(/) (/) o o :r: TEKNİK BİLGİ Hasta Bina Sendromu için Doğal Çözümler; "Doğal Havalandı rma" ve "Doğal Gün lşığı" Ne zaman bir binanın iç ortamında sorunlar ortaya çıksa, hemen akla Hasta Bina Sendromu (HBS) gelmektedir ve bunu, olası nedenlerin ve çözümlerinin incelenmesi takip eder. Bu durumun kilit nedenleri oldukça iyi bilinir ve bu kapsamda hava sızmazlık özelliğini savunanlar, karşı çıkanlar ve binada oturanlar için havalandırma yapılması karşısında enerjinin saklanması yanlısı olanlar bulunurken; ısıl konfor, iklimlendirme ve iç ortam şartlarının kontrolü, aydınlatma seviyesi, radyoaktivite, nem (rutubet), küf vb. gibi çevre faktörleri de bu nedenler arasında yer alır. Bu konuda çözümlerin bulunmasının zor olmasına karşılık, nedenlerin birçoğu havalandırma ve aydınlatma için doğal çözümlerin uygulanmasıyla azaltılabilir, hatta ortadan kaldırılabilir. Doğal Havalandırma Örneğin doğal havalandırma, yıllardır iklimlendirme yapılan binalara yöneltilen eleştirileri dikkate aldığımızda, binada sağlıklı ve çevre dostu bir iç ortam oluşturmak ve muhafaza etmede iklimlendirme için tercih edilen bir seçenek olarak gözükebilir. İnsanlarda kızarmış gözler ve kurumuş boğaz olaylarına rastlanmış, havalandırma sistemiyle dolaşan diğer insanların mikroplarına maruz kalınmıştır ve tüm belirtiler Hasta Bina Sendromunu işaret etmektedir. Klasik iklimlendirme sistemleriyle beslenen binalardaki diğer sıkıntılar, bu sistemlerin doğal bir sonucu olarak, düzenli bakıma ihtiyaç duymalarıdır (ki bunun içinde filtrelerin düzenli temizlenmeleri ve değiştirilmeleri vardır), çıkardıkları gürültü oldukça fazladır ve bina içinde meydana getirilen ortamın herkesi memnun etmemesidir. Bunların hepsi HBS için potansiyel belirtilerdir. Bunlara ilave olarak, iklimlendirme cihazlarının kıymetli enerji kaynaklarımızın büyük bir kısmını kullanmakta olduğu da bir gerçektir ve bu bağlamda doğal havalandırmayı seçme ne58 Tesisat Dergisi Sayı 169 - Ocak 2010 Tony CULL * 1 Moondraught şirketi Genel Müdürü Tony Cull, Hasta Bina Sendromu için doğal çözümler olduğunu öne sürüyor. denleri oldukça baskın görünmektedir. Ancak, HBS bağlamında doğal havalandırmanın önemi "kontrol edilebilir" olmasındadır. Birçok klasik çözüm gibi doğal havalandırma da enerjiye aç mekanik iklimlendirmeye göre uygulanabilir bir seçenek yaratmak için kabul görmüş prensipleri kullanan çok ileri bir teknoloji geliştirmiştir: Yukarıdan aşağı doğru havalandırma. Her yönden esen rüzgarı yakalamak için en güvenilir ve en yaygın doğal havalandırma şekli olduğu kanıtlanmış çatı kuleleri kullanılmıştır. Burada çatı seviyesinden yüksekte bulunan nispeten temiz, taze hava kaynağını rüzgar (çatı) kulesi içinden aşağı doğru binanın içine bastırarak itecek şekilde rüzgar hareketinin doğal elemanları kullanılmıştır. Bu hareket, alttaki odayı basınç altına alır, bir başka ifadeyle basıncını artırır, odada bulunan daha sıcak kirlenmiş ve doğal olarak tavan seviyesine kadar yükselmiş havayı çatıya monte edilmiş kulenin rüzgar altına, yani rüzgarın esiş yönüne bakan tarafından dışarı atar, dışarı atarken de HBS'nin yukarıda belirtilen birçok nedenlerini de götürür. Bina içine hava önceden belirlenmiş bir çatı ünitesinden girdiği ve çıktığı için sıcaklık, C02, hava kalitesi, mevsimsel ve günlük zaman ayarları için gelişmiş kontroller ilave edilebilir. Bunlar kadar önemli olan bir husus da, son kullanıcı için önem verilmemiş olan kişinin ihtiyacına bağlı olarak kullanacağı "açma ve kapama" damperleri gibi basit fakat etkili kontrollerin de dahil edilebilmesidir. Ancak, her ne kadar kişisel tercihlere hizmet etse de, özde bir kontrolün olması gerekir; bu nedenle ana kontrol panel kullanıcının atladığı bu periyottan sonra tekrar eski orijinal programına döner. Burada şunu sorabilirsiniz; sıcak güneşli bir günde dış sıcaklık +25°C civarında ve çok az veya hemen hiç rüzgar olmadığı durumda ne olacak? Hatta bu yılın kavurucu sıcakları da mı küresel ısınmanın belirtilerini hatırlatmaya kafi gelmedi, böyle giderse 2010 ve ötesinde nasıl olacağını kim bilecek? Ve bina içi sıcaklığın elektrikli aydınlatma, bilgisayarlar, fotokopi makineleri, diğer büro cihazları ve şüphesiz ortamda bulunan diğer kişilerin bizzat kendileri vasıtasıyla
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=