UYGULAMA Muhittin Tekman ve İbrahim Turan Bu sistem için yeraltında çok büyük miktardaki su debisine ihtiyaç vardı. Ankara gibi kurak bir bölgede bu sistemin çalışabilmesi için gerekli olan suyun bulunmaması, bu bölgedeki yer altı su seviyesinin düşük olması dolayısıyla bu alternatif devre dışı kaldı. Diğer bir alternatif ise bir kojenerasyon tesisi kurulması idi (Tablo 1). Bilindiği üzere bu sistem hem elektrik üretiyor, hem de sıcak baca gazından üretilen sıcak su ile hem mahal ısıtması, hem de absorbsiyonlu soğutma gruplarıyla mahal soğutması yapılabiliyor. Fakat bu sistemin tam kapasiteyle kurulması çok yüksek bir yatırım maliyeti çıkarmaktadır. Bu nedenle sadece pik yüklerde ihtiyaç olan elektriği mevcut şebekeden çekecek, ama diğer zamanlarda kojenerasyon tesisinden elde edilecek elektriği kullanacak kapasitede bir tesis kurulması uygun görüldü. Toplam elektrik bu tür yapılarda taze hava ihtiyacı da çok fazla olmaktadır. Rooftop cihazları dışarıya attığımız egzos havasıyla dışarıdan aldığımız taze hava arasında ısı geri kazanımı yapmaktadır. Dolayısıyla dışarıdan alınan hava ne kadar soğuk ise, bu cihazların ısıtmadaki verimi de o kadar yüksek olmaktadır. lsı geri kazanımlı rooftopların maliyeti normal rooftoplara kıyasla yüzde 20-30 kadar daha yüksektir. Fakat sağladıkları kazançlarla kendilerini 1-2 yıl gibi çok kısa sürelerde amorti edebilmektedirler. Ankara Gordion AVM projesinde ortak alanları klimatize eden 11 adet rooftop cihazı bulunmaktadır. Ekteki işletme analizinden de görüleceği gibi hem elektrik, hem de doğalgaz tüketimi için yıllık olarak toplam 40,000 dolar civarında tasarruf yapılabilmektedir. Yani iki senede yatırım kendini amorti edebilmekte, lsı geri kazanımlı roof top. Roof top iç yapısı. ihtiyacı 8 MW olmasına rağmen 4 MWgücünde sonrasında her yıl 40,000 dolar işletmenin Tambur tipi ısı geri kazanımı. kojenerasyon sistemi tercih edildi. Ortak alanların ısıtma ve soğutulmasında ise tambur tip ısı geri kazanımlı rooftoplar kullanıldı. Ankara'nın kış iklimi çok serttir. Hava sıcaklığı -15 °C ve hatta -20 °C'lara kadar inebilmektedir. AVM içindeki insan miktarı hem değişken, hem de çok fazla olduğu için kasasında kalmaktadır. Genel mahallerde ısı geri kazanımlı rooftop, dükkanlarda ise fancoil ve taze hava santrali kullanılmaktadır. Dükkanların soğutması iki adet 1400 kW kapasiteli absorpsiyonlu gruplarla ve üç adet 1100 kW kapasiteli hava soğutmalı gruplarla yapılmaktadır. Ankara Gordion AVM'nin çatısındaki klima cihazlarının genel görünüşü 54 Tesisat Dergisi Sayı 163 - Temmuz 2009 Bütçe olarak hazırlanmış olan Tablo 3'teki alternatif sistemlere ait ilk yatırım ve işletme analizini incelediğimizde en optimum çözümün 4,8 MW kojenerasyon + ısı geri kazanımlı roof top + soğutma grubu + fan-coilden oluşan sistem olduğu görülmektedir. En düşük elektrik tüketimi (1937 kW) bu sistemde olmaktadır. Klasik sisteme göre işletme maliyeti yüzde 35 daha az olan bu sistem 4 yıldan az bir sürede kendini amorti etmektedir. Klima sisteminin ekonomik ömrünü minimum 20 yıl baz aldığımızda toplam tasarruf yaklaşık olarak 12 milyon avrodan da fazla olabileceği görülmektedir. Bu ise son derece büyük bir tutar olup, kaynakları sınırlı olan ülkemiz için de inanılmaz bir kazançtır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=