(/) ~ (/) o o <( z ~ 1 ~ ~ o a.. MAKALE Çekvalf ve Vana Test Standı Düzeneği DN600'e kadar vanaların maksimum 2000 m3/h debi ile basınç kayıplarının hesaplanabilmesi, çekvalflerin debi/pozisyon grafiklerinin çıkarılması, dinamik tork değerlerinin hesaplanması ve pompa durması durumlarındaki çekvalf kapanma performansının ölçülmesi maksadıyla aralarında 10 metre kot farkı bulunan iki depo arasında Avrupa[ll ve Amerikan[2][3] standartlarına uygun deney standı TÜBİTAK TEYDEB desteğiyle yapılmıştır. Bu bildiride, söz konusu deney standının ekipmanlarıyla beraber tanıtılması ve test prosedürleri an latı l acaktır. 1. Giriş Boru hatlarında kullanılan vanaların akış katsayılarının bilinmesi pompa seçimi, hat çapı seçimi ve diğer ekipmanların doğru olarak seçilmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Özellikle enerji verimliliğinin gittikçe önem kazandığı günümüzde boru hatlarında kullanılan vanaların Kv değerlerinin önemi de iyice artmıştır. DN600 çapa kadar vana ve çekvalflerin dinamik analizlerinin yapılması maksadıyla tasarlanan deney standı TÜBİTAK TEYDEB desteği ile inşa edilmiştir. Söz konusu deney standında vanaların akış katsayılarının (Kv) hesaplanması , dinamik torkların ölçülmesi, çekvalflerin açılma debileri hesaplanabilecektir. Deney Standındaki Ekipmanlar • 20 mSS 2000 m3/h debili 160 kW motorlu dalgıç pompa • 4-20 mA çıkışlı fark basınç ölçer • 4-20 mA çıkışlı gauge basınç ölçer • 316 paslanmaz çelik orifismetre • Debi ayar vanası • 350 ton beton yer altı tankı • 20 ton polietilen tank • Test vanası pozisyon transmitteri • Ultrasonik seviye ölçümü • Tank sıcaklık ölçümü • Manyetik tork ölçüm cihazı • Veri toplama sistemi 2. Deney Standı Dizaynı Pompanın DN400 çıkış hattından sonra test ayrılarak DN400 ve DN600'Iük iki adet test hattına dönüşmektedir. Testlerin yapılacağı düzlükten sonra iki hat da 10 metre yükselerek 20 tonluk tanka bağlanmaktadır. Pompa seçimlerinde DN600'Iük hatta 2,5 m/s h ızlara ulaşmak hedeflenmiştir. Hattaki lokal ve sürtünme kayıplarının hesaplanması neticesinde pompanın manometrik basma yüksekliği (Hm) 19 mSS olarak hesaplanmıştır. Seçilen dalgıç pompanın emiş yapacağı yerdeki yan duvarlara minimum uzaklığı ve minimum su seviyeleri PO CEN/TR 13930:2009 standardına[4] uygun olarak pompa çukuru açılarak sağlanmıştır. Ayrıca tanka geri dönüş borusunun oluşturacağı dalgalanmaları engellemek için çalkantı bariyeri de inşa edilmiştir. (Şekil 1) Aynı test standında hem vanaların Kv değerlerini hesaplayabilmek hem de çekvalflerin standı inegal te (400x400x600) bağlantı ile Resim ı. 128 Tesisat Dergisi Sayı 186 - Haziran 2011 Eyüp AKDEMİR Asteknik Vana - Elmak Mak. San. ve Tic. A.Ş. Selçuk KOCAMAN Asteknik Vana - Elmak Mak. San. ve Tic. A.Ş. Şekil 1. açılma debilerini ve kapanma performansını gözlemlemek mümkündür. Çekvalf deneyleri için 10 m'lik kot farkından faydalanılırken, Kv hesaplamaları için 10 m'lik çıkış hattının vanası kapatılarak geri dönüş hattına by-pass yapıl ı r. (Resim 1) Deney standındaki debi ölçümü 316 kalite paslanmaz malzemeden BS EN ISO 5167-2:2003
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=