MAKALE Duman egzostu Duman kontrolu Yangında ilk 5 daki<.a Yangından 10 dakika sonra, 10 dakika sonra G 0 D 1 Söndürmeden sonra yaklaşı k 5. dakika Söndürme sonrası 10.-20.dakika ı Söndürmeden yakıa,,k 2 dakikasonra Söndürmeden 5 - 10 dakika sonra Şekil 12. -- - - . - - ı,,.,ıı;ı:y uıtıı _,tho ("'"- \) ... Şekil 14. 1..:. . - - - - � - - . 1..:.. Şekil 15. 10. Farklı İki Metod • Smoke extract-yangın dumanın boşaltılmas ve • Smoke control - yangın dumanı akış kontrolü Aralarındaki fark, hava değişim /çevrim kat sayılarıdır. Yangın egzostu için yönetmelikler 10 hava değişimi öngörmektedir. Duman akış kontrolünde ise 14-20 hava değişimi sağlanabilmektedir. Dumanın boşaltılması ve otoparkın tekrar kullanılabilir hale gelmesi için geçen süreler farklıdır. Aşağıda hazırlanmış şekillerde göste rilmektedir (Şekil 14-Şekil 15). Şekil 13. olabildiğince uzakta olmalıdır. Tasarım çalışma ları, bilgisayar destekli akış dinamiği hesapları ile desteklenmelidir. Yapılan bir çalışmada yu karıda anlatıldığı gibi hava akışının trafik akışına dik ve paralel olması hali incelenmiş olup, akışın nasıl gerçekleşebileceği şekillerle görsel olarak açıklanmaya çalışılmıştır. CFD tasarımı ile elde edilmiş örneklemeler enine ve uzunluğuna yönlendirmeye ait bilgileri içermektedir (Şekil 14, Şekil 15). Trafik akışına dik uygulamatasarım örneğinde, araç park yerlerine doğru yapılan havalandırmada araçların hava akışına karşı oluşturduğu dirençlerin etkisi ile duman boşaltılmasındaki gecikme, hava sıcaklığında artışa ve havanın hacimsel genişlemesine sebep olmakta, du manın park içindeki yayılımı engellenememektedir. Bu tasarımda egzost şaftları uzun kenar larda olacak biçimde bölümleme yapılmıştır. Hızın önemi CFD çözümleri ile Şekil 16'da ifade edilmektedir. Hava debisi doğru hesap landığında, gerekli hızlar elde edilebilir. İtme kuvveti de hıza bağlıdır. Yanda hız profili oluşumuna ait CFD analiz sayfaları yeralmaktadır (Şekil 17, Şekil 18). Üfleme etkisi F = Qv • V • p F • i'tıMkuvveti iN] Qv • cltbl {m1/s 1 � • lıltfmbl p • yoguntuk [ka/mJJ Duman boşaltılması ile duman kontrolü me7 tatlarının uygulanabilmesi otopark boyutlarına bağlıdı r. "Duman Akış Kontrolü" için otopark- 1 '" "' "' !arda taze hava ve egzost şaftları birbirlerinden _Şeki_l 1 _6_. ______ ___ _ 52 Tesisat Dergisi Sayı 162 - Haziran 2009 Hızın etkisi Şekil 17. Hızın etkisi � ... __ .,_ Şekil 18. 11. Sonuç Gerekli konfor, emniyet şartlarının sağlanması, yatırım ve işletme maliyetlerinin azaltılması için yeni bir yöntem olarak bilgilerinize sunulmaktadır. Havalandırma, atık gaz yoğunluğunun azaltıl ması ve yangın duman egzostu için hava debisi hesapları ile birlikte şaft kesit hesapları, işletme sırasındaki gürültü analizi, sistemin otomatik kontrolü tasarımı bir bütün olarak ele alınmalı, tasarımda mimari, mekanik elektrik grupları arasında eşgüdüm sağlanmalıdır. Kaynaklar (1) Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği 2007. (2) İngiliz Standardı BS7346, Kısım 7. (3) HCPS firması tasarım kılavuzu, 2008. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=