ilgili kooırjla d zenlemelerin yapılmadı!J, kı· dem tamıma yta ılgi soru nJa çözü nıedigı için uygulama imkanı olmuyor Biz Toma Kanun'da esne çalışma ile ilgili SOG)'al gfwenlikalanındaki dlUenlemeleri yapıyoruz. Ama lodem tazrninat~la ilgıli a'Jağmı yapamıyonız. Esneti çafl§mayı sağlamanın bir yolu da istihdam yaratacak baş· ka alanla oluştuımak. Mesela iŞKUR'un ya~ ~leri özel sektörün de yapabileceği bir ala nyaratma , ayoca özel istihdam biirolanna ~Ç1Ci ~ ilişkisi kurma yetkisi vemıek gibi modeller de var. Ama bütün bunlara öZel kle iş~ sendikalan karşı çı ıyortar. "Kıdem tazminatı yalnızca işverenin sorunu değildir" Ayrıca kıdenı tazrninatıyla ilgili konunun yine kablık saiDayan bir I>O'Jutu ıar. Ç nkil i§e giri§ çıkışiann mal~etinı artırıyor ve i§e gıll§ çıkışlan zorlaştıran bir özellik taşıyor. Belirli bir yıl bir işletmede çalışan bir i~çi. o yıldan sonra kendisi gönOIID ayrılırsa kıdem lazminatını alamayacağını düşündü,ğü içın aynimalda zortanıyor veya kıdem taznıinatı çok birikmiş işçileri işveren işten çıkartmak istese işten çıkartamıyor ve orada ciddi bir katılık meydana gel~or. Bu birtakım ek mal~e eri de lıeıabe· rinde ge ·riyor. Kıdenı tazminatı bu Ulkede sadece i~veren in bir sorunu gibi algı lan ıyor. 2009 Yılında 2.5 nıi~on insan i§ten çıktı veya i§ini d~iştird i. Bu insanların sadece %8'i kıdem tazmınatı alabildi . Eğer bir ülkede çalışanların % 92'si krdenı tazminatlannı alamıyor ya da hakkından yararlananııyorsa bu hükümetin sorunu dewı midir? Bunu çözrnek istiyoruz. insanlarımızın özeJiikle çalı§anlarımızın hakkını korumakla mükellef bir bakanlığız, koruyacağız da. Ama bunu korurken ülkedeki çalışanların haklarını değil. aynı zamanda bu ülkede çalı§ mayanlann. çalışamayanlann, iş bulamayanIann hakkını da korumak zorundayız. "Kayıt dışılıkla mücadele ediyoruz" Kayıt dışı ekonomi ile ilgili de ciddi mlkadele yapma zorunda'JIZ. Tüıil~e şu anda yaklaşık % 44 civaonda istihdamda kayıt dışılık yaHor. Son 7-8 yıldır kayıt dış ıkla mücadele yapıyoruz . 2002 yılında % 52 olan kayıt dışı oranı heı yıl 1-2 puan düşüreı-eli % 43'1ere kadar ind . 1poanlık kayıt dışılı3fl bu ülke)'e maliyeti 8:20 milyon lira. Yani biz yal4aşı olarak 1 pı.ıan düşilrilrsek heı yıl 820 milyon ll kaynak tasamıfu yapmış olacağız. Sosyal güvenlik açıl4anmız azalacak e bu ı .e tasamıf etmiş olacak. Tanmda kayıt dışıl oranımız % 30. Batılı ülkelerde bu oran % lO'Iara yakınd r. Biz eğer% 30'1ardan % 15'1ere kayıt dışı oranımızı ge!ı'.ersek, 2023 yılı vizyonu olarak bunu hedefledik ve heryıl 12-13 milyar TL tasarruf ed~z. Tarihimizde ilk defa 16 mi~on 200 bin liıYJıtlı çalışana sahiba ama kayıtlı olarak çalı~ nı nade eden23 nı 100 kişi var. Keş~.e 23 mi~ on kiş~i de kayıt attı na alabilseli Kay d ışı k· la ilgili çok ciddi mücadeleye ·rcıcımız ar. Son günlerde hem istihdam alanında talep yara mak hem de işverenlerin istihdamlarını artırmak için birtakını tB§vikJeryapnıaya başlad . Özellikle kadıniann egençlerin istihdamı ile ilgili eşvik çalışmalarımız ıar. Önceki yıllarda uyguladığımız bir çall§mayı daha da iyil eştirere te rar gündeme ge riyonız. Herhangi bir işletmede bir işverenimiz ~er bize borcu yoksa e düzenli olarak bize primlerini ödüyorsa, 5 puanlık indirirnden yararlanabili· yor. Bununla birl ikte ha ngi yaşta olursa olsun bir kadını k kez işe başlatacakşeJülde işe alı· yorsak ya da 19-29 yaşlan arasındaki bir genci işe alıyorsak onun sosyal güvenlik payiann ı biz ödeyeceğiz. Ayrıca meslek lisesi veya MYO mezunu öğrencrlerinıizi işe girerse. onların 2 yıl süre ile kadınların ve gençterin ise3 yıl sO re ile sosyal güven lik primlerinin işveren paylannın% lOO'ünü biz ödüyoruz. B. başka önemli husus ise, iş güveni® ve iş sağlığı ile alakalı. işyerlerinde eğer tedbir alınmazsa. rnesle!< hastalıkları gerçekleşebilir ve çok büyük maliyetlere maruz kalınabil i . . eslek hastalıklannın tamamı önlenebilir hastalıklardır. Tü rtıiye her yıl iş kazalarını önlemek ı ·n sadece 200 nıitJOII Tt:likyatınm yapsaydı4 milyarıtlik tasarruf sağla'Jacaktı . Bu rnaliyetteıi bütün olarak gömıediğjnıızdeıı ası nda bugün böyle bir tablo ile karşı laşıyoruz . Öyleyse hem kendimizi ve sa· - mızı önemseyelimhem de gerekli yatınm ve telınoloj ileıi ortaya kajmayı başa alım. Sendikal hak eözgürliiklerle ilgili % lO iş kolu barajı var. E~er bu baraj olmasayd ı sendika lar daha kolay kurulabilecekler, daha kolay örg tıenebilecekler ve işyerinde toplu sozleşme yapma ha na sahip olacakJardı. Oolayrsıyla bu bir engel olarak görülebili r. iLOve AB bizi bu konuda ~iddetle eleştiriyor. Aynca ışyennde de baraj var. iş yerinde gre ve toplu sözleşme yapmak için % 50 üye ve bir fazlasına ihtiyaç Yar. Bu da bir engel teşkil ediyor. Bu ülke gelişmiş ülkelerden daha fazla hakka ve özgürlüğe sahip olmalıdır. GÜNCEl "Mesleksizlik, istihdamın önemli bir sorunudur" istihdam ve işsiz l ik l e ilgili sorunumuzun temelinde ciddi bir mesleksizlik sorunu var. Bugün Olkeınizde iş arayan insanıann % 60 'tan fazlası herhangi bir mesleğe sahip değil. Hem kadın hem de erke istihdamında üniversite mezunlarının oranı % 70'in üzerindedir. Ama lise ve altı eğitime sahip hiçbir mesl~ olmayan insanlarda istihdam oranlanmız !?O dü~ük. Bizim yoğun bir şe 'lde isti hdamı meslek liselerine kaydırmam ız gerekir. ~ eslek liselerinin ve ~ YO'Iarın mürredatını piyasanın ihtiyaçlarına göre belirlememiz geretiir. Bakanlık olarak 2009 yılının henıen ortasında meslek standartlarını yayınlamaya başladık. YÖK, lıiEB, DPT ve Sanayi Bakanlığı'nı toplantıya çağırdık ve onlardan şunu rica ettik; "Biz meslek standartlarını yayınlıyoruz. bugünden itibaren yapacağınız bütlın eğitim progranılannda bizim meslek standa rt larınıızı kendi müfredabnız için zemin olarak kabul edin... Bu doiDtııtuda meslek liseleri ve MYO'Iarın müfredatlarını de· ğiştireceğiz. TOBB Üniveısitesi ile bir progranı yürütuyoruz. Her ilde ihtfjaç duyulanmeslekler ve açık pozisyonlarta ilgili o çah~mayı bitirdikten sonra, YÖK ile iş birtiği halinde MYO'Iann açılacak bölümlerini o yerel ihtiyaçlara uygun hale gelinneye çal ış acağız . Çocuklar mezun olduktan sonra ~ dünyas a atılmalaoyla ilgili de sonıniarı olabiliyoı. Örneğin bir iş adaını eleman ararken tecriibeli eleman arıyor. Ama yeni mezun olan bir gencin tecrilbesi do~al olarak ol· mlt)'or. ~dünyasına gırebilnıesi için staj ımkanlanrıı genişlet~oruz. Bu öğrencilerin hepsinin genel sağlık sigortası llfimlerini hükümet olarak biz ödeyeceğjz. Ayrıca s aj yapan bir öğrenciye istihdam sa~lamanız halinde 2 yıl süre ile SOS· yal güvenlik primlerinin işveren paylannı biz ödeyeceğjı. Böylece ol«ıldan iş hayatma geçişte kolaylıklar sap)anıış olacağız. Ama daha da önenı lisi okulunu bi diği haldeher hangi bir mes~ olmayan gençlere iŞKUR'da mesleki eğitimler dlızenhyoruz. iŞKUR'da yapılan mesleki eğitimlerde insanların gilnlllk olarak 15 lira cebine harçlık kwuyoruz. Hem meslek öğren;jorlar. hem de günlUk iht~açlarını karşılıyoıuz. Ayrıca meslek kursla ını tamamlad ktan sonra kendi mesleki alanlarında istihdam edilirlerse onların da 6 aylık süre ~e sosyal güvenfik primi ~veren paylanııı biz ödeyeceğiz. Böylece istihdamda talep yaratacak pell çok tedbin biz yeniden uygulamaya ~liJOruı. • Tesisat Dergisi Sayı 181- Ocak 2011 23
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=