genleşme ve ankraj noktalarının işaretlenmesi gibi imalatçıdan kaynaklanan malzeme satış amaçlı yaklaşım usulleri formaliteler arasında yer almıştır. Bunun yanı sıra enerji kanunu ayrıntılarında izolasyon metotları da usul ve kurallar içine rant amaçlı yönetmeliklere girmiş bulunmaktadır. Bu tür uygulamaların bürokrasiden arındırılması, tanım ve kabullere açıklık getirilmesi gerekir. Bu takdirde teknik elemanlar sorumluluk yüklenerek uygulamada inisiyatiflerini kullanabilirler, seçim ve kararlarını verebilirler. :• Tesisatta Borulama ve Pompaj Sistemleri Amerikalıların "plumbing" olarak isimlendirip, bizlerin "sıhhi tesisat" başlığında topladığımız borulama sistemlerinin tasarımı mekanik tesisatta çok önemlidir. Ülkemizde çok önem verilmeyen, herkesin bildiği zannedilen tesisatta borulama ve pompaj sistemlerinin seçim ve uygulamasında çok büyük sorunlar görülür. Öncelikle kullanılan sıvılara göre boru tip ve cinsleri değişen soğuk ve sıcak su sistemlerinde günümüze kadar Avrupa'da galvaniz siyah boru, Amerika'da bakır boru kullanılırken bugün plastik ve polipüraten borular devreye girmiş, temiz ve pis su tesisatında PVC borular öne çıkmıştır. Her tesisatın kendine uygun boru çeşidi olmakla beraber, genellikle borular basınç değerlerine göre sınıflara ayrılır. Ayrıca gaz sistemlerinde de kendine has borular kullanılmaktadır. Borularda kaynaklı, kaynaksız, çekme ve patent boru cinsleri mevcut olup, bunlara uygun fittings ve flanşlarla bağlantılar yapılır. Ayrıca borularda askı takımları, genleşme ve ankraj sistemleri belirli standartlara bağlanmıştır. Dolayısıyla akışkanların cinsine, akma basıncına ve akış hızına bağlı olarak boru karakteristikleri değişir. Bir sıhhi tesisat projesinin üretimden uygulama ve işletme aşamasına kadar geçirdiği süreler dikkate alındığı takdirde sıhhi tesisat mühendislik hizmetlerinin apayrı bir ihtisası gerektirdiği ortaya çıkar. Amerikalıların "ASPE - American Society of Plumbing Engineers" kuruluşu içeriğinde düşündüğü bu hizmete bir çok Avrupa ülkesi dahil olmuş, ASPE'nin tasarım, uygulama, işletme standartları ve kodları ortaya çıkmıştır. Özellikle pompa teknolojilerinin daha sağlıklı uygulandığı bu sistemde, mühendislik hizmetlerinin ısıtma, havalandırma ve klima sistemlerinden çok farklı olduğu görülür. Bu anlamda sıhhi tesisat sistemleri de sauna, fittness centre, yüzme havuzu, hidroterapi havuzlargibi sistemlere ayrılmakta, pis su tesisatı ile ilişkisi nedeniyle altyapı mühendislik hizmetlerine uzanmaktadır. Bu anlamda su teknolojisi, buhar, gaz gibi akışkanlarla ilgili hizmetler tesisat sektöründe önemli bir yer kapsamaktadır. •• Ürün Tanıtımı İmalatçıların en büyük sorunu, ürünlerinin tanıtımındaki zorluklardır. Ne kadar kaliteli olursa olsun zihinlere yerleşmemiş markalarda sorunlarla karşılaşılır. Bu nedenle imalatta reklam çok önemlidir. Yeni ihale kanunu nedeniyle projelerde cihaz tanımları sadece şartnamelerde belirtilmekte, ancak marka ismi yazılmamaktadır. Buna rağmen proje raporlarında ve cihaz karakteristiklerinin belirlenmesinde proje müellifleri seçtikleri markayı, hatta o markanın projeye uygun tiplerini belirtmek mecburiyetinde kalırlar. Bu sorumluluk altındayazılantanımlarda, benzeri ve muadili yorumu ile cihaz seçimleri yetkililere bırakılır. Esasında bir malzemenin tıpatıp benzeri ve muadili olamaz. Bu yönleri ile cihazların spesifikasyonlarına bakılır, tercihlere göre değerlendirilir. Proje müellifleri ve müşavirler şantiyede proje müdürlüklerinin cihaz hakkında görüş bildirme isteklerine maruz kalırlar. Çoğunlukla malzeme markalarını bilmediklerinden kulaktan duyma isimlere yönelir veya duydukları markaları seçerler. Bu hususta en önemli rehber, Bayındırlık Bakanlığı seridoprileridir. Onun ötesinde Alarko'nun seridoprilerde marka isimlerini belirten baskıları da yararlı olmaktadır. Son yıllarda anahtar teslimi projelerde proje müellifleri keşif ve metrajlar ekinde cihazların marka ve imalatçılarını belirten listeleri hazırlamakta, şantiye teşkilatı da bu listeye herhangi bir ilave yapmaksızın tercihini bu sınırlar içinde kullanmaktadır. Bu nedenle imalatçı firmalar veya üretici firma temsilcileri proje müelliflerini ziyaret ederek malzeme ve cihazlarını tanıtırlar. Son günlerde bu tanıtım öyle ayrıntılı örneklere yayıldı ki; en son tanıtım girişimi vitrifiye malzemelerden pisuvar olmuştur. Görevli meslektaşın ziyareti, kendi imalatlarının da listeye yazılmasına yönelikti. Bu denli bir bürokrasi bizleri şaşırtmaktadır. GÖRÜNÜM Listede yer alıp almamasından daha önemli olan, malzemenin kalitesi ve fonksiyonu olmalıdır. Dolayısıyla seçim için görevli meslektaşlarımızın spektler hakkında yeterli bir bilgisi olması, sistemin fonksiyonuna uygun seçim yapılabilmesi gerekmektedir. Nitekim pisuvar tanıtımı, Falcon susuz pisuvarlarının tanıtımı olup, susuz pisuvarların, pisuvar başına yılda 150 ton civarında temiz su tasarrufu sağladığı iddiası ile karşılaşılmıştır. Sifon sistemi olmayan, vana tamiri gerektirmeyen, tıkanmadan ari pisuvarlar suyla çalışan pisuvara göre 5 kat daha hijyenik olmaktadır. Koku üretmeyen, sprey ile salınan ve senede bir kaç kere değişen kartuş sayesinde avantajlı bir aparey kullanılmakta, yüzde 100 su tasarrufu sağlarken suyun maliyetine göre bir kartuştan yüzde 50 kar ettiği anlaşılmaktadır. "Falcon Waterfree Technologies" sisteminin İstanbul'daki AVM, hava alanı, Mc Donald's, Polat İş Merkezi'nde kullanımı, Ankara'da Gülhane Askeri Hastanesi, Ankamall gibi yerlerdeki tatbikatları bizi şaşırtmıştır. Lava modeli pisuvarlara takılan kartuşların üzerindeki özel yele ile kokuları önleyen ve ıslakyüzey bakteri oluşumuna mani olan sistem nano teknoloji ürünüdür. (bilgi: www.falconwaterfree.com) •• Michael Jackson Amerikalı pop yıldızı Michael Jackson'ın ölümü müzik dünyasını üzüntüye boğdu. Bu nedenle adına yapılan seramoni tv kanallarında yayınlandı. Elli yaşlarında, aldığı ilaçlar sonucu öldüğü ifade edilen, müzisyen ve danscının dünya çapında ne denli şöhret olduğu bir kez daha anlaşılmıştır. Değişik dünyaların insana etkileri olsa gerek, ben şahsen Jackson'ın bu düzeyde meşhur olduğuna şaşırdım, buna karşın duygulandım ve üzüldüm. Amerikalı 9 çocuklu zenci bir ailenin ferdi olan Jackson'ın yaşam mücadelesi, renk değişimi çabalarının yanı sıra müzik aleminde bir otorite ve star oluşu ile kazandığı, dünyaya yayılan şöhreti, bir çok sanatkarı, politikacıyı, bilim adamını geride bırakacak tarzda insanlık aleminin nadir bir sembolü olarak dikkati çekmektedir. Kız kardeşinin dediği üzere, 'ölüsü canlısından daha değerli' sözünün altında Amerika'da paranın gücünün nelere kadir olduğu görülmekte, bu değerli sanatkarın Mozart, Beatles gibi dünya tarihinde bir dönemin köşebaşını temsil ettiği kanıtlanmaktadır. ■ Tesisat Dergisi Sayı 163 - Temmuz 2009 19
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=