MAKALE bir zaman aynı anda çalışmadığından otomatik klape kontrol sistemine sahip tek bir ortak baca gazı ekonomizeri uygulaması yapılmasına karar verildi. Bu şekilde yatırım maliyeti ciddi oranda düşürülürken, tek bir ekonomizer uygulaması ile hangi kazan çalışırsa çalışsın enerji tasarrufu sağlanabilecekti. Yapılan uygulamanın ardından baca gazı sıcaklığı 200 °C'den 120 °C'ye düşürüldü. Baca gazı ekonomizerinden çıkış sıcaklığının seçiminde kritik faktör, yakıt olarak yüksek su ve hidrojen oranına sahip doğalgazdı. 120 °C'nin altına düşürüldüğü takdirde bacada yoğuşma başlayacak ve yoğuşma neticesinde asit oluşumu teşekkül edecekti. Böyle bir durumda hem baca hem de kullanılacak baca gazı ekonomizerinin zarar görmesi durumu ortaya çıkacaktı. Böylesi bir durumun oluşmaması için, baca gazı çıkış sıcaklığının 120 °C sınır değerinde tutulmasına karar verildi. Sonuç olarak, enerji tasarrufu kapsamında yapılan yatırımın ardından sağlanan değerler aşağıdaki gibidir: Tasarruf Edilen Enerji Miktarı :240.909 kcal/h Tasarruf Edilen Enerji Oranı : % 4 Besi Suyu Çıkış Sıcaklığı : 104 °C Tasarruf Edilen Enerjinin Bedeli : 123.480 YTU Yıl (7.200 h/yıl çalışma için) Yatırımın Amorti Süresi : 7 Ay 8.2. Buhar Kazanı Otomasyonu İle Enerji Tasarrufu Uygulaması Ülkemizin önemli tekstil firmalarından birinin üretim işletmesinde, enerji tasarrufu çalışmaları kapsamında yapılan ön audit çalışmasının sonucunda, mevcut buhar kazanlarının kazan otomasyon sistemleri uygulaması ile daha Şekil 3. Ekonomizer uygulaması. 118 Tesisat Dergisi Sayı 163 -Temmuz 2009 Şekil 4. Buhar kazanı blöf otomasyonu ve enerji geri kazanım sistemi. verimli çalışacağı tespit edilmiştir. Yapılan detaylı audit çalışmasında, işletmenin iki adet aynı ısıl kapasitede buhar kazanın olduğu, bu kazanlardan birinin yedek, diğerinin ise aktif olarak çalıştığı tespit edilmiştir. Buhar kazanlarının teknik verileri: 1 No'lu Buhar Kazanı: lsıl Kapasite : 7.200.000 Kcal/h Buhar Üretim Kapasitesi : 12.000 Kg/h Buhar İşletme Basıncı : 6 Bar . g Besi Suyu iletkenliği : 70 µS Kazan İçi İletkenlik Değeri : 910 µS 2 No'lu Buhar Kazanı: lsıl Kapasite : 7.200.000 Kcal/h Buhar Üretim Kapasitesi : 12.000 Kg/h Buhar İşletme Basıncı : 6 Barg Besi Suyu İletkenliği : 70 µS Kazan İçi İletkenlik Değeri : 1.060 µS Bu enerji tasarrufu çalışması için yapılan gerekli ölçüm ve hesaplamaların ardından, buhar kazanlarında manuel yapılan yüzey blöfünün gereğinden fazla yapıldığı ve bunun sonucunda işletmenin hem yakıt, hem su hem de kimyasal israf ettiği ortaya çıkartılmıştır. Kazan içerisinde bulunan su tamamen saf değildir. Kimyasal işleme uğrayan ham su katı partiküller içerir. Bu katı maddeler gerek erimiş, gerekse süspansiyon halinde bulunurlar. Kazan buhar ürettiğinde, suyun içerisindeki maddelerin yoğunluğu giderek artar ve bu maddeler kazan ısıtıcı yüzeylerinde birikir ve bir tabaka oluşturarak ısı transferini engeller ve sistemin ömrünü kısaltır. Su yüzeyinde köpük şeklinde birikir ve buhar ile taşınarak kontrol cihazlarının arızalanmasına, ısı eşanjör yüzeylerinde birikim yapmasına ve kondenstopların tıkanarak arızalanmasına neden olur. ısıtıcı yüzeylerdeki kireç taşı birikiminin etkisi önemlidir. Kazanlar için verilen ısıl verim değerleri herhangi bir kireç tabakasının oluşmadığı, temiz yüzeyli yeni kazanlar içindir. Kazan alev-duman boruları etrafında oluşacak kireç taşı, kazanda yanma ile ortaya çıkan ısının tamamının suya iletilmesini engeller. Aynı zamanda bu tabakalar dolayısıyla, su ile teması engellenen borularda yeterli soğutmanın yapılamadığı sıcak noktalar ortaya çıkar. Bu noktalarda yüksek sıcaklıkların etkisiyle bir süre sonra delinmeler meydana gelir. Bu tabakaların temizlenmesi zordur. Dolayısı ile kireç oluşmaması için, kazan içerisindeki iletkenlik değerleri belirli mertebelerde tutulmaya çalışılır. Dışarı atılan (yüzey blöf) yüksek derişiklikte kirletici içeren su yerine, çok daha düşük derişiklikte yabancı madde içeren taze besi suyu kazana otomatik olarak alınır. Böylece kazandaki yabancı madde derişikliği kontrol edilir. Kazan ısıtıcı yüzeylerinde biriken kireç taşı kalınlığına bağlı olarak, kazanda tüketilen yakıt miktarı artacaktır. Örneğin; 2 mm kireç tabakasından dolayı kazanda tüketilen yakıt miktarındaki artış yaklaşık % 14 olacaktır. Bu tür bir durumun oluşmaması için yapılacak olan yüzey blöfü gerektiği kadar kontrollü olarak yapılmalıdır. Gereğinden fazla blöf yapıldığı takdirde, kazana ilave edilen su için fazla enerji harcanacak, ayrıca ilave suyun kimyasal katkı maddeleri de işletmeye ek maliyet getirecektir. Modern buhar kazanlarda istenilen TDS (Toplam Erimiş Katı Madde) değeri 3.000 ppm'dir. PPM, milyonda parça anlamını taşır ve 1 ppm 0,7 µS değerine eşittir. Bir kazanda yapılması gereken yüzey blöf miktarı hesaplanırken aşağıda belirtilen formülden yararlanılır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=