Tesisat Dergisi 165. Sayı (Eylül 2009)

• İlgili tarafların, ürün imalatçıları dahil, konunun içine dahil edilmesi yaratıcı ürün ve teknikler için ilerideki araştırma ve geliş tirme stratejilerinin tespit edilmesi için çok önemlidir. Binanın Ömrü "İkinci nesil" hafif inşaat sistemleri, örneğin yeni imalat teknikleri ve malzeme teknolojisini kullanan taşıyıcı yalıtım panelleri (structural insulated panels-SIP) inşaatta sağladığı kolaylık, sürat ve enerji verimliliği nedeniyle giderek artan şekilde kullanılmaktadır. Fa kat bunların yerinde inşaatı ve takip eden değişiklik ve bakımlarına ilişkin bazı konular bulunmaktadır. Konutlarda kullanılan birçok sistemin İngiliz Uyum Kurulu'ndan alınmış diğer ölçütler arasında yangına karşı direncin de dahil ol duğu belgeleri olmasına rağmen, daha sonra meydana gelecek bir hasarın etkileri dikkate alınmamıştır. Fakat SIP malzemelerde inşaat, bakım veya kullanım deği şikliği yapılması sırasında da, özellikle si stem tasarımının yüzey kaplaması ve karkas arasında yük paylaşımına dayanması durumunda zarar meydana gelebilir. Kablo çekimleri ön yüzey kaplama malzeme lerinin içine gömüldüklerinde, örneğin yüzey tabakalarının devamlılığını bozar ve panellerin yük paylaşımı ve yangına göstereceği direnç performansına etki eder. Benzer şekilde, SIP malzemelerin yangın sonrası yapısal dengesi yüke maruz kalan mekanizmaların temelde klaOlayın Geniş Resmi Belirli tasarım çözümlerinin, hatalı işçilik veya Çalışma daha ileri araştırma ve testleri garanti yetersiz şantiye denetimleri ile kolaylıkla zarar eden birkaç özel başlığı öne çıkarmaktadır. görmeleri hususu da, kritik yangın bariyerlerinin Birinci si kullanılmakta olan yaratıcı inşaat genellikle doğru yerleştirilmediği ve gerçekten ürünlerinin ve sistemlerinin performansı, özel de bunun daima olası olduğu nedeniyle ayrıca olaylardan kaynaklanabilecek olası hasarların incelenmelidir. dikkate alınmasıdır. Başlangıç için faydalı bir nokta ise İtfaiye teşkilatınca tutulan gerçek yangın olaylarına ilişkin veri tabanı olabilir. Öne çıkartılan başka bir husus i se, inşaatın elemanlar ve bağlantıların yangında veya yangından hemen sonra meydana gelen büyük ölçekli kuvvetlere ve deformasyonlara dayanma kapasitesi arasındaki karşılıklı etkileşimdir. Birçok büyük iskeletli sistemler için yapısal devamlılığın faydası, yükün ısınmış alanlardan daha soğuk zarar görmemiş alanlara doğru yeniden dağıtılmasını sağlayabilmesidir. Ancak bu özelliklerin bağlantıların esas olarak kesme kuvvetlerine dayanacak şekilde tasarlandığı hafif karkaslı sistemlere uygulanması da bir gereklilik değildir. Bu sert ve kolay kırılgan bağlantılar, yangın esnasında ortaya çıkan büyük ölçekli gerilmeleri ve kaldırma kuvvetlerini aktaracak nitelikte değillerdir ve bağlantıların erken bozulmaları ayrı ayrı inşaat elemanlarının kendileri için ön görülen yangın direnci sürelerine ulaşmalarına mani olacaktır. Önemli noktaları oluşturulan ulusal, ulusla rarası ve endüstri standartlarında belirtilen Binanın ön cephesinin göstereceği performans da, ayrıca daha ileri inceleme yapmaya değer bir konudur. Yangın testlerine karşı küçük ölçüde reaksiyon, esas olarak alevin yüzeyde yayılmasıyla ilgilenir. Dikey olarak yangının ya yılması ile beraber modern sistemlerle giydirme malzemesinin arasından yanmanın bina içine doğru bir yol bulacağı olasılığı da mevcuttur. Bu nedenle mevcut olabilen daha büyük ölçekli, daha kapsamlı test metotları kullanılmasının teşvik edi lmesinin ele alınmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışma aynı zamanda bir yangın sonrası olası orantısız çökmeyi incelemek için bir araştırma projesi önermekte ve bunun yanında tasarlanan zemin kirişlerinin gerçekçi yangın koşullarında yüklenme ve serbest açıklık bakımından da performansının değerlendirilmesine olan ihtiyacı belirtmektedir. Yangın koşullarında bel verme ve kalan yük taşıma kapasitesi üzerine sağlanacak bilgi de yararlı olacaktır. Sonuç olarak betonun kendisinin doğasından gelen bir yangın direnci olduğu kabul edilse dahi, klasik test bilgileri çimento yerini alan bi nanın ömür performansını geliştirmede kullanılan modern malzeme ve dolgulara uy gulanamayabilir. sik inşaat metotlarından farklı olması nedeniyle büyük çaplı yangın testleri, sistem perfor- tam olarak değerlendirilememektedir. Bu potansiyel problemlerden birçoğu, üstesin den gelinemeyecek problemler değildir. LPS 2020 gibi standartların uygulanması ileri doğru atılmış bir adımdır. Diğer bir husus ise, yeterli bilgi ve deneyimi olan kişilere karar verme veya değişiklik yapma veya onarım aşamasında da nışılmasını sağlayacak şekilde yönetmeliklerde değişiklik yapma yaklaşımıdır. 102 Tesi sat Dergisi Sayı 165 - Eylül 2009 mansının uygun şekilde değerlendirilmesini sağlayacaktır. Oyuk şeklindeki yangın bariyerleri ve yangın durdurucu engeller için mevcut gereksinimler panel sistemlerinin iç yüzeylerinde (korunan kısımlarında) bir yangını varsaymaktadır. Çalış ma bunun, oyuk kısmın içinde de tutuşturucu bir kaynak olmasının getireceği etkiyi dikkate ala rak yeniden gözden geçirilmesini söylemektedir. Çalışmanın esas amacı, yaratıcı inşaat ürün ve teknolojilerini inceleyerek ileride yapılacak çalışmalar için bir program geliştirme ve ön celikleri belirlemedir. Şartnamelerin kullanım miktarına göre öncelik sırasına alınması, gere ken olası herhangi bir çalışmayı etkileyecek ve boyutunu belirleyecektir. ■ *Kaynak: www.fseonline.co.uk Mayıs, 2009

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=