Tesisat Dergisi 179. Sayı (Kasım 2010)

TEKNİK BİLGİ başlamıştır. 16. ve 17. yüzyılda ise eski Yunan eBsue r ldeör innei nmydaen l ıişnlsı kal anr ı adnüaz et ol tmi l mi sei nyien b taaşml a n my aı şptı ısr.ı bbealşirlalemnmıştişır. ve fiz-yolojiyi araştıracak deneyler B celsus, VesaliuusdaönndemHainrveeny'ödnire.mli isimleri ParaçPıakrma cı şe l s uvse otgoörzitl eeyme vvee totdael int ee ry i möği nret i mö nee -kma ri nş iı vi şu krgi mu lyaamaı şl atırn.ı nBd uanoulnm uy şatnuırn. dSaü l fyüarp, tcı ği vı aevne bt üu yz uü nk vGüacl eu nt t za abmu al unnı nd du ağ nu nbue rti e(s1p5i 0t 0e tymı l i)şdt ier.ğVi şems aelmi u isş ibs ier Fk ao bn ur idc aa ," yaı n(a1t5o4m3i ) ayl aa znaı nrda ak d"eDver iHmu ymaapnmi sı şCt ı ro. r Ap onr i kc aı skmVı ne srae lsi umsi'ndi ayna p5 a0 nsLeenoenöa rndcoe Db ai r çVoi nkcai 'nyai tuonmu ti k i mis c e i a u m s ka a n is k e d g o H e l r a a e ş r k v ı i m r e . y ın V 'i ı e n v s e a ö ğl k iu r a e s l t b u m i n n e ö i n ş ğ i l r e o e v n lm i c ni i u s d ş i o t o u ğ r l r a . u n H o a F la r a v r b a e r y k tanımlayan ilk kişidir. Napolyon Savaşları Dominique Jean Larrey (1766-1842), ç NS a a a d v p ı a o r ş ly ho a a n l s a ' t u n a n ı n n eın a ss h i k s e e t m r e i e m n i c ne g i r e r y r a i e s h n i ı n d id d ır e e . n k L d o a ü n r z u r e e ş y n lu le s m R a o i v ş m t a ir a ş . m a ha m a s s b t a u al l n a a e r n l ı e s n r l ai ü n r z e e r y i i n l a e e r a yl a t ıl t a a ı ş r rı ı l n a a m n t l a a y k r a t ı r n a a ,l h ıla ü r b k a m u r ae a n t d t ın i a ğ d i a a u m ç ğ a a ü n ç do laahr aa kl e y yaappı l ıal mn aykatraayl ıd ıo. rgBaun l amr üı nd akheas li el ml eersdi ye d ie. sBaus aşreıknidldıreılmhaassaı rslıağblöalngıeynoirnd um. ikroplardan bir nebze Amerikan Savaşı s l A a i m s n t s e e r m s ik i i s a tlı y e e m c n e i i r d v r e a e n h s la a g r v e t l a i a ş ş r t a i ç r f i a l ı d n di d ı . r a ı n Y v in e L e a Rrr o b e m u y ' a i d n ö h a an s e m t m b a d n u e e ­ ek ens iyl mayegs iıyn d i .k u lFl aankıal atn byuönnutenm yyaanrıan dl ı a uzcuevrlararhıni ti leek dn ii ğk leerr dyeakr ai li al errı nl e mk aepvaet ı lamnae ss ıtnedzai k lcei rdi nd i kyual rl aanr lı amr ıı olmuştur. d1 e8v4r0i m' I a r ıonl mbuaştşuı nr.d aE sckei r rzaahmi aanllaanr ddaan bbaeş rkia a ğb irrı Resim 15. Holbein's portrait of Henry VIII joining the � > �,.ı. . . :ı o "����e�� Resim 16. Harvey'in kan dolaşımı çizimleri hk ai snsı i nai zaazl taml t amka ki çiiçn i nkaa lnk oal ,keı tsmr aark v ue ybgeuyl ai nneı ygo irddeun. İal kn ckaekz aDnaevsyt enzi tirnöi nz _ oykasr iat ri nl a er ıt kni leetr i on liagröazkl e1m8 l4e6m' di şa, My aopr tı l ao nn btiarraaf ımn deal iny a t l aetegr östaenrei lsmt ieşztii sr .i Aanlet ısntdea zhiasctearlraar h iağarlıa nçdeakmheıyzel acekk a bveu l cgeörrrmahülşatrürh. eAr ratınk hkaatlma ayyaapcıal akbtıi.l e cAenkc abki r hheırz l atürçlüa l ı şymaraakla nzmoraudnadan smoünmr ak ü no l aonl a mi al tmi h ıaşpt ıl.a nTemkanni kı n o l aörnaükn eb a şgaerçı l ımbeikr an emdeel inyl ae t ct ae nr r ashoi dn rean khoarsktual ul ay ro r ,k aa ymbeel di yi al i yt ol arrd au n. c Ba uk g aol e c a l i y i l ş dı m t u a r e n u ı m P m a l l a s a r t m e iç u ai r n s ' ı ü d y n a ır p f (ı e 1 lıy 8 rm o 5 radnut.aBs yu oanl aa n ndeadk ei ön noelma nl i 7). Aslında 16. yüzyılda vt aarral ıfkı nl adraı ni l egröi sst eü rr iül el enn " dmai hk rao ps"o nbri al i n Li yeoerwd ua .nAh en uc ea kk a eb n ç u f a n e b la k il s r e ı i n y c eo f ğ n el r i a n m r i ı a i n l n k ın t k a ö e s z n y l o P e n n a a m s t oe el u s d r i u n ğ g d ö u e s g t P e i a b r s i d t h i e . a u L s r i t s ' a t ü e l n ığ r a m y a yik r o a l rboapş l taetot rı . i sAi mn i egl iöyza tö on üdnaes ı naılna rkaaky bn aa rz ı suuyygu nu l abmu haal arrı ile spreylenmesi ve kullanılan malzemenin ve Surgeons and Barbers Resim 17. - -- -- - -- --- - 82 Tesisat Dergisi Sayı 179 - Kasım 2010 Resim 18 ai l em teel imyaitzal egn mi r eecsei kb uk i şsi il setrei nmei nl l e(rl iisnti ne rki samrb) oal i nk aa si ki ti basamağını oluşturuyordu. 1. Dünya Savaşı a e1 l . n d ti i v D s e ü e n n p y , s a a i ğ k S a ız b a lı u v k l , a g e ş ö l ı l ' r e n m r di a n ü ş y o v ık r e d a u n a m m c a e e l s r iy r ı a a g h t ib h la i a r n u ı e y a g k r u ı a y la s a ı m f n e d a t a i, h lb a a in r l a e m l a g ü r e m l b mk ir i ü ş a t n i m r . o e S l l a i a y n v a at o ş h r t a t a a n m e c e l o a p l r a h d r e a a y k e m k y u u a tl l k l a a ı k n n a ı o l m l u a y ı n ş g t b ı u r l ü . a tn ü ı n r 2. Dünya Savaşı ve Kore Savaşı 2 ç n a e . d n D ı r ü ç la n a r y d ı a ır g S e t a a n v s iş a a le ş r ı ı t mil i m l ı e i g ş b e i l v r iş l e ik t it r b e il u e d re s ış a k a y r a e ıd s d k a e e n r a i d y e h n s a ı t s a e t n k a l d n e a e y bK a o ir r r d a e e t n ılm s f a a ış v z t l a ı a r ş . hı D n a d ı s ş a t a a r n ıd h ı a n a r n ae m d k e e e s tl l t i i y ea k a t le s e n k d e e i n r lm i ç e a h s d a in ı s r e t s a i i s m n t e k e n a m in n i gb eu l i şftoi rr mi l maet s im iol ed eer nn üasmt esl i ey va ityheasni ne el e rui nl a şt me mı şe lvi nei oluşturmuştur. 2i y ç a . e tr h D i a s ü i n n n e d y le e a r i g n S e a t li v e ş a m m ş e e ı' l l n i e d r a a t dn ıl e m v s ı a ş o m n o r a ld e ut m ğ m u o i n ş d de g a rn n ü n z ü a a m m m ü e a z li n e kadar bir çok gelişme sağlanmıştır. Kaynaklar 1. http://www.optimusise.com 2. Brieger GH. The development of surgery. in Textbook of Surgery ed. Sabiston DC, Lyer/yHK. WB. Saunders Comp. Philadelphia, 1991 Sf:1-16. 3. Osler SW The evolution of modern medicine. Ed. Garrison FH . Yale University Press. New Haven 1921. URL: http://etext.lib.virginia.edu/modeng/modeng0.browse.html 4. Onat D. Cerrahinin tarihçesi. Temel Cerrahi ed. Sayek i Güneş Kitabevi. Ankara 1996. Sf:5-21 5. Opthalmotology and Surgery in lslamic Culture and Medical Arts. URL: http://www. nlm.nih.gov/exhibition/islamic _ medical/ islamic 00.html 6. http://www.bibilgi.com/CERRAH%C4%BO-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=