Tesisat Dergisi 172. Sayı (Nisan 2010)

UYGULAMA İsçumüerestueybui l mveeykai çtian rtı muzadahni z ma reı ntdv e r m e k üzere ı rma tesisleri tkaujrlıual al abni l ilra rvhe abl iönydlee l idkul eragnübnöülmg eül zedr deedk ei zeakvonaonsmaikhnme aanlmzaaryaayızodrelvaryiambinliirt.eliğinde değişimlere d öK n a o c n ç e s o s a k i n n t e d re , a A y g r e ü ş n n i e m i ş b e it e r ' n i f n e i kr b i j r i i s r d i e d k ğ iz u i i l l l . a h E n a n ı r m e a k z fe i t k 2 l r i 2 i a a y y s ü nl z a ı y n y ı ı l kmual l na ngaerma ki l egrüi nnieaşt eı şşıen lvaer rı nmı es af ibkirtil ne emkeakdvaer dg üi dşi ­ yboarr.ışGçünümüzün modern KGE santralleri daha ı l amaçlara hizmet ediyor olsa da, aynı ial kyenyai l akr u kl l oa nn ua mr al ka r ıhnaı r egküente şei dn i ykoornl aurm; uhnaar e gk eö tr el i dmaai ms ı naa dhei zğmi ş teitr eerde iky oar lzaar m. Yi a nesnıet rı ljai nn i nı ş ıtnol ap rl a ıns ı derecesi yüzlerce Celsius dereceye ulaşabilen ABB'nin Desertec İle Ortaklığı* 20009 yılının Temmuz ayında, ABB Desertec Sanayi Girişimi'nin kuruluşu için ''Anlayış Muhtırası" imzaladı. ABB neden bu projeye katıldı acaba? ABB zaten 1990'/ı yılların başlarında farklı türdeki yenilenebilir enerjilerin entegrasyonunu sağlayacak bir Avrupa şebekesi kurma düşüncesi üzerinde çalışıyordu. Bu projeye ayrıca çöllerdeki güneş enerjisini kullanarak Avrupa'ya emisyonsuz enerji tedariği sağlama girişimi de dahildi. ABB'nin Desertec Vakfı ile görüşmesi ve projeyi yıllar boyunca desteklemesi bu yüzden çok mantıklı ve anlamlıdır. Sahip olduğumuz teknoloji ile teknik bilgi ve birikimin bu geleceğe umutla bakan projeye katkıda bulunacağına inancımız sonsuzdur. Çöllerden elde edilen çevre dostu enerjinin Avrupa'ya tedariği görüşü günümüz standartları göz önünde bulundurulduğunda gerçekleştirilebilir ve olası bir proje midir? Bu tür bir proje için gerekli teknolojiler günümüzde mevcuttur, denenmiş ve test edilmiştir. Uzun mesafelerde enerjiyi nasıl ileteceğimizi de artık biliyoruz. 50 yıldan çok daha önce ABB uzun mesafelerde enerji iletim için temel yöntem olan yüksek voltajlı doğrudan akımla (HVDC) iletimi icat etti. O zamandan beri HVDC aralıksız olarak gelişerek yenilenebilir enerjilerin kullanılabilmesine, enerji şebeke142 Tesisat Dergisi Sayı 172 - Nisan 2010 sı liycoarklalırk. lardaki bir odak noktasına yönlendiriv z1 a 9 e m 8 b 0 a e ' n 1 n e zr i e ç in r e lr e bi r a s i i ş n n i ı d n e k d ua d l n l a a b h n e a a r ri f a a K k r a k f li l a f ı o a v r li e n y i e y g t a e t ' e d li ş a o m b la i u ş n i t l v k e e e se iksl ae tnldairğı ni eknuerruj il usma un ttraa ml l ear mi bl aunl uanr uayko ar .n Aa Bt eBs di see, töür rn epğei nk çİ sopk apnryoaj e' dnai nk i gEexr tçreeksl eoşl tpi rriol mj eessi i ngei b ik abtu kıda bulunmuştur. Ge lüe kn terşi ğ eı ş ı ndl öa nr ıünşı nt ü tr üolpml aensmi ahsiık avye e nbiun ı şsıandl aercı ne A bm i v r e r s u a k p f ı a s e ' l m d e a r ı n k k ı u a l t l o a l e u n t ş ı m l t m u e r a k u s y z ı o o p r r l . a u n n Ü l d a a r n e at k n i a le l b n ıy ö o lü r e . m le İş k ü t t u e r z i ğ u bi n u n tneokknt oa dl oaj i sHi D VdCe v(ryeüykes egki rvi yool tra. j l Tı draofğor umd aenr kaekzılme r)i ferinin birbirlerine bağ/anabilmesine ve verimliliğin arttırılmasına çeşitli olanaklar sundu. Desertec projelerinde ise 3000 km gibi çok uzun mesafeler söz konusu. İletim sırasında gerçekten ne kadar enerji kaybı olacak? HVDC teknolojimiz sayesinde enerjiyi artık çok düşük kayıp oranlarıyla uzun mesafeler üzerinden aktarabiliyoruz. 800 kV voltaj söz konusu olduğunda kayıp oranlarının 1000 km başına yüzde 3 olması bekleniyor. 3000 km'lik bir mesafe söz konusu olduğunda ise, kayıp oranı yüzde 1O'dan daha az olacak demektir. Bununla birlikte uzun mesafe bağlantıları ise büyük olasılıkla bir istisna oluşturacaktır. Daha gerçekçi bir seçenek tercih edilecekse, enerji Kuzey Afrika'dan Avrupa şebekesine Güney Avrupa üzerinden iletilmelidir. ABB'nin bu tür uzun mesafe enerji iletim projelerinde deneyimi var mı? Halen ABB Çin'de 2000 km uzunluğunda bir mesafe üzerinden 6400 MW enerjiyi iletmek içinyüksek voltajlı doğrudan akım iletim sistemi inşa etmektedir. Bu kapasite aşağı yukarı altı nükleer enerji santralinin kapasitesine eşittir. Buna ek olarak, bu Temmuz ayında dünyanın en uzun enerji hattında çalışmak üzere bir anlaşma imzaladık. Bu projede ise Brezilya'nın kuzey batısındaki iki yeni hidroelektrik enerji santrali ile 2500 km uzaklıktaki ekonomik metropol olan ün rüeştti ül ernü yeolre kvtei r bi ğui yy üü kk ss eekk vvool tl taajjl lı ı eenneerrj ji i ydee dç oö k y aiç o zi rn . k H a % y V ı Dp 3 C o c r h i a v a n a tl l r a a ın r r ı ı d y n a l d a a s u k e i z y u k re a n d y m i ı y p o e o r s. r a a Df n e a l l a e h r r a ı e s 1ı a 0 yk 0 ü t 0 k a s r k ı e l m ı k vi çoi lnt aAj lkı deennei rzj'ii ksauta el tdı ekraebkl oel naer rı yj il ya i Aa kvtraurpı al a' yb ai l dt iağ i şkıoy no ru.mAdBaBd ı ri svee HeVnDeCr j i nt ei nk nboi nl ol ej irsci eakl ai l on mı n ed tar el i dkea tr emdaekrteak vi leeytai l dbi uğ i t üp re kp rçooj ek l epr ri ot jaemüazme rl ai nmd eı ş tçı ra. l ı ş ­ eKlGe kEt rsi ka yi hetsi yi nadceı n2ı n0 5%0 1y5ı l'ı in kaa rkşaıdl aanraAbvi l erucpeak .' n ı n Desertec Sanayi Girişimi OA rBtBa Dyouğk au rvı dea K ubzaehys iA fgr ei kçae nb ö pl gl ae ns il nadr ıe Agve rr çu epka , leştirebilmek için diğer üretici firmaların yanı Peter Smits ABB Orta Avrupa bölge müdürü ve ABB AG, Almanya CEO'sudur. Smits aynı zamanda ABB adına Desertec Sanayi Girişimini başlatan ekiptedir. Sao Paulo kentini birbirine bağlayacağız. Bu tür bir proje için gerekli teknolojiler günümüzde mevcuttur, denenmiş ve test edilmiştir. Desertec yatırım maliyetleri hayli yüksek. Sahra çöllerinde Avrupa için enerji üretimi ekonomik olacak mı? Projenin orta ve uzun vadede ekonomik anlamdan kazançlı olacağına ikna o/masaydık zaten bu projeye destek vermezdik. Desertec örneğinde yılyerine birkaç on yıllık dönem olmak üzere uzun vadeli birproje düşünmüştük. İlkolarakgerçekleştirilecekpilotprojelerbirkaç yıl içinde uygulamaya alınacak ve 2050 yılına kadar Sahra çölündeki güneş enerjisi santrallerinin Avrupa'nın enerji gereksiniminin yüzde 15'ini karşılayacak düzeyde olması bekleniyor. Uzmanlar önümüzdeki 20 yıl içerisinde güneş

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=