TEKNİK BİLGİ büyük davlumbazlar ve büyük egzoz hava akışı olduğu genellikle düşünülür. Ancak mühendislik bakımından en uygun tasarım yaklaşımı o mahalde yaşayanların konfor seviyelerini dikkate almalı ve havalandırma sisteminin mühendislik tasarımını doğru yapmalı ve tüm olarak mutfak tasarımıyla bütünleştirmelidir. Ancak mühendislik tasarımı sistemin tasarımından çok daha fazla zaman, yetenek ve bilgi ister. Ekipteki herkesin - mutfak danışmanı dahil- çalışma sürecinin ve çalışmanın başından itibaren bu gerçeğin bilincinde olmasına ve en iyi mühendislik tasarımı yapılmış sisteme sahip olmak için sözleşmeleri imzalayacak mimar ile beraber çalışmasına ihtiyaç vardır. Bürokrasideki yetkililer VAV (değişken hava miktarı) olan egzoz kontrol yöntemlerini, bu sistemler güvenilir kontroller oldukları ve yerleştirilen sistem elemanları davlumbazdaki hava akışı ve bu akışa karşılık gelen kanal hızını davlumbaz altındaki pişirme işlemi devam ederken tasarım seviyelerinde olacak şekilde sağladığı sürece kabul edip benimsemeye başlamıştır. Bu ise öncelikle ısı sensörleri veya atık detektörlerinin veya her ikisinin müştereken kullanılmasıyla sağlanır. Bakım Fanlar, filtreler ve kanal işlerinin tümü tasarımda dikkate alınması gereken elemanlardır ve mutfak havalandırma sistemleri tasarımı doğru olarak yapılıyorsa dikkate alınmalıdırlar. Şüphesiz mutfakta pişirme sonucu çıkan yağların kontrol edilmesi öncelikli bir hedeftir. Bu işlem davlumbazın ölçülendirilmesi ve seçimiyl_e başlar ve bundan sonra filtrasyon sistemi ele alınır: Sektördeki bazıları UV kullanımını mutfak davlumbaz sistemlerindeki yağ sorunuyla baş etmek için uygulanabilir ve etkin bir yöntem olarak görür. Diğer bir önemli husus da kayışla döndürülen fanlarda kayış gergileri kullanılmasıdır. Kayış gergileri kayışların değişimini herhangi bir takım kullanmadan yapılmasını sağlar ve kayışın kullanım ömür süreci içinde mutfakta daha iyi bir havalandırma dengesi için daha kararlı bir faz hızının muhafaza eder. (Şekil 5) 7 4 Tesisat Dergisi Sayı 179 - Kasım 2010 Şekil 5. Gelişmenin Son Seviyesi Mutfak havalandırma ürünlerinde günceli korumak için, halen kabul gören temel görüş ile gelişmenin son seviyesindeki ürünler ve sistem genel kavramı arasında sürekli bir çekişme vardır. İmalatçılar şüphesiz ki iyi bir bilgi kaynağıdır, ancak HVAC endüstrisindeki birçok üründe olduğu gibi verilen mesajın sadece pazarlama maksatlı olup olmadığına çok dikkat edilmesi gerekir. Bunun için yapılacak iyi bir test imalatçıların iddialarını değerlendirmek için mümkün olduğunca çok son kullanıcı ile görüşmek, konuşmaktır. Mühendisler için dikkat alınması gereken bir konu ASHRAE teknik komitesi 5.10 ile ilgilenmektir, bu ise "enerji bakımından verimli kontroller ve havadan kaynaklanan birleticiler ve pişirme sonucu çıkan ısının etkin bir şekilde ortamdan uzaklaştırılması" ile ilgilidir. Aynı zamanda besleme ve tazmin havasının ortama verilmesi ile de ilgilidir zira bu işlem "kirlilik kontrol sürecini ve bunun yanında mutfaktaki sıcaklık ortamını da etkiler. ASHRAE ve TC 5.10 hakkında ilave bilgiler www. ashrae.org adresinden bulunabilir. Tasarımda Dikkate Alınacak Hususlar Kontrol Listesi Bir makalede en iyi mutfak havalandırma sistemi tasarımı hakkında tüm güncel düşünceleri toplamak olası olmasa da (ve yazılsa bile böyle bir makale de sonunda nasılsa güncelliğini kaybedecektir), tasarımda dikkat edilmesi gereken hususları belirten ve her proje için mevcut eğilimleri ve tasarım kriterlerini araştırmada kullanılabilecek bir kontrol listesi hazırlamak mümkündür. Aşağıda verilen bu maksatla bir makine mühendisi tarafından kullanılabilecek bir listedir: • Mevcut yönetmelik ve standartlar, • Mahal sıcaklığı, nem ve basınç kontrolü, • Davlumbaz seçimi olumlu/olumsuz yönleri analizi, • Davlumbaz ölçüsü ve kullanılacak kontrol ile tam ve kısmi yemek pişirme kapasitesi programının birlikte değerlendirilmesi, • Yağın atılması için filtrasyon metotları, • Tazmin havası (atılan havanın yerine yeni hava), • Besleme havasının verilme şekli, • Zararlı haşere kontrolü, • Egzoz fan tipi, kontrolleri ve yeri, • Uygun hız ve temizlik için erişilebilme bakımından egzoz kanalı tasarımı, • Enerji tasarımı stratejisi, • Mutfakta mekanik cihazlardan kaynaklanan gürültünün kontrolü, • Yangın koruması, • Sıhhi tesisat sisteminin ihtiyaçları ve olması gereken şartları, • Diğer profesyoneller ve inşaat birimi ile bilgi alışverişi, koordinasyon, • Tüm HVAC ürünlerinin bakımın yapılabilme kolaylıkları, • Sismik destekleme ve kritik tesisler için sismik bir olay sonrası ve işlevsellik durumu. ■ *Yazan: Steven G. LIESCHEIDT SPPECSS Consulting, LLC Kaynak: Engineered Systems Magazine, 9/2010
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=