farklı kullanım oranları söz konu- ,--------;:::=========:::::;- -----7 Kauçuk Kalıp Oluşturma su olmaktadır. Bu kullanım esnasında mekanik sistemlerle çözülmesi gereken sıvı ve gaz emisyonlar çıkar. Saha çalışması yapılarak ön celikle mevcut işletmelerden veri alınmaya çalışıldı. Bu ça lışmanın sonucu büyük veri farklılıklarını ortaya çı kardı. İlk verilerle bir ön tasarım yapıldı. Daha sonra İ .T.Ü. İnşaat Fakül tesi Çevre Mühendisliği Bölümü tarafından üretimde kullanılan kimyasal tüketimleri ve gaz emisyon ölçümleri her üretim alanında ayrı ayrı yapılarak 25-50-75-100-125-150 m2 atöl yeler ve fabrikalar (büyük üretim atölyeleri) için yaklaşımlar yapıldı. Bu yaklaşımlar yurt dışı ben zer üretimlerle karşılaştırılmak istendi. Ancak Almanya ve İtalya'da yapılan araştırma larda bu üretim şekline uygun Tazyikli su Mum fasma Mum Kalıp;ma/ağaca Fanuslara mum kalıpların yerleştirilmesi Fanuslara vakumla alçı enjeksiyonu Su buharında mum indirilmesi veya kademeli pişirmede (< J00 °C) mumun ergitilmesi Alçı kalıbın pişirilmesi (760°C) Plaka ya da çubuk halindeki altının döküm makinalarında eritilmesi Döküm Alçının alınması Mum Katı atık Sülfirik asit �►._ ___ � _em _iz�,ıe _m_e ____ .__At _ık_su _«-G) c_ ___ Y _ık�;m_a___ �H Atık su IB Tavlama 1. Yıkama Atık su Bu emisyonlar genel olarak; atık sular; asidik, bazik, siyanürlü, alçılı, deterjanlı, el yıkama suları ve evsel atık sulardır. Gaz atıkları; asidik gaz, buhar ve aerosallar, bazik gaz, buhar ve aerosallar, hidrokarbonlar, yanma gazları ve tozlar olarak sı ralana bilir. 5. Sıhhi Tesisat Kuyum işinde sıhhi tesisatta atık suların toplanması ve arıtılarak kanala bağlanması önem arzeder. Üretim esnasındaki kimya sal işlemlerde ve el yıkamada atık suya geçen altın önce her atölyede geri kazanılmaya çalışılmaktadır. sistemlere kısmen ulaşılabildi. H il. Yıkama Yurt içinde kurulu büyük fabri- L-------'============'---====�-___j kalardan ise sınırl ı değerler elde Şema 1. Döküm Atölyesi Üretim Akım Şeması ve Numune Alma Noktaları Atık su Bu işlemlerden sonra pis su 5 ayrı hatla toplanmaktadı r. Bu hatlar; edildi. İşletmelerde; ocak atölyeleri, döküm atölye leri, yaldız atölyeleri, ayar evi atölyeleri, içi Elde edilen değerler tüm kuyum işletmelerinin boş atölyeleri, tel bilezik atölyeleri, pres altın en küçük 25 m 2 bir alanda ne kadar değerli maden işleyebileceği esası ölçü alınarak be lirli katsayılar ortaya kondu. Bu değerlerden hareket ederek mekanik sistemler belirlendi ve sistem yükleri hesaplandı. Hesaplara esas alınan veriler Tablo l'de verildi. atölyeleri, zincir atölyeleri vb. üretim alanları vardır. 4. Üretim İhtiyaçları ve Emisyonlar Kullanılan malzemeler; Boraks, karbonat, makina yağı, sülfürik asit, 1. Asitli sular toplama hattı ayrı olarak arıtma ünitesi dengeleme havuzuna 2. Siyanürlü ve bazik sular ayrı olarak arıtma ünitesi dengeleme havuzuna 3. Alçılı ve deterjanlı sularterfi havuzuna 4. El yıkama suları altın geri kazanımından sonra İSKİ kanalına 5. Evsel nitelikli (WC) atık sular doğrudan İSKİ kanalına mum kalıplar, alçı, siyanür, hidrojen peroksit, bağlanmaktadır. Bu verilerin kullanıldığı 1. Etapta, 3 yıllı k iş- deterjan, fosfat, sülfit, hidroklorik asit, nitrik letme süresince gerekli ölçümler yapıldı ve değerlendirildi. 2. Etap projeler bu değerlen dirmeler çerçevesinde tasarlandı. Bu bölümde 1. Etapta uygulanan sistemlerde ulaşılan he defler, çı kan sorunlar ve çözümler ile 2. Etap sistemleri verilecektir. Kuyum işinde genel olarak; altın ve gümüş gibi doğal madenlerden külçe veya hurda kullanarak ziynet eşyası elde edilmektedir. Türkiye bu alan da dünyada İtalya'dan sonra ikinci konumdadır. 60 Tesisat Dergisi Sayı 176-Ağustos 2010 asit, sodyum asetat, demir, amonyum sülfat, bakır, alüminyum, gümüş, altın, amonyak, rodyum, tuz ruhu vb. malzemeler. Bu malze meler potada eritme, döküm, alçı-mum kalıpta tavlama, silindir yıkama, lehim, taşlama, par latma, yaldızlama, geri kazanım, kupalasyon (kurşunla eritme), elektropotansiyometrik titrasyon, tamponlama, kral suyunda çözme (hidroklorik asit-nitrik asit), kaynak işlemi, malzemeden demir, alüminyum ve bakır çıkarılması ve cila gibi işlemlerde kullanılmaktadır. Her atölyede geri kazanılan altının tutulama yan miktarları arıtma tesisinde merkezi altın geri kazanımı sistemi ile son işleme tabi tu tulmaktadır. Atık sular tasarımına esas olacak üretim bi rimlerinin debi değerleri; Tablo 2'de ve örnek olarak döküm atölyesi atık suları kimyasal bileşenleri Tablo 3'te; üretim akım şeması ve numune alma noktaları Şema l'de veril miştir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=