MAKALE Gelişmiş Hava Temizleme Teknikleri ■ Kullanarak Enerji Tasarrufu ve iç Ortam Hava ■ Kalitesinin (IHK) Artırılması Giriş Gelecekte enerji tasarrufu içinhava temizleme sistemlerini kullanarak, iç ortam hava kalitesini (İHK) sabit tutup hatta daha iyi seviyeye getirerek havalandırma oranını azaltabileceğiz (yani: dışarıdan beslenecek hava miktarını kirletici ürün kaynağı bulunmaz. Havalandırma aynı zamanda dışarıdaki havadaki kirlilikleri de içeri taşır. Ticari binaların havalandırması en çok iç ortamda oluşan, ahşaptan imal edilmiş ürünlerden çıkan formaldehit ve diğer gaz halde biyolojik atılar gibi uçucu organik azaltacağız). Bu imkan özellikle ticari binalar bileşiklere (UOB) maruz kalmamızı azaltmaya için çok fazl ad ır, zira ticari binalarda iç havanın kirlenmesine sebep olan kaynaklar evlerimize nazaran daha sınırlı miktarda bulunmaktadır. Bu makale ticari binalar için gerekli olan hava temizleme sistemlerinin çeşitleri n i anlatmaktadır. Dış Ortamdan Sağlanan Hava ile Havalandırmanın Faydaları ve Maliyeti yardımcı olur. Ticari binalarda, genel uygulama olarak, cihazları ve insanları havadaki parçacıklardan korumak için dışarıdan beslenen hava ve içeride devirdaim edilen havayı filtre etmek zorunluluğumuza rağmen, havalandırma iç ortamda oluşan parçacıklara maruz kalmamızı azaltmaya da yardımcı olabilir. Hava Temizliği Kriterleri Herhangi bir önlem almadan enerji tasarrufu için havalandırma oranlarının düşürülmesi iç ortamda üretilen UOB'ler ve küçük parçacıklaWilliam J. FISK Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı Hugo DESTAILLATS Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı Meera A. SIDHESWARAN Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı rının konsantrasyonunun iç ortam havasında, öngörü len İHK derecesini düşürecek şekilde artmasına veya sağlık tehlikeleriyle karşı karşıya gelinme tehl ikesineneden olur. Eğer havalandırma oranını ~O. kadar azaltırsak havalandırmanın kirlilik azaltma oranı R, ~O. . C kadar azalır, burada Ciç ortam havası kirleticileri yoğunluğudur. Kütle dengesinden, İHK'nin bozulmasını önlemek için aynı veya daha fazlakirletici temizleme derecesini sağlayan bir hava temizleme sistemini ilave etmeye ihtiyacımız vardır. Enerji maliyetleri havanın ısıtılması, soğutulması ve havalandırmada kullanılan hava neminin alınması işlemlerinin sonucu olarak ortaya çıkar. ABD'deki ticari binalarda, mahalde kul lanılan enerjinintah mini olarak %6,5'ı mekanik olarak ortama verilen havanın şartlandırı lmasında ve yine mahalde kullanılan enerjinin bir diğer %3'ü de kontrolsüz olarak içeri sızan havayı şartlandırmak için kul lanılmaktadır (Benne ve d iğerl e ri 2009). Havalandırmanın sağladığı temel fayda, içerideki kirlenmiş havayı dışarı atmada ve iç ortamda oluşan kirleticileri içermeyen temiz havayı içeri alarak makul bir İHK'ni temin etmede üstlendiği roldür. Ancak Tablo l 'de ayrıntıları verildiği gibi, havalandırma, bazı cins iç ortam havası kirleticilere temas etmemizi kontrol etmede çok az etkilidir ve havalandırma genellikle yanma sonucu ortaya çıkan kirleticileri kontrol etmek için gereksizdir zira birçok ticari binada kayda değer miktarda yanma sonucu ortaya çıkan Tablo ı. Ticari binalarda havalandırmanın (dışarıdan temiz hava beslemesinin) İHK'ne olan etkileri. Havalandırma oranın Kirletici tipi azalmasıyla maruz kalmadaki Açıklama değişiklikler Dış havada bulunan Değişi klik veya azalma yok Azaltılmış havalandırma bazen dış havadan gelen kirleticiler kirleticilere maruz kalmamızı azaltır. İç ortamda üretilen Artar Havalandırma bu kirleticileri binanın dışına atar UOB'ler İç ortamda üretilen parçacıkHavalandırmanın azalması iç ortam konsantrasİç ortamda üretilen hava yonlarının artmasına neden olur, ancak iç ortam ile taşınan parçacıklar tarda hafif artma ve dış havada havası etkin bir parçacık filtresinden geçirilirse bulunan kirleticilerde azalma havalandırma etkisi az olur. İç ortamda yanma sonucu Birçok ticari binada, iç ortamda önemli bir kirlenme Artar, ancak bu kon u pek olası kaynağı yoktur veya çok küçük kaynaklar vardır. oluşan gaz haldeki kirletideğildir. Yanma esaslı yani ocak üzerinde pişme ile yemek ciler. (örneğin, CO, NOx) pi şiriliyorsa kirlilik kaynakları belki dikkate a lınabilir. Radon Artar, ancak bu konu pek olası Birçok ticari binada Radon seviyeleri oldukça deği ldir. düşüktür. Yarı uçucuorganik Bu kirleticiler genellikle iç yüzeylerde olur. Hava ile bileşenler (örneğin, Çok fazla değişikli k olamaz. taşınan genellikle büyük parçalara tutunuzlar. Bu yumuşatıcılar, bileşenlerin bazıları için yutma veya yüzeylere cildin Alev yavaşlatıcıları) temas etmesi en önemli maruzkalma yollarıdır. 94 Tesisat Dergisi Sayı 186 - Hazira n2011 ~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=