~ 6A?t da enerjinin kaybolmasını önlemek gerekmektedir. Üretilen enerjinin tüketici sektörler arasında dağılımı oldukça önemlidir. Bu dağılımı sürekli izleyip başlıca tüketici sektörlerde yapılacak tasarrufla biri ikce ele almak suretiyle cnerji tüketimini opcimize ermek, ülke kalkınmışlığının remel göstergesidir. Bunu sağlayabilen i.ilkeler sanayi öresi bilgi coplumlarıdır. Bu ülkelerde ne voltaj oynamaları olur, ne de elektrik kesintisi söz konusudur, bunu sahip oldukları enformasyon teknolojisini kullanarak ve özel izleme, denetleme programları ile üikecicilerine verdikleri enerji tahsislerini düzenleyerek yaparlar. Gerektiği nde de vergi ve fiyatlandırma politikaları ile büyük ri.ikericiler tasarrufa yönlendirilir. Yeni dünya görüşünde enerji tasarruf eden ürün, hizmet ve teknolojiler baş tacı edilmektedir. Bugün "en remiz ve en ucuz enerji casarrufedilen enerjidir." Günümüzde insanlığın karşılaştığı en büyük sorun; remiz, güvenilir ve ucuz enerji bulmanın oldukça güçleşmesidir. Enerji talebinin karşılanması için gerçekten ülkemiz mümkün olduğunca çok çeşitli kaynaklarını bir an önce devreye sokmak zorundadır. Ancak bu yolla ülkenin kalkınması ve sanayi !eşmesi sürdü rüleb i lecekc i r. Enerji konusunda yerl_i kaynaklara dayanmak bir anlamda bağımsızlık anlamını taşır. Elektrik enerjisi üretiminde kullanabileceğimiz yerli kaynaklarımızın başında su ve kömi.ir gelmektedir. Bir yandan hidroelektrik üretimini artırmak amacıyla barajlarımızın sayısını artırırken, öce yandan da linyit kömürlerimizden elektrik enerjisi eldesi için termik santraller kurulmaktadır. Ülkemizde hiç değerlendi rilmeyen zengin biyokücle, rüzgar ve jeotermal enerji kaynakları vardır ve bunlar ciddi şekilde ihmal edilmiştir. Güneş enerjisi ise sınırlı da olsa ticari kullanıma sıcak su eldesi olarak girmiştir fakat henüz elektrik üretimi şeklinde değildir. Hava kirlenmesi ve global ısınma bakımından carrışmasız en temiz enerji üretim şekli olan nükleer elektrik üretim tesislerimiz de maalesef değişik sebeplerden dolayı mevcut değildir ve başlatılan çalışmalar yarım bırakcırılmışcır. Son zamanlarda özellikle doğal gazlı kojenerasyon (bileşik ısı güç) santrallerinin tesis edilmesi çalışmalarına hız verilmiştir. Bu ülkemiz açısından oldukça sevindiricidir. Bu makalede; endüstriyel acık akışkanların değerlendirilmesi ve en aza indirilmesi, çevre kirliliğine etkileri, enerji veriminin artırılması ve mevcut enerji kayıpların ın önlenmesi veya en azlaşrırılması dolayısıyla ekonomik kalkınma ve sosyal refah seviyesine etkisi incelenmiştir. 2. ENDÜSTRİYEL SİSTEM VE ATIK AKIŞKANLAR Bir endüstri veya daha genel anlamda "endüstriyel sistem", bir hammadde veya hammaddelerden başlayarak belirli ürünlerin elde edilmesini sağlayan tüm proses, yardımcı tesisler, tesis içi ve dışındaki hizmetlerin ve kirlenme ile ilgili bürün tanımların üretim ile ilgisinin kurulması gerekir. Diğer taraftan, kirletici özelliklerin belirlenmesi ve kirlenme ile ilgili önlemlerin ge li şt irilmesi ancak endüstri yapısının ve bunun kirlenme ile ilgisinin değerlendirilmesi ile yapılabilir. Bu nedenle endüstriyel kirlenmenin önlenmesi sadece endüstri dışı bir faaliyet, örneğin bir arıtma tesisi yaptırılması şeklinde değil, ancak endüstrinin de katkısı ile oluşturulan, kirlenme karekcerizasyonu, tesis içi önlemler ve arıtma sisteminin tesis özelliklerine bağlı olarak tanımlandığı bir süreç olarak ele alınmalıdır. Bu nokradan hareketle roplu yönetim kavramı gelişcirilmişcir. Bu yönetim bir endüstriyel sistemin bürün bileşenleriyle değerlendirilerek o sistemin kirletici etkilerinin en uygun şeki ide kon trolü için uygulanan yönetim şekli olarak tanımlanı r. (1) Endüstriyel sistemin remel girdi ve çıktıları Şekil l 'de verilmiştir. Şekil l'de görü ldüğü gibi bir endüstriyel sistemden oluşan arıklar Hammade Enerji ENDÜSTRiYEL SiSTEM ,__ ____ Ürünler YENiDENKULLANIMA 1 I GERi KAZANMA 1 L Atıklar ,. Tesis dışı / değerlendirme Radyoaktif Zararlı Katı atıklar Gerçek atıklar Atık Sular atıklar (Tehlikeli atıklar) bürün bu faaliyetler arasındaki ilişkilerin bütünü olarak tanımlanır. Endüstriyel sistem, en basit üretimde dahi belirli bir organizasyon gerektiren karmaşık bir yapıya sahiptir. Endüstrinin remel amacı üretim ve kardır. Bu nedenle endüstri ile ilgili diğer kavramlar yanında endüstriyel Şekil 1 Endüstriyel Sistem ve Atıklar tesis içinde veya tesis dışında değerlendirilmeyen madde ve enerjiden oluşur. Literatürde endüstrilerin acık su kaynaklarının değerlendirilmesi ve sınıflandırı lması kirletici özellikler bazında ve yukarıda her acık su kaynağı için verilen tanımlara uygun şekilde ____________________ T~E~S~IS ~A~T_c::.DERG_ls_ı_s_A_Y_ı _1_a ______________ _____
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=