MAKALE de kullanıcılara pencerelerini açma sinyalini verir. Binada kullanılan doğal malzemeler aynı zamanda hızla yenilenebilir özelliktedir. Mantar döşeme ve duvar panelleri, meşe ağacının (en fazla 7 yıl içinde kabuklarını yeniler) kabuklarından elde edilmiştir. Merdivenlerde ve lobide kullanılan bambu, her üç veya beş yıl içinde yeniden yetişmektedir. Taşıyıcı sistemde kullanılan ahşap dikme, kirişler körfezdeki kıyı boyunca toplanan ve genelde kullanılmış ağaç kütüklerinden elde edilmiştir"[l0). Mimari tasarımda geri dönüşüm bir gerekliliktir (Tablo 4). Bu nedenle doğal yaşam döngüsüne kavuşturulabilen malzeme ve kaynaklar tercih edilmelidir. "Plastik, metal, cam, kağıt gibi maddelerin toplanması ve yıkılan binaların faydalı parçalarının korunup tekrar kullanılması gerekir. Bambu, mantar, saman balyası, sunta gibi ekolojik malzemelere özendirilmelidir. Bu önlemler doğal kaynakların kullanımını azaltır ve doğadaki biyoçeşitliliği korur" [1). Bu bağlamda malzemenin çevreye ve doğal kaynaklara zarar vermemesi, doğada ayrıştırılabilmesi, atık miktarının azaltılması, geri dönüşüm imkanlarının değerlendirilerek tekrar kullanılabilmesine, iç konfor koşullarına ve kullanıcı sağlığına olumsuz etkilerinin olmamasına dikkat etmek gerekir. Geri dönüşümlü veya kullanım ömrünü tamamladığında doğa ile bütünleşen çevre dostu malzemenin seçimi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı tasarımı doğal yaşam döngüsüne ulaştırır. Böylece bu perspektiften hareketle ekolojik dengeyi bozmadan algılanabilen sağlıklı bir çevreyi korumuş oluruz. Enerji, su, malzeme israfını da en aza indirilmiş oluruz. Enerji tüketimini azaltmak için günümüz koşullarına uygun çalışmalar yeni projeler bilimsel kuruluşların en önemli konularıdır. Daha az elektrik tüketimi, fosil yakıtı kullanımı yanında güneş enerji ile aydınlatmayı, ısıtmayı ve soğutmayı geliştirmek gereklidir. Bunlara ek olarak diğer alternatif enerjiler rüzgar (Resim 4), jeotermal gibi çevreyi kirletmeyen ve kendini yenileyebilen kaynaklar önemsenmelidir. Bu kaynaklardan yararlanılırken öte yandan da 86 Tesisat Dergisi Sayı 158 - Şubat 2009 RRF iüel zosgzi m)a r 4E.n Yeer nj i isl ei , nBeobzi lci ra aedn ae r (j Fi oktaoyğnraağf ıı nçae kbei rn öİ rpneekk : ozon tabakasını korumak, hava, su, toprak kirliliğini en aza indirmek gibi öncelik tanınması gereken konuları ön plana çıkarmak zorundayız. Bu ayrıntıları mimari tasarımların her birimine en doğal biçimiyle uygulamak hem binanın hem de kullanıcıların geleceğe yönelik kalıcılığını sağlayacaktır. Dolayısıyla sürdürülebilirlik kavramı zincirin halkaları gibi birbirini tetikleyerek götürülecektir. Bu bağlamda tasarımda etkin enerji ve su kullanımı, atık maddelerin kontrolü, yenilenebilir malzemeler ve kaynaklar önemlidir. Gelecek kuşaklara temiz ve yaşanabilir bir çevre bırakabilmek için yaratıcılığımızı geliştirerek yenilenebilir enerjilere dayalı yeni çevreci sistemlerin tasarlanmasına yönelik çalışmaların yaygınlaştırılmasına önem vermeliyiz. Böylece teknolojiden yararlanırken tasarımlarla mekan konforunu sağlamayı, doğaya saygılı olmayı ve sağlıklı çevreyi hedeflemeliyiz. Sonuç olarak doğanın dokusu bozulmadığı sürece insan, yaşama sevinci içinde sonsuza kadar mutlu ve huzurlu yaşar. Yeter ki bilinçsiz tüketimin boyutları nı iyi endeksleyelim. Korku dolu yaşamamayı, yaşam kalitesini insan, doğa ve evren üçgeniyle dengede tutmayı hedefleyelim. Teknolojik gelişme korkulu rüya. Onun hızına ayak uydurmak oldukça zor. Gelişme platformu yukarıda sıralanan olumsuzlukların temel kaynağı. Bu nedenle hedeflenen dengeyi korumak için her üç varlık; insan, doğa ve evren, kendi bütünlükleri içerisinde sürdürülebilirlik çerçevesiyle sonsuza taşınmalı ve her üçünün de hem yaşanırlılığı sağlanmalı hem de kendine ve çevresine vereceği zararları minimuma indirmek amaçlanmalıdır. Kaynaklar [11 Fitoz, i., "Ecological Balance and Sustainability in Architectural Design ", 5th Archeng lnternational Architecture&lnterior Architecture Symposiums, Creating the Future, European University of Lefke, Cyprus, 27-28 November, 2008. [21 Fitoz, İ., "Küresel Bilinç ve Mimari Tasarımda Sürdürülebilirlik", Best Bina Elektronık Sistem Teknolojileri Dergisi, 87, syf.180, İstanbul, 2008. [31 The Environmental Benefits of Sustainable Design, http://wwwl. eere. ener[!;f gov/femp/pdfs/buscase_section4.pdf [41 Utkutuğ, G., "Yeşil Mimarlık", Bilim Teknik Dergisi, Tubitak, Kasım, syf.6, Ankara, 2002. [51 Jones, D. L., "Architecture and the Environment", Laurence King Publishing, Londra, 1998. [61 http://www.iald. org [11 Unver, R., "Aydınlatma Tekniğine Uygun Olmayan Işıklar Enerji Kaybına YolAçar ", LightWorld Aydınlatma Endüstrisi Dergisi, 14, syf.60, İstanbul, 2008. [81 http://www. kureselaydinlanma. com/ [91 Griffith, B., Deru M., Torcellini, P., El/is, P., "Analysis of the Energy Performance of the Chesapeake Bay Foundation's Philip Merri/1Environmental Center''. Technica/ Report, NREL Report Na. TP-550-34830, syf.6,8,13, Colorado, 2005, www.nrel. gov/docs/fy02osti/29500.pdf [101 Utkutuğ, G., Çeviker, A., "Chesapeake Körfezi Koruma Vakfı Binası", Bilim Teknik Dergisi, TÜBİTAK, Kasım, syf.9, Ankara, 2002. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=