~ e,nt yapılır. Bu yaklaşım ile tamamen ayrı olacak toplanan evsel acık sular bir grupta, kirlenmemiş soğurma vb. suları ile yardımcı işlem arık suları bir grupta, proses acık suları ise ayrı bir grupta ele alınarak değerlendirilmektedir. 3.ENDÜSTRİYEL ATIK AKIŞKANL.ARDAN iSi GERİ KAZAN/MI Enerji atıklarının değerlendirilmesi ile enerj i verimliliğinin artırılması ve mevcut enerji kayıplarının minimize edilmesi sağlanır. Böylece ülkenin ekonomik kalkınma ve sosyal refahına küçümsenmeyecek ölçüde katkı söz konusudur. Enerji tasarrufunun bu denli güncel ve önemli bir konu olmasında çeşidi dönemlerde meydana gelen petrol krizlerinden dolayı enerji maliyetindeki büyük artışların ve enerji kaynaklarındaki azalmanın da rolü oldukça büyüktür. Özellikle ülkemiz gibi gelişmekte olan ve enerji açısından büyük ölçüde dışa bağımlı olan ülkeler için bu durum son derece önemli bir konudur. İşce bu nedenle dışarıdan dövizle alınan enerjiyi tüketen işletmelerde maliyetleri düşürürken diğer taraftan da ülkemize döviz tasarrufu sağ lanmış ve ülkemizin kalkınmasına katkıda bulunulmuş olacak cır. Bugün birçok ülkede endüstriyel enerji cükeciminin yaklaşık %26'sı sıcak gazlar ve sıvılar şeklinde dışarı atılmaktadır. Basit ısı geri kazanım temel teknikleri ile bu kayıplar önemli derecede azaltılabilir ve ülke kalkınmasına büyük bir katkı sağlanabilir. Ayrıca çevre kirliliğine de olumlu yönde etki edilebilir. Mevcut bir cesise bir ısı geri kazanım sisteminin ilave edilmesinin ekonomik olabilmesiiçin; geri kazanılacak acık ısı miktarının yeterli seviyede ve uzun süreli olması ve bu acık ısının faydalı olarak kullanılabilmesi gerekir. Geri kazanılacak ısı miktarı sırasıyla; akışkan debisi, sı caklık, nem ve basınç gibi parametrelerin ölçümüne bağlı olarak hesaplanır. Aşağıdaki Tablo l 'de endüstriyel atık akışkan ısı kaynakları ve kullanım alanları sıcaklık aralıkları ile gösterilmektedir. Acık ısı için yanma havasının, kazan besleme suyunun ön ısıtılması veya diğer proses sıvılarının ısırılması gibi pek çok kullanım alanları vardır. Isı geri kazanım ekipmanlarının yapılan ti.im yatırım masraflarını geriye ödeyebilmesi için belirli bir sürenin geçmesi gerekmektedir. Bu sürenin .. 30 °C Endüstriyel prosesler 20 °C ~ 100 °C sorunları hakkında yeterli derecede veri coplama. Ekipman.seçimine yukarıda belirtilen bilgiler ve kriterler camamlandıkcan sonra geçilmesi uygundur. Acık ısı kaynağı belirlendikten ve bu ısının kullanım alanı cesbic edildikten sonra, geri kazanılacak ısı miktarının fizibilite erüdü yapılması gerekir. Ekonomik ve ekolojik faktörlerin öncelikle göz önüne almması istenir. Endüstriyel baca gazları 50 °cı---------------------- Kazan baca gazı 160 °C ; 300 °C o ~ c "' < E C: . 100 200 Proses sıvı ön ısıtma - 10 -,-c-----~;200°c Dizel egzozu 300 400 500 600 Proses havası ön ısıtma 50 °Cı------------------------ Proses buhar üretimi 170 °c------------------ ~ O°C ~ 30 °C "" Buhar- güç üretimi Bina içi hava ön ısıtma 300 °c-------------- .§ ""' Çift buhar soğutucusu 375 ,c ~ 200 °C • • - Soğutma prensipli soğutucu 75 °C ı , 180 °C o 100 200 300 400 500 600 Tablo 1. Atık ısı Kaynakları ve Kullanım Alanları kısa olması, ekipmanın ısı geri kazanım veriminin yüksek olması ve düzenli bir şekilde işletilmesi ile sağlanabilir. Bu şarrların yerine getirilebilmesi için ekipman seçiminde öncelikle şu noktalara dikkat edilmelidir: 1- Isı geri kazanımı uygulanacak prosesin tüm ayrıntıları ile incelenmesi ve anlaşılması (proses akış şeması), 2- İşletmeye alış, normal işletme, devreden çıkarma ve fazla ısınma, cozlanma, kirlenme gibi işletme TESiSAT DERGiSi SAYI 18 Geri kazanılabilecek acık ısı oranının art masıyla, sistemin boyutları ve maliyeci de artacaktır. Bu sebeple optimum boyut analizi yapılarak değişik ünite boyutlarındaki maliyetler karşılaşcırılmalıdır. Ekonomik kararların alınmasında ve ekipmanların özellik leci nin beli rlennıes inde konunun uzmanı olan kişiler ve yetkili sat ı c ı fi rmalar ın tavsiyelerine başvurulmalıdır. Isı geri kazanımı ekipmanlarının
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=