GÜNCEL Makina Sektörü İ l k 6 Ayl ı k Dönemde Yüzde 6, 8' 1 i k i malat Artışı Sağladı Arslan SANIR 1 Makina İmalatçıları Birliği Koordinatörü TmÜaİkKinvaerislearninaeyiigöre 2010 yılı Aralık ayında nin imalat endeksi 143,5 değerine ulaşmış (2005=100) Ocak ve Şubat aylarında önemli bir düşüş ile 122,4 ve 121,l'ye gerilemişti. Mart ayında Aralık düzeyini biraz aşarak 144,4'e ulaşmışt kip eden aylarda ufak iniş çıkışlardan ısr.oTnraa Haziran ayında 153,2 değerine erişerek iyi sayılabilecek bir performans göstermiştir. Bu duruma göre ilk 6 aylık dönemde Aralık ayına göre % 6,8'Iik bir imalat artışı sağlanmıştır. Kapasite kullanım oranı ise Mart-Ağustos döneminde % 75-76 aralığında, (ufak deği şikliklerle) sabitlenmiş gibidir. İlk altı ayda ihracat tış göstermiş ise de ı i mth ı a z la dtata % k i a 2 rt 0 ış , 1 % b i r 4 4 a r , 5 oran %50'ye çıkabilmektedir. Bazı verilere göre sektör genelinde kullanılan ithal menşeli ara malı ve hammadde oranı ortalama %35 civarındadır. Makina sektöründe ara malı ithalat tılmasını sınırlayan bazı etkenl e r b ıunl ıunn ma zaakl tadır ve bu etkenler sadece ülkemize has değildir. Avrupa Birliği Komisyonunun lattığı bir raporda da belirtildiği gibi; m h a a k z i ı n r a sanayinde çoğunlukla küçük serilerde imalat r y i a ş ple ı r lmin a ins ı, a y d a e n t l e s r a i n n i a y d i e e y s a ınpıırl al anmpaakrtçaadırs. i pBau durum, sadece bulunduğu ülkedeki makina Siemens ile Fanuk olup, bunl ka imalatçı olsa dahi müşterial er r di nı şçı onğd u an b lu ağş u satın alacakları makinada bu iki kuruluştan birisinden alınan ünitenin kullanılmasını şart koşmaktadır. Lineer guid'lar, laserli tezgahlarda kullanılan üniteler de gene tekel haline gelmi sek adetlerde imalat yapan birkaç kşurvueluyştü a k n sağlanmaktadır. Bu tür komponent imali için yeni bir yatırım yapmayı zorlaştıran bir faktör de bunları imal eden mevcut imalatçıların sağladıkları yüksek cirolar sonucu yenilikçilik ve geliştirme çalışmaları için kullanabilecek- sektörüne komponent imal eden yan sanayiin leri önemli maddi kaynaklara sahip olmaoluşmasını, var ise de yaşamlarını sürdür- landır. Bu durum, sadece ülkemizde değil, melerini zorlaştırmaktadır. gelişmiş ülkelerde de yeni girişimcilerin bu gibi, ihracat artışının iki katına ulaşmış- alanlara girmelerini zorlaştırmaktadır. tır. İlk 6 ayda ihracatın ithalatı karşılama Ülkemizde olduğu gibi gelişmiş birçok üloranı % 56,l'dir. Değer olarak ise ithalat 1 1 .200.531.000 dolar, ihracat 6.599.86.000 dolar ve dış ticaret açığı 4.6 milyar dolar olmuştur. 2010 yılı ilk 6 ayında gerçekleşen makina dış ticaret açığının 4,9 milyar dolar olduğu dikkate alındığında az da olsa olumlu bir gelişme olduğu veya şimdilik bir artışın kede de makina sanayii, parça temini için otomotiv yan sanayine iş yapan kuruluşlarla çalışmaya gayret etmekte iseler de otomotiv sanayinin büyük adetli siparişleri yanında 40-50 adetlik parça talebi bu kuruluşlar için ilginç olmamaktadır. Avrupa'da, birçok ülkede faaliyet gösteren makina imalatçıları da bu tür yüksek t lojili makinalarda kullanılan kompone e n ktn le o ri ithal ederek imalatlarında kullanmaktadırlar. Bunların yerine ikame edilebilecek üniteleri imal edecek kuruluşların mizde kurulması, belirtildikğıisgaibsiürmeüdşet eürl iknei n söz konusu olmadığı söylenebilir. Bu ve diğer bazı nedenle de AB ülkelerinde de tercihleri de dikkate alındığında kolay gözük- makina imalatçıları farklı ülkelerde, bir ölçü- memektedir. Dış ticaret rakamları bilindiği gibi ara malı ih- de tekelleşmiş birkaç komponent imalatçısı racat ve ithalatını da kapsamaktadır. Makina ile çalışmak zorunda kalmaktadırlar. Diğer sektörlerde ara malı ithalatını teşvik sektöründe hammaddelerin önemli kısmı yurt eden önemli faktör fiyat iken, belirtilen ne- içinden sağlanabilmektedir. Çoğu makina tü- Örneğin; dünyada makina sektörünün kul- denler ile makina sanayinde kullanılan komründe ithal ara malı oranı % 20'nin altında landığı elektronik programlama ünitesini ponentlerin ithal edilme sebebi fiyat olmayıp, olup, bazı yüksek teknolojili makinalarda bu imal eden önemli iki kuruluş vardır; bunlar teknolojik gerekler ve pazar koşullarıdır. ■ 38 Tesisat Dergisi Sayı 189 - Eylül 2011
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=