PERSPEKTİF Prof. Dr. Nilüfer EĞRİCAN Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar ve gelişmeler neticesinde, güneş enerjisi alanında büyük yatırımlar gerçekleştirilmiştir. Güneş enerjisi alanında en büyük pazara sahip ükeler; Almanya, Japonya, İspanya ve ABD'dir. Dünyadaki kurulu kümülatif PV kapasiteleri 2008 yıl sonu itibariyle 15 GW'a ulaşmıştır. Pazarın bu kadar hızlı büyümesinin en önemli sebebi, destekleyici mekanizmalardır. Almanya; Nisan 2000'de çıkardığı yenilenebilir enerji kanununu 2004'te revize ederek, güneş enerjisi alanında sürükleyici güç haline gelmiştir. Hem yerel hem de küresel pazarda yarattığı bu güç ile Almanya, güneş enerjisi alanında 2008 yılında 600 milyon dolarlık bir ekonomi yaratmaktadır. Japonya, 1994 yılında PV sistem kurulum programını başlatmıştır. Bu program, düşük faizli tüketici kredisi, uygun eğitimler ve PV farkındalık programlarını içermektedir. Destekler; bireysel ev sahipleri, konut inşaa şirketleri ve PV sistemleri binalara uygulamayı yönlendiren yerel halk örgütlenmelerini kapsamaktadır. Japonya, 2003 yılında çıkardığı kanun ile yenilenebilir enerji projelerini desteklemeyi sürdürmektedir. 2008 yılında Japon hükümeti yaptığı eylem planında, düşük karbon toplumu ile güneş enerjisinden elektrik üretim potansiyelini 2020 yılında 14 GWp, 2030 yılında 50 GWp çıkartmayı hedeflemiştir. Bu planın ikinci hedefi, mevcut güneş enerji sistem fiyatlarını üç-beş yıl içerisinde yarıya indirmektir. Yenilenebilir enerji teşvik programları ABD'de eyaletler bazında yürütülmektedir. Federal enerji politiklarında ise 2005 yılında güneş enerjisinden elektrik üreten sistemlerin toplam maliyetinin yüzde 30'u kadarı vergi indirimine tabi edilmiştir. Aynı zamanda yenilenebilir enerji kredileri için pazar ticari platform oluşturmuştur. Bu platform sayesinde, güneş enerjisi için özel fiyatlar uygulanmaktadır. Haziran 2007'de ABD Enerji Bakanlığı tarafından on üç şehir "Güneş Kenti" ilan edilmiştir. Mart 2008'de on iki şehir daha bu programa katılarak yirmi beş şehre ulaşmıştır. 20 Tesisat Dergisi Sayı 169 - Ocak 2010 Güneş Enerjisi Yatırımlarının Ekonomiye Katkısı İspanya, 2008'de yenilenebilir enerji destekleme tarifesini değiştirerek yeni düzenlemeler ilave etmiştir. Yapılan kanuni düzenlemeler, İspanya hükümetinin 2010 yılı yenilenebilir enerji hedefini şimdiden geçmiştir. Dünyanın en büyük güneş tarlaları İspanya'da kuruludur. Güneş enerjisi, uzun vadede Türkiye'nin artan enerji ihtiyacının karşılanmasında, güç tedariğini yerli kaynaklarla çeşi lendirmede, yüksek güneş potansiyelint i değerlendirmede, iklim politikalarından dolayı gelişecek düşük karbon hedeflerine ulaşmada, enerji sektöründeki önemli yeri bakımından ülkemiz ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Ayrıca, nitelikli istihdam ve katma değer yarattığı için yeni bir iş alanı açarak gelişen ekonomimize güç katacaktır. Türkiye enerji sektörünün 2020 yılına kadar olan yatırım ihtiyacının 130 milyar ABD dola rı olacağı hesaplanmaktadır. Bu yatırımın bir kısmının da yenilenebilir enerji kaynaklarına ve özellikle güneş enerjisine -AB örneğinden yola çıkarak yüzde 10-15'Iik oranın- yönlendirilmesi durumunda, ekonomiye katacağı ilave güce ek olarak aşağıdaki konularda da katkılar oluşacaktır. Güneş enerjisinin Türkiye ekonomisine birincil katkıları aşağıda özetlenmiştir: • Enerjinin ithalat bağımlılığının azaltılması, • Yeni oluşan bu pazarda firmalara sürüdürülebilir küresel pazar ortaklığı yaratma imkanı ile yabancı yatırımcıların ülkemizde yatırım yapmalarına olanak sağlanması, • Yerli üreticilerimizin küresel pazarda ihracatlarının artması, • Artan rekabet ile tüketicinin düşük fiyatta güneş enerjisi kullanımını sağlaması, • Pazarlama, satış, araştırma, geliştirme işleri için yüksek yetkinlikte yeni iş imkanın yaratılması, • Teknoljik gelişmenin sağlayacağı itici güç ile dünya ekonomisinde söz sahibi ülke olma yolunda ilerleme, • Pazara bir an önce girmenin sağlayacağı avantajlar ile gelişmeye başlayan pazarda ülke olarak yerimizi alma, • Test, kalibrasyon, akreditasyon vb. gibi kalite geliştirmeye yönelik çalışmaların ve yatırımların artması ile yaratılacak ekonomik kaldıraçtan faydalanma, • Yaratılacak yeni ekonomiden oluşacak vergi katkısı. İkincil katkı olarak ise; • Düşük karbon mono oksit emisyonu ile �evresel etkilerde iyileşme, • iklim değişikliğine olumlu etki, lnternational Center tor Applied Thermody namics (iCAT) Solar Future 2010 konferansı için değerli katılımcılar ile birlikte hazırladığımız ROADMAP sonucu; 2020 yılı için elektrik üretiminde kurulu güç hedefi CSP teknolojisi ile 200 MWp ve PV teknolojisi ile 4800 MWp olarak belirlenmiştir. Bu değerler baz alınarak, bu konuda son on yılda büyük ilerlemeler sağlamış dünya ülkelerinin elde ettiği sonuçları dikkate alarak yapacağımız rakamsal değerlendirmeler sonucu; 2020 yılında yaklaşık 222 bin kişiye direkt olarak üretim, satış, proje, kurulum, servis alanlarında istihdam olanağı sağlanmış olmaktadır. Bu da Avrupa Birliği'nin hedeflediği rakamlara benzerbir hedefin Türkiye için de ulaşılmaz olduğunu göstermektedir. TUİK raporlarına göre 2009 yıl sonu itibari ile 3 milyon işsizin yaşadığı ülkemiz için bu istihdam oranı büyük katkı anlamına gelmektedir. Çıkartılacak yeni yenilenebilir enerji kanunu ile oluşturulacak destekleme mekanizmaları bu etkileri hızlandıracak ve yatırımcılar için güvence vermesi ile birlikte ekonomiye canlılık katacaktır. Güneş enerjisi çalışmalarının hızlandırılması ümidiyle . . . o. . 'Y\.. ��
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=