Tesisat Dergisi 191. Sayı (Kasım 2011)

TEKNİK TANITIM 162 Tesisat Dergisi Sayı 191 - Kasım 2011 vanası ve basınçölçerden oluşmaktadır. Tüm bileşenlerin birbirine sağlam bir biçimde vida- lanması ve bu şekilde inşaat sahasında taşı- ma ve kurulum esnasında hasar görebilecek hiçbir yuva veya bu parçaları birbirine bağla- yacak boru olmaması gerekmektedir. Viskoziteden Bağımsız Kapasite kontrol vanası bu güvenlik biriminin en önemli bileşenlerinden birisi olup su koçu darbesi hesaplamasının sonucu olan kapama zamanını kontrol etmektedir. Hidrolik ortam yağ olup yağ özellikler viskoziteye bağlıdır. Yağın viskozitesi geniş bir aralığa sahiptir, hidroelektrik santralinin kurulu olduğu coğraf- yalarda sıcaklıktaki değişiklik iklim şartlarına bağlı olarak materyal yüzeyi üzerinde kolay- lıkla 60°C’ye kadar tırmanabilir veya -40°C’ye kadar düşebilir. Bu durumlarda kapama süresi geniş aralıkta değişiklik göstermektedir. Kapa- ma süresinin kontrolü için normal bir kapasite ayar vanası kullanılması halinde yağın viskozi- tesi çok yüksek olduğunda kapama süresi çok çabuk olacak ve yukarı akış yönünde tehlikeli bir boru patlamasına yol açabilecektir. Viskozite çok düşük olduğunda kapama süresi çok uzun olacak dolayısıyla fanın hızı çok yük- selecek ve bağlantılarından kurtularak hasar görebilecek. Fan bu esnada türbini de tahrip edecektir. Ayarlanmış kapamanın çok ufak bir tolerans aralığında da güvenli olacağını ga- ranti altına alınması için türbinin önüne veya pompanın arkasına bu denli önemli güvenlik bileşeninin viskoziteden bağımsız bir kapasite kontrol vanasıyla birlikte teçhiz edilmesi ge- rekliliğinin sebebi budur. Yağın sıcaklık aralığı çok geniş olduğundan ayarlanmış kapama sü- resinin toleransının su kaynağı ve hidroelektrik santralindeki gereksinimleri yeterince yerine getirebilecek bir aralıkta olacağını bu nedenle garanti edebiliriz. Basınçtan Bağımsız Hidrolik devredeki basıncın yüksekliği aşağı- daki birkaç farklı faktörden oluşmaktadır: l Ağırlığın ebadı l Vanaların torkları l Vanadaki ortamın hızından oluşan hidrolik torklar vs. Bu yükler yağ devresinde farklı basınca ne- den olmaktadır. Bu basınç kapama süresinin ayarlanması için standart bir kapasite ayar vanası kullanılması durumunda kapama süre- sini etkilemektedir. Kapasite kontrol vanası aynı zamanda hidrolik sistemdeki yağ basıncından bağımsız olarak çalışmalıdır. Arzu edilen kapama süresinin doğruluğunun garanti altına alınması için çok önemlidir. Sonuç Bu makale çerçevesinde sadece bazı özellikler konuşulup açıklanmıştır. Gerekli olması halin- de kumanda tertibatı biriminin güvenli bir şe- kilde işlev görmesinin sağlanması için konsol şaftının açılı şekilli yuvarlak yuvası veya pis- ton kolunun sızdırmazlık halkası vs gibi bir çok ufak ayrıntılar bulunmaktadır. Bu anlatılanlar, türbin veya pompa gibi, hidroelektrik santralinizin çok değerli par - çalarını gözeten söz konusu kumanda terti - batının çok dikkatli bir şekilde seçilmesi ve özelliklerinin tanımlanması gerektiği konu - sunda size bir fikir vermiş olmalıdır. VAG kapama süresi kontrollü vanasının sıcaklığa karşı akış karakteristiği VAG kapama süresi kontrol va- nasının sıcaklığına karşı akış karakteristiği Anton RIENMÜLLER VAG Academy VAG Armaturen GmbH Almanya Teknik Direktör