MAKALE 60 ' ' GfC� 8 8 8 8 8 8 8 8 .! t 8 !! !:! :! � Şekil 4. Minimum Gecelik Debi Çizelgesi ggeecceelleikri dseibsitneimn düeç bkaastıınnaç çıkmakta ve bu da yükselmelerine yol açmaktadır. 8 � -- �30 8 8 ti: ı:ı ıu � 10 • o ' .. . . 7..\ • . Dehi n Şekil 5. Adım Testi Örneği r :: Basınç Zaman Sabit basın : 20m b .. ,. . ,. . . , .. , .,_, � f-arporıl �- -..., (c:ritGI node) ,..,o""' �.,.. �• -••• -,-.----, Kullanılan ikinci veri Minimum Gecelik Debi çizelgesidir (Şekil 4). Bu çizelgede, bir gün idçeebr ii svi ned eb,a sfıanrçk l ıd esğaeartl leerri ndie gdöer eğ bi şi li mi r i z .g öGsetceer el i nk debinin minimum seviyeye ulaştığı noktay celeyecek olursak, bu noktada tüketimin sııfiınra yakın olduğunu varsayabiliriz. Oysa örnekte de f t g a i ö m r r k d in , ü b ğ çi ü o z m l k e ü r d e z a h s g a u ib i k ü , a z m e ç r i a n in k im d la e u r ı m ç d ı ke g m ğ e e c a r e k in l t i a i k d g d ı ö r e s . b t A e i, r r a t m ü d k e a e k k i tedir. Aynı şekilde çizelgede, basıncın debiye og lödr ue ğdue ğs iaşai mt l ei rddee gbö ar üslı mn çe katretdmi ra. kDt ae ,b ianritnt ıdğ üı şsüa k atlerde ise basınç düşmektedir. "°'"L'••· • • ı, •• ,!! ,. -O r • •. •··-. , .� o�,--�1,....,..:001 • • ı, •• ,� 1 Şekil 6. Talebe Duyarlı Dinamik Basınç Düşürücü Vana Sistemi STeosntioularak, üçüncü veri olarak şebekede Adım ygulanabilmektedir (Şekil 5). tl üi nr .d Ke aşyeı tb ea kl teı ndae kai l ıbnaasnı nvçe rbi li er rssüar eyl e iğ s i i n n A e d d e d ı m ü b ş a T ü s e r ın ü s ç ldeünşeübmi l mü neek tgeödri er . Bd eöybli en li ink l en absaı sl ıtneçp-kdi evbei radri ağ si ıinz daki ilişki incelenebilir ve basınç yönetiminin şebekeye nasıl bir etki yapacağı görülebilir. 6. Dinamik Basınç Düşürücü Vanalar ile r B a ö k kontrol vanasının açıklık oranını değiştirir. y basılnelçikdlee,ğesrilsetreimedldee seüdrileirk.li olarak optimum Şekil rüldüğü gibi, şebeke debisine day6 a ' l d ı a d i d n a a m gö i k Basınç Yönetimi Gerçekleştirilmesi Resim ı. Dinamik basınç düşürücü vana. Su dağıtım şebekelerinde basınç yönetimi gerçekleştirilmesi, dinamik basınç düşürücü vana (Resim 1) olarak tabir edilen, kontrolör monte el edşi tl mi r iilşe bbi lai rs. ıVnaçn adlüaşr ü, rsüt acnüd avratnbaal asrı niçl ed ügşe ür çremke amacı için kullanılan hidrolik veya aktüatör/ motor ile çalışan herhangi bir kontrol vanası (Resim 2 - Kontrol Vanası Örneği) olabilir. Ay rıca, eğer şebekey bmui şvbaansaılnaçr düüz eş ür i rnüe e c ü d k a o v h n a a t n r o a ö l l n ö a c r r e t b d a u e k l n ı u l a n m r m a o k a n kt b e ta a e s i d s ın i e l ç, yböanseıntçimviegerçekleştirilebilir. Kontrolör; zaman, ya debiye dayalı programlama yapa- Resim 2. Temel basınç düşürücü vana. 146 Tesisat Dergisi Sayı 166 -Ekim 2009 basınç düşümü yapan bir vana ile talep ve t bv e a a r n s m a ın e ç ç k ı t g k e i ı t , ş m a b n e a k c s t a e ı k n d c k ir ı u . s llüarneıkclı il aorlaa rhaekr dzeağmi şai mn sgaöbsi t Kaynaklar [11 Dragan Radivojevic, Dragan Milicevic, Ninoslav Petrovic, "Technical Perfor mance lndicators, IWA Best [21 Practise for Water Mains and the First Steps in Serbia", pp 4-5, Facta Univer sitatis, 2007 [31 Paul Fanner, "The IWA Water Loss Task Force Water 21 Article No 6", pp 1-3 [41 A. 0 Lambert, Timothy G. Brown, M. Ta kizawa, D. Weimer, ''A Review of Perfor mance lndicators far Real Losses from Water Supply Systems" pp 4-7, IWA/ AQUA, 2000 [51 Allan Lambert, "What Do We Know Aba ut Pressure:Leakage Relationships in Distribution Systems ?",pp 1-8 [61 Allan Lambert, "Water Losses Manag ment and Techniques': pp15-18, 2001 ■ Bu makale, 16-18 Ekim 2008 tarihleri arasında yapılan 6. Pompa ve Vana Kongresi'nde bildiri olarak sunulmuştur.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=