GÖRÜNÜM ■■ Tesisat Şartnameleri ve '' Onemli yapıların anahtar teslimi ihaleleri, proSpektler jelerin yanı sıra genel teknik şartnameler, özel Yapı projelerinin ekinde şartname ve spektler müellif tarafından hazırlanarak onaya sürülür. Eskiden proje eklerinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın genel şartnameleri ve keşif eki seridopriler esas kabul edilerek proje ekinde sadece keşif ve metrajlar onaya sunulurdu. Teknolojideki hızlı gelişim bu usulü ortadan ya vaş yavaş kaldırmış, yerine her proje için özel şartname yazılmasını zorunlu kılmıştır. Ülke mizde yeni yeni uygulanan bu yöntem sonucu, bazı şartnameleri destekleyen standartlar, yapı kodları ve özel şartnameler hazırlanmaya başlanmıştır. Ancak Bayındırlık Şartnameleri ile özel şartnameler arasında ikilemler meydana gelmekte, bunun nedeninin de Bayındırlık Şartnamelerindeki ürün tanıtımlarının ileri teknolojiye uymaması olduğu anlaşılmaktadır. teknik şartnameler, metraj ve tahmini keşifler yapmayı zorunlu kılar. Bu tanımlamada eksik kalan noktaların aydınlatılması, yüklenicinin benzer iş deneyimlerinin değerlendirilmesine bağlıdır. Özel şartnameler ise daha ayrıntılıdır. Bir temiz oda teknolojisinin tanımı bu tür şartnameler ile yapılır. Aynı tarzda, ameliyat salonlarının klimatizasyonu veya temiz oda teknolojisine uygun bir mahallin iç hava kalitesi özel şart nameler içinde standartları ile ortaya konur. Esas olan, yapılacak bir işi proje ve şartname lerle tarif edebilmek, bu tarif çerçevesinde o imalatı yapmaktır. Bunun için bilgili ve dene yimli olmak gerekir; bu nedenle yüklenicilerde benzer iş deneyimi aranmaktadır. gündeme getirmiştir. Her ne kadar bu ihtisas lara diğer mühendislik dalları da eğilmiş ise de, hizmette ağırlık makina mühendislerinin üzerindedir. Tesisat mühendislerinin, makina mühendis liğinin temel bilgileri; matematik, fizik, kimya gibi temel bilimler dışında mekanik, hidrolik, yapı elemanları, makina elemanları, motorlar, termodinamik, aerodinamik, ısı tekniği, oto matik kontrol gibi bilgileri içeren, teknolojinin gündeme getirdiği bütün bilgilere sahip olması ve bunları takip etmesi gerekir. Önemli yapıların anahtar teslimi ihaleleri, pro- ■■ Meslek Tutkusu jelerin yanı sıra genel teknik şartnameler, özel teknik şartnameler, metraj ve tahmini keşifler yapmayı zorunlu kılar. Bu tanımlamada eksik kalan noktaların aydınlatılması, yüklenicinin benzer iş deneyimlerinin değerlendirilmesine bağlıdır. İhale dokümanını içeren teknik şartnameler bütün üretimi ve üretim koşullarını tanımlayamayacağından, bu şartnameler standartlara, yapı kodalarına refere edilir. Dolayısıy la imalatta şartnamelerde gösterilen koşullara uyulması gerekir. Ayrıca özel yapıların kendi şartnameleri ve standartları mevcuttur. Hava meydanları, hastaneler, oteller, müzeler, alışveriş merkezleri nin özel şartnameleri uluslararası standartta yazılmakta, uygulamada müşavirler kanalı ile kontrol edilmektedir. Spesifikasyonlar başlığında toplanan spektler ise, ürünlerin imalatına ait ayrıntıları norm ve kodları ile belirler; malzemeler tanımlanır, özel likler belirtilir. Bir kazanın kondenzasyon kazanı olması, bir pompanın frekans konventörlü isten mesi gibi cihazlardaki ayrıntıların günümüzde spekt tanımlarında açıklanması yeterli olmadı ğından, firma kataloglarındaki seri numaraları ile malzeme tanımları yapılmaktadır. Makina mühendisi olmanın güzel yönü, mes leğin çok yönlü olması, uygulamada insanları sorun çözmeye mecbur etmesidir. Genellikle mesleklerin ihtisasa yönelik ayrıntılar yerine ticarete dönük başarıları dikkate alınır. Bu ba kımdan da makina mühendisliği, insanı maddi yönden tatmin eden ve yaşamını garanti altına alan bir meslek sayılmaktadır. Ancak ticaret dışında makina mühendisliği, mühendisliğin en zor yönlerini içeren, sorunlu bir meslek sayılır. Bu kapsamda tesisat mühendisliği de nasibini almıştır. Tesisat mühendisliği eğitim, araştırma, tasarım, üretim, uygulama ve işlet me alanlarında sınıflara ayrılmıştır. Tesisat mühendisleri hangi alanda hizmet ve rirse versin, tüm tesisat teknolojisini anlamak ve takip edip çözümleri bulmak zorundadır. Bu anlamda tesisat mühendisliği çok yönlü bir ihtisasa yönelir; ısıtma, havalandırma, klima, sıhhi tesisat konularında zamanla bilgi sahibi olan mühendisler, yangın, otomasyon, mutfak, çamaşırhane, temiz oda teknolojisi ve hastane teknolojisi gibi konulara eğilerek uzmanlıkları nı kanıtlamak zorundadır. Bu nedenle tesisat sektörü kendi içinde otomasyon, yangın, bahçe sulama, deprem, enerji mühendislik türlerini Esasen mühendisliğin en zor kolu tasarım dır. Tesisat mühendisliğinin de en temel hizmeti tasarım olmaktadır. Düşünülen anlamda dört dörtlük uzmanlık çok zor bir hizmettir. 1993 yılından bu yana yapılan Tesisat Mühendisleri Kongreleri'nin ortaya koyduğu üzere, tesisat konularına üniver siteler, özellikle ısı kürsüleri önem vermeye başlamış; İTÜ, YTÜ, 9 Eylül, Ege Yüksek Tek noloji, Çukurova, Gazi, Karabük, Bursa, Manisa, Selçuk, Erciyes, Elazığ üniversiteleri konularda derinlemesine araştırma yapan, yayınları ile sektöre hizmet eden üniversite ler haline gelmiştir. Nitekim enerji kanunu, enerji performansı ve enerji etkinlikleri gibi gelişmeler nedeniyle akademisyen hocalarımızın sektöre ilgisi gurur vericidir. Her önemli yapının fonksiyonel ayrıntıları te sisat mühendisliği hizmetleri için bir sorun olmuştur. Hastane, otel, hava limanı, terminal binaları, alışveriş merkezleri, müze yapıları bunun çok güzel örnekleridir. Bu tür yapılar da hizmet veren mühendislerimiz kısa sürede toprak/hava kaynaklı ısı pompası sistemini, ısı geri kazanım yöntemlerini, iç hava standartlarını, filtrasyon yöntemlerini tanıyıp başarı ile uygulamışlardır. Tesisat Dergisi Sayı 164 -Ağustos 2009 17
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=