Tesisat Dergisi 191. Sayı (Kasım 2011)

MAKALE 100 Tesisat Dergisi Say ı 191 - Kas ı m 2011 ortalama en yüksek s ı cakl ı klar dikkate al ı n- m ı ş t ı r [1]. Ofis konfor s ı cakl ı ğ ı 25°C al ı narak so ğ utma yükü paket program kullan ı larak he- saplanm ı ş t ı r. So ğ utma yükünün hesapland ı ğ ı yap ı n ı n zemini toprak temasl ı , üstü aç ı k terasl ı , tek katl ı , kul- lan ı m amac ı ofis olan bir binad ı r. Ş ekil 1 ’de mimari kat plan ı gösterilen yap ı n ı n so ğ utma yükünün aylara göre de ğ i ş imi Ş ekil 2 ’de ve- rilmektedir. Ş ekil 3 ’de verilen absorpsiyonlu so ğ utma sis- teminin termodinamik analizi a ş a ğ ı da verilen kabuller dikkate al ı narak İ zmir ili için be ş ayl ı k so ğ utma sezonu boyunca de ğ erlendirmeleri yap ı lm ı ş t ı r. Buharla ş t ı r ı c ı s ı cakl ı ğ ı 5°C, absorber ve yo- ğ u ş turucu s ı cakl ı klar ı 35°C, generatör s ı cak- l ı ğ ı 90°C ve zenginle ş tirme kolonu ç ı k ı ş ı ndaki amonyak konsantrasyonu 0,999 kabulleri yap ı - larak hesaplamalar gerçekle ş tirilmi ş tir. Ayr ı ca buharla ş t ı r ı c ı ç ı k ı ş ı ndaki buhar kalitesi 0,975, kar ı ş ı m ve so ğ utucu ak ı ş kan ı s ı de ğ i ş tiricileri- nin etkinlikleri 0,8 ve izantropik pompa etkin- li ğ i 0,75’dir. Bu kabuller sonucu absorpsiyonlu so ğ utma sisteminin so ğ utma etki katsay ı s ı 0,665 olarak hesaplanm ı ş t ı r. Çal ı ş mada ofis binas ı n ı n aylara göre so ğ utma ihtiyac ı buharla ş t ı r ı c ı kapasitesi olarak kabul edilmi ş tir. Bu buharla ş t ı r ı c ı yüklerine göre ge- neratöre verilmesi gereken ı s ı miktarlar ı Ş ekil 4 ’te verilmi ş tir. Kollektörlerin sadece yaz aylar ı nda kullan ı - lacak bir sistem için bulunulan yerin enlem derecesinden 15° eksik bir aç ı ile yerle ş ti- Ş ekil 2. So ğ utma Yükünün Aylara Göre De ğ i ş imi. Ş ekil 3. Tek Etkili NH 3 -H 2 O Çal ı ş ma Ak ı ş kanl ı Absorpsiyonlu So ğ utma Sistem Ş emas ı . Ş ekil 4. Aylara Göre Generatöre Verilmesi Gereken Is ı Miktar ı . 130 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250 260 10,5 11 11,5 12 12,5 13 Qbuh (kW) n (ortalama gün) Haziran Temmuz A ğ ustos Eylül Mayıs 130 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250 260 16 16,5 17 17,5 18 18,5 19 19,5 Qgen (kW) n (ortalama gün) Mayıs Haziran Temmuz A ğ ustos Eylül rilmesi tavsiye edilmektedir [3]. Buna göre he- saplamalarda kollektörler yaz için 23°C e ğ imli ve güneye yönelik olarak yerle ş tirilmi ş tir. İ zmir ili için Tablo 1 ’de verilen yatay düzle- me gelen ayl ı k ortalama günlük güne ş ı ş ı n ı m ı de ğ erleri kullan ı larak, güneye yönelik 23°C’lik e ğ ik düzleme dü ş en ayl ı k ortalama günlük ı ş ı n ı m de ğ erleri, aylara göre gün uzunlu ğ u de ğ erleri ve günlük ortalama anl ı k ı ş ı n ı m de- ğ erleri a ş a ğ ı da verilen denklemler kullan ı larak hesaplanm ı ş t ı r. Sonuçlar Tablo 2 ’de verilmek- tedir. Tablo 2. İ zmir İ li İ çin Güneye Yönelik 23°C’lik E ğ ik Düzleme Dü ş en Ayl ı k Ortalama Günlük, Günlük Ortalama Anl ı k I ş ı n ı m De ğ erleri ve Aylara Göre Gün Uzunlu ğ u De ğ erleri. Ay H t (MJ/m².gün) t o (h) I e May ı s 21,811 14,071 430,585 Haziran 22,644 14,613 430,433 Temmuz 23,524 14,368 454,807 A ğ ustos 23,400 13,447 483,390 Eylül 20,622 12,233 468,274 (1) (2) (4) (5) (6) (3) güne ş do ğ u ş aç ı s ı , ⎟ ⎠ ⎞ ⎜ ⎝ ⎛ + = 365 284 n 360 sin º45.23 δ δ ϕ ϖ tan tan cos s −= O T H/H K = ( )( ) [ π G 3600 /24 H SC 0 = ( ) [ ][ 365 /n 360 cos 033 ,01 + ( [ δ ϕ wsin cos cos S + ( ) δ ϕ π sin sin 360 /w2 S atmosfer d ı ş ı nda yatay düzleme gelen ayl ı k ortalama günlük toplam güne ş ı ş ı n ı m ı , 3 T 2 T d K189 ,4 K560 ,3 391 ,1H/H + − = 3 T 2 T d K824 ,1 K022 ,3 311 ,1H/H + − = ayl ı k ortalama günlük aç ı kl ı k indeksi, ayl ı k ortalama günlük güne ş ı ş ı n ı m ı n ı n direkt ve yay ı l ı bile ş enleri, º4,81 S ≤ϖ ve 8,0 K3,0 T ≤ ≤ için Deklinasyon aç ı s ı , (7) d b HH H − =