Tesisat Dergisi 191. Sayı (Kasım 2011)

GÜNCEL 28 Tesisat Dergisi Say ı 191 - Kas ı m 2011 gaz olacak. Bunun 75 milyar metreküpünün de sat ı labilir olaca ğ ı n ı tahmin ediyoruz” dedi. Önümüzdeki y ı llarda Ortado ğ u’da do ğ algaz ihti- yac ı n ı n artaca ğ ı na de ğ inen Ş ehristani, “Irak bu bölgenin gaz aç ı ğ ı n ı n bir bölümünü kar ş ı lamaya haz ı rd ı r. Ayn ı zamanda gaz ı n ı Avrupa’ya da ih- raç etmek istemektedir. Avrupa’n ı n, gaz da dahil olmak üzere enerji ihtiyac ı aç ı s ı ndan Irak’a gü- venilir, uzun vadeli bir tedarikçi olarak güvene- bilece ğ ini aç ı klamak isterim’’ diye konu ş tu. “Türkiye Sadece Transit Ülke Olmamal ı , Güvenli ğ in Sa ğ lanmas ı nda da Rol Almal ı ” Irak’ ı n Kuzeyindeki Bölgesel Yönetimin Do ğ al Kaynaklar Bakan ı Ashti Hawrami , Türkiye’nin sadece transit ülke rolünde olma- mas ı ; güveli ğ in sa ğ lanmas ı konusunda da rol almas ı gerekti ğ ini belirtti. Irak’ta güvenlik sa ğ - lanmadan tedarik sa ğ laman ı n zor olaca ğ ı n ı vurgulayan Hawrami: “Türkiye, Avrupa’daki en büyük pazar. Bu yüzden Türkiye pazar ı yla ya- k ı ndan ilgileniyoruz. Transit yollarla Avrupa’ya geçi ş ler nas ı l olabilir, bununla da ilgileniyoruz. Ama enerji güvenli ğ i asl ı nda entegre güvenlik anlam ı na geliyor. Tedarikçi, transit ülke ve tü- keticinin güvenli ğ i önem ta ş ı yor. Ben Irak’ta güvenli de ğ ilsem, size tedarik güvenli ğ i de sa ğ - layamam. Türkiye sadece do ğ algaz ı Avrupa’ya ta ş ı yan bir ta ş ı y ı c ı olamaz. Güvenli ğ in korun- mas ı nda da aktif rol oynamas ı gerekecektir ki toptan güvenlik sa ğ lans ı n” dedi. 15-20 milyar metreküplük kan ı tlanm ı ş kay- na ğ a sahip olduklar ı n ı , petrol potansiyelinin de 45 milyar metreküp oldu ğ unu söyleyen Hawrami öncelikle Irak’taki tüketime önem verdiklerini ifade etti. Enerji üretiminin Irak için çözülmesi gereken birinci sorun oldu ğ unu belirten Hawrami Irak’ta 2-3 yeni boru hatt ı yap ı laca ğ ı n ı da sözlerine ekledi. “Yeni Do ğ algaz Boru Hatt ı Projesi” Azerbaycan Devlet Petrol Ş irketi SOCAR Ba ş kan ı Rövnak Abbullayev ise forumda yeni bir do ğ algaz boru hatt ı projesini aç ı klad ı . Abbullayev, Azerbaycan ve Türkiye aras ı nda, Anadolu’nun Do ğ u s ı n ı r ı ndan ba ş lay ı p Bat ı s ı n ı - r ı na kadar uzanan ‘Trans Anadolu Gaz Boru Hat- t ı ’ projesi için anla ş maya var ı ld ı ğ ı n ı ve projenin çal ı ş malar ı na ba ş land ı ğ ı n ı söylerek ş unlar ı ifade etti: “Bu boru hatt ı , Türkiye’nin en do ğ usundan en bat ı s ı na gaz ta ş ı yacak. Ta ş ı yaca ğ ı gaz da Azerbaycan’dan gelecek. Hatta bu gaz ı n bu hat üzerinden Avrupa’ya ta ş ı nmas ı da gündemde. Bu, iddial ı ve stratejik aç ı dan kar ş ı la ş t ı rmas ı z bir proje olarak Avrupa’n ı n enerji güvenli ğ i bak ı - m ı ndan çok büyük önem ta ş ı yor. Azerbaycan’ ı n zengin gaz potansiyeli uzun vadede Türkiye ve Avrupa pazarlar ı na sunulacakt ı r. Bu proje Na- bucco projesini sonland ı rmayacak. Bu proje iki karde ş devletin büyük bir ba ş ar ı s ı d ı r.” “ ABD Nabucco’ya Eskisi Kadar S ı cak Bak- m ı yor” ABD’nin bölgedeki enerji politikas ı n ı n temelinin art ı k Nabucco olmad ı ğ ı n ı belirten ABD D ı ş i ş le- ri Bakanl ı ğ ı ’n ı n Avrasya Enerji Özel Temsil- cisi Richard Morningstar , Hazar do ğ algaz ı n ı Avrupa’ya ta ş ı yacak Güney Koridoru’nu ise desteklediklerini bildirdi. Morningstar, Hazar gaz ı n ı n Avrupa’ya ta ş ı nmas ı için Nabucco’ya göre daha küçük bir boru hatt ı n ı n kullan ı lma- s ı n ı n, fizibilite aç ı s ı ndan daha uygun olabile- ce ğ ini ifade ederek ş u aç ı klamada bulundu: “Bölgeden ta ş ı nacak gaz ı n kapasitesi in ş a edilecek yeni boru hatlar ı yla art ı r ı labilir. Na- bucco bizim de gerçekle ş mesini çok istedi ğ i- miz bir proje ama bu ticari olarak da ayakta kalabilecek bir proje olmal ı . ABD Nabucco’ya alternatif olarak görülen Türkiye-Yunanistan- İ talya Boru Hatt ı ve Trans Adriyatik Boru Hatt ı (TAP) projelerine daha s ı cak bak ı yor. Ş ahdeniz Konsorsiyumu’nun projeler için sene sonuna kadar karar vermesi bekleniyor”. “6 Milyar Metreküplük Kontrat ı n Özel Sek- töre Geçecek Olmas ı Türkiye’nin Enerji Fa- turas ı n ı Azaltacak” Bosphorus Gas CEO’su Metin Ş en , Türkiye’nin 6 milyar metreküplük Bat ı Hatt ı kontrat ı n ı uzatmama karar ı n ı n ard ı ndan Rus enerji ş ir- keti Gazprom ile hangi özel sektör ş irketlerin anla ş may ı yenileyece ğ inin Gazprom Ba ş kan Yard ı mc ı s ı Alexander Medvedev’in Türkiye’ye yapaca ğ ı ziyarette Enerji Bakanl ı ğ ı yetkilileri ile bir araya geldikten sonra netlik kazanaca- ğ ı n ı söyledi. Ş en 6 milyar metreküplük Bat ı Hatt ı kontra- t ı n ı n bir bölümü ile ilgilendiklerini belirterek özel do ğ algaz ithalatç ı s ı say ı s ı n ı n tek haneli rakamlardan çift haneli rakamlara ç ı kmas ı n ı desteklediklerini de ifade etti. Ş en sözlerine ş öyle devam etti: “ Ş u anda ilgilenen ş irket say ı s ı 12’den fazla. 6 milyar metreküplük anla ş ma mevcut ve bu gaz yeni tedarikçilerle birlikte Türkiye’ye gelecek ve gelmek zorunda. İ thalatç ı say ı s ı n ı n artaca ğ ı kesin. İ thalatç ı sa- y ı s ı ne kadar çok artarsa liberal ve rekabetçi bir piyasadan ancak o zaman söz etmek mümkün olabilir. Süreç en geç iki hafta içinde sonuçlan- m ı ş olur. Bat ı Hatt ı ’n ı n 31 Aral ı k 2011’de sona erecek 6 milyar metreküplük kontrat ı n özel sektöre geçecek olmas ı Türkiye’nin enerji fa- turas ı nda da önemli bir azalma sa ğ layacak”. Yeni anla ş maya göre Türkiye, 2012 ve 2014 y ı llar ı nda Bat ı Hatt ı ’ndan özel sektör eliyle en fazla 4 milyar metreküp, 2015’te 5 milyar metreküp, 2016’da ise 6 milyar metreküp gaz alabilecek. Enerco’nun CEO’su Fatih Baltac ı Bat ı Hatt ı do ğ algaz kontrat ı n ı n bir bölümünü almak iste- diklerini ve bu konuda gaz tedarikini sa ğ layan Rus enerji ş irketi Gazprom ile görü ş tüklerini söyledi. Baltac ı ayr ı ca Bat ı Hatt ı kontrat ı ndan pay almak için baz ı ş irketlerle ortal ı k görü ş - meleri de yapt ı klar ı n ı bildirdi.