar ı m ı z haz ı r, projeyle ilgili yorumlar yap ı lm ı ş , bunlar yerine getirilmi ş art ı k beklemedeyiz. Test, ayar, den- gelemenin yap ı labilmesi için birincisi elektrik ba ğ lant ı lar ı n ı n bitmi ş olmas ı laz ı m. İ kincisi bina otomasyon sisteminin bitirilip devreye al ı nm ı ş olmas ı laz ı m. Bitirilmesi de ğ il bir de ön kabullerinin tamamlanmas ı gerekiyor. Ş uanda bu iki a ş amay ı bekliyoruz. Çünkü elimizdeki doneler, projeler haz ı r. ISKAV olarak izometrik ş emalar ı da biz ürettik. Bence bu, ciddi olarak tam kitab ı na uygun yap ı lm ı ş ilk i ş . 2-3 ay sü- recek ve sonuçlar ı n ı sektörle payla ş aca ğ ı z. Biraz da DW 144 Kitab ı ’le ilgili çal ı ş malara de ğ inmek istiyorum. Ulus olarak standartlar ı , kurallar ı , kriterleri maalesef pek sevmiyoruz. Ço ğ u kez “Benim bildi ğ im do ğ rudur” mant ı - ğ ı yla hareket ediliyor. Tabi bu durum taahhüt sektörüne de yans ı yor. Art ı k cihazlar ı ana firmalar ald ı ğ ı için bizler taahhüt sektöründe sac hava kanal ı bir de boru yapan müteahhit- ler durumuna geldik. Fakat hava kanal ı deyip geçmemek laz ı m. Burada da bir bo ş luk söz ko- nusu. Hem tasar ı m hem imalat hem de mon- taj anlam ı nda çok büyük eksiklik vard ı . İ ngiliz HVCA Derne ğ i’nin ç ı kard ı ğ ı ve Avrupa’daki tüm mekanik müteahhitler taraf ı ndan s ı cak bak ı lan bir yay ı n var. DW- 144’ün sac kanal ı , hava kanal ı imalat ı montaj ı ve tasar ı m ı hatta belli ölçüde testleri içeriyor. Bu kitab ı n MTMD olarak Türkçe çevirisini yapt ı k. Kitapta tan ı m- lanan kanallar ı n s ı zd ı rmazl ı k testi, NEBB’in çevirisini yapt ı ğ ı m ı z çal ı ş may ı çok etkiliyor. TAD müteahhidini uygulaman ı n ba ş lang ı c ı nda veya tasar ı m a ş amas ı nda projeye dail edebili- risiniz. Bu yöntemde TAD yüklenicisi tasar ı ma yönelik bilgi ve deneyimlerini tasar ı mc ı ile payla ş abilir ayr ı ca uygulama a ş amas ı nda ya- p ı lmas ı gerekli olan boru ve kanal s ı zd ı rmazl ı k testlerine dahil olabilir. Ama TAD yüklenicisi i ş e tüm uygulaman ı n tamamlanmas ı ndan sonra dahil olduysa TAD yüklenicisi öncelikli olarak sahada yapt ı ğ ı n ı z boru bas ı nç test- lerini, hava kanallar ı s ı zd ı rmazl ı k testlerinin yap ı ld ı ğ ı n ı ve föylerin imza alt ı na al ı nm ı ş ol- mas ı n ı isteyecektir . T ı pk ı NEBB uygulamala- r ı nda oldu ğ u gibi. Bu dökümanlar yoksa bu i ş i ciddiye almamak laz ı m çünkü ileride özellikle havan ı n dengelenmesi anlam ı nda problemler ya ş anaca ğ ı a ş ikard ı r. Bizim de öyle olmam ı z laz ı m. Yoksa i ş çözümsüzlü ğ e do ğ ru gider. Onun için gerek uygulaman ı n gerek testlerin DW 144 e göre yap ı lm ı ş olmas ı TAD sürecine önemli katk ı sa ğ layacakt ı r Bu kitap yukar ı da de ğ indi ğ im gibi Mekanik Müteahhitler Derne- ğ i taraf ı ndan haz ı rland ı Ersin Gökbudak’ ı n da bu kitab ı n haz ı rlanmas ı nda çok büyük katk ı s ı var, Cihan Akbulut, Çi ğ dem Akbulut ve İ rfan Çelimli’nin de katk ı lar ı yads ı namaz. Bu tip standartlar tasar ı mc ı n ı n, sahadaki ş antiye