Tesisat Dergisi 191. Sayı (Kasım 2011)

MAKALE 128 Tesisat Dergisi Say ı 191 - Kas ı m 2011 (çal ı ş ma h ı z ı ) kar ş ı minimum statik çökme de ğ erini okuyunuz. Birisi giri ş kat ı montajlar ı için, di ğ eri üst kat montajlar ı için olmak üzere iki statik çökme de ğ eri gözükmektedir. Uygun olan de ğ eri seçi- niz. Kauçuk ve kauçuk levha montaj eleman- lar ı statik çökmeleri, dinamik do ğ al frekansa ba ğ l ı olarak yakla ş ı k bir seçim yapabilmek için ortalama malzeme sertli ğ ine göre ayarlanm ı ş - t ı r. ( İ zolasyon verimlilik grafi ğ ine bak ı n ı z.) İ zolasyon Verimlilik Grafi ğ i A ş a ğ ı daki grafik, sa ğ lam bir temel üzerindeki basit bir sistem izolasyonu için izolasyon verimi, rahats ı z edici frekans ve statik çökme (dinamik do ğ al frekans) aras ı ndaki teorik ili ş kiyi göster- mektedir. Farkl ı uygulamalar için izolasyon verim aral ı klar ı n ı grupland ı r ı lm ı ş olarak göstermektedir. Grafi ğ i kullanmak için cihaz ı n en dü ş ük dönme frekans ı n ı belirleyiniz ve bunu rahats ı z edici frekans olarak kabul ediniz. İ stenen izolasyon yüzdesine kar ş ı l ı k gelen çapraz çizgiyi kese- ne kadar dü ş ey olarak hareket ediniz, kesim noktas ı ndan yatay olarak sola do ğ ru hareket ediniz ve dinamik do ğ al frekans ı veya istenen statik çökmeyi okuyunuz. Yayl ı montaj elemanl ı sistemlerde do ğ ru izola- törü seçmek için statik çökmeyi kullanmak ye- terlidir. Fakat kauçuk ve kauçuk plaka montaj elemanlar ı n ı n seçimi dinamik do ğ al frekansa göre yap ı lmal ı d ı r. Titre ş im Elemanlar ı n ı n Kullan ı m ı Ba ş ar ı l ı bir titre ş im kontrolü için baz ı basit kurallar: Mümkün oldu ğ unca bütün elemanlar ı n sta- tik çökme de ğ erlerini birbirine oldukça yak ı n olacak ş ekilde seçilmelidir. Ve montaj destek noktalar ı üniform olarak yerle ş tirilmelidir. Etkin bir izolasyon için elastik montaj eleman ı - n ı n serbest hareketi gereklidir. Özellikle yüksek çökmeli elemanlar ı n kulla- n ı ld ı ğ ı yerlerde, serbest hareket için cihaz etraf ı nda yeterli bo ş luk b ı rak ı ld ı ğ ı ndan emin olunuz, özellikle cihaz ı n alt ı nda. Elastik destekli cihazlara yap ı lan bütün ba ğ lan- t ı lar esnek olmal ı (borulama deste ğ ine bak ı n ı z). Cihaz hareketinin k ı s ı tlanmas ı ve sabit ba ğ lan- t ı lar izolasyon sistemini by-pass ederek titre ş im gürültüsünün etrafa ta ş ı nmas ı na yard ı m ederler. 3. E ğ er montaj elemanlar ı cihaz etraf ı nda bir- birine çok yak ı n konulursa çok a ğ ı r bir ma- kine özellikle dar bir zemine monte edildi ğ i zaman dengesiz olur. Bu dengesizlik, mon- taj elemanlar ı n ı birbirinden uzakla ş t ı ran ve cihaz ı n dü ş ey merkez yer çekimine daha yak ı n montaj noktalar ı n ı yükselten d ı ş des- tekleme kullan ı larak önlenilebilir. 4. Tahrik elemanlar ı n ı n yanl ı ş ayarlanmas ı n ı ön- lemek için elastik destekleme cihazlar ı sa ğ - lam bir zemin gereklidir. Makine zeminindeki herhangi bir esneklik atalet blo ğ u veya çelik ba ğ lant ı lar kullan ı larak yok edilmelidir. 5. Borulama kanal vs. gibi ba ğ lant ı lar zemin üzerine elastik elemanlar ile monte edilmi ş cihazlar üzerinde ölü yük olu ş turacaklar ı için onlar ı n a ğ ı rl ı klar ı ayr ı ca desteklenmelidir. Ş ekil 1. Binada hava ak ı ş ı İ zolasyon Verimi %80 İ zolasyon Verimi %90 İ zolasyon Verimi %95 İ zolasyon Verimi %98 Çal ı ş ma H ı z ı Giri ş Kat ı Üst Kat Giri ş Kat ı Üst Kat Giri ş Kat ı Üst Kat Giri ş Kat ı Üst Kat RPM Hz İ zolatör Statik Çökme (Mm) Yüksek çökmeli 200 3.3 125 - - - - - - - yaylar 300 5.0 60 90 110 150 - - - - 25 mm çökmeli 500 8.3 20 35 40 50 70 90 - - yaylar 700 11.7 11 18 20 27 40 50 100 120 Kauçuklar 1000 16.7 6 10 10 15 18 25 50 60 1500 25.0 3 5 5 8 8 11 20 25 Pad 2000 33.33 2 4 4 6 6 8 11 15 3000 50.0 0.8 1.5 1.5 3 4 5 7 10 Kritik Olmayan Bölgeler Genel Bölgeler Kritik Bölgeler Fabrikalar Okullar Çok katl ı binalar Çok katl ı binalar İ malathaneler Büyük marketler Ofisler Hastaneler garajlar Süper marketler Hastaneler Yay ı n stüdyolar ı Toptanc ı lar Telefon santralleri Servis alanlar ı Tiyatrolar Çama ş ı rhaneler Oteller Toplu ibadet yerleri Oditoryumlar Giri ş katlar ı Okullar Kütüphaneler Lokantalar