MAKALE Sürdürülebilir mimaride iklimsel veriler öncelikli olarak dikkate alınır. Tasarımlarda bölgeye, mevsime, günün saatine, çevredeki sıcaklık, nem oranlarına,güneşeve ışığa gerekli tepkileri gösteren aktif ve pasif konforsağlama yöntemleri (Tablo 2 ve Tablo 3) kullanılır. İklime dayalı tasarımla güneşten, doğal havalandırma ve doğal aydınlatmadan, binayı gereksiz ısı kaybına karşı koruyacak pasif yöntemlerden en etkin şekilde yararlanmak, ayrıca otomasyon sistemlerini kullanmak enerji etkinliğinin yükseltilmesine önemli boyutlarda katkı sağlar (Resim 1). Mekanik ısıtma, soğutma, havalandırma, iklimlendirme ve yapay aydınlatma sistemlerinden destek olarak yararlanmak hedeflenmelidir. Güneş enerjisi sistemleri ısıtma ve aydınlatma ihtiyacını karşılar; güneş ışınımları kollektörlerle ısı enerjisine, fotovoltaik pillerle elektrik enerjisine dönüştürülerek etkin enerji kullanımı sağlanır. lsı pompaları, toprak ve hava gibi doğal kaynaklardan mekanlara ısı aktarır. Dış ortamdaki doğal ısıyı mekandaki ısıtma, soğutma ve sıcak su ihtiyacını karşılamak için değerlendirir. Hava kaynaklı ısı pompaları dış havadaki doğal ısıdan, toprak kaynaklı olan ısı pompaları da toprak altına döşenen borularla yenilenebilir enerji kaynağı olan toprağın ısısından faydalanmayı sağlar. Sürdürülebilir tasarımda enerji korunumu açısından mimarinin aydınlatma boyutlarıyla ilgili olarak da; enerjinin verimli kullanılması ve yenilenebilir kaynaklardan sağlanması hedeflenmelidir. Gün ışığından en etkin şekilde yararlanmak kaçınılmazdır. Bu bağlamda doğal ve yapay aydınlatmanın birlikte kullanıldığı bütünleşik aydınlatma sistemi en akılcı çözümdür. Bütünleşik aydınlatma, doğal aydınlığın yetersiz kaldığı mekanlarda yapay ışığın kullanılmasını hedefler. Bu bakış açısıyla tasarlanan etkin enerji kullanımı ve aydınlatma teknolojisini estetik ile buluşturan ışık tasarımı Solar Pipe'da, (Resim 2 [6]); güneşin hareketine uygun olarak dönen ve çatıda yer alan heliostat (iki tarafı yansıtıcılı aygıt), aynalarla gün ışığını camın merkezine odaklar. Camın merkezinde bulunan prizmalar aracılığıyla da ışık, alt katlardaki iç mekanlara kadar yansıtılır ve doğal aydınlatmadan en etkin şekilde yararlanılır. Gece 82 Tesisat Dergisi Sayı 158 - Şubat 2009 Tablo 2. Pasif Konfor Sağlama Yöntemleri [5] 1. Soğutma g o G D e l o e u ç ğ c ş i a ş e u l i y m H H l a e u a v nv s a u a a l n ğ a la l n s a n d a d n ı ğ r ı ı r r m l . a manasm: ı :Ya ası sıpyı lıldakaügtsel ıercçsaei kkyllüı ekkşvst eier ki lbi yra.aspı nı l ça rfdaar k gl aercı ei l ev aokl ut i şoal nu şhaanv as ehr ai nr ehkaevt al e rai kn ıi mn vl aer ıknoı nn vi çe kms ieykoann a edB teukhbi asi rirnlsiaomşğmeu yat md i al aen eaStogkğei suti ti romml uaeş: stHiuyarl uevrao. nl uı nr . bİ çi r mo bejkea inl ed ab us lı cu aş ku lpı kn vü ef u kz u er ud ehr ae vk at en rı nl e, ms ue vy eo l nu ei lme l bi yu üh zaer lyal eş rmd ae nvge ençei şmi 2. ısı Yutuculuk AkH ağa bfı ri uf KğKou ongns üst trn ür übkkossyi yi yuoonnncl alaar rdı sdaı ayl ı sl esı ımT uTeturutecukuc tluuul utk km: : laYskı al t pak ıü, dtgaleeycsüei klyesüreikksi seı eskı bmt uu atı ulszcı eyumı l yueakl yedmr e iağl eke tri ani ndşeıar s. eadhi il mp vi şe yhaapf ı i l fa yr da ap ı y a p ı ymöanltzeemmieelledreineindikluirl.lanımı, doğal havalandırmayla desteklendiğinde etkin bir pasif konfor sağlama 3. lsıtma ıaşsemı tkami lcdaı eydlapa aGsküiufnl loeal şan rEı mankeyrı ösj iınsttıi elnamdbeli nl ei rrY. i na i r ai çrel ar inr .mYaa :pGı , ügnüenşe i şn ı i şç ı nmı me kl aa rnı dn aı t ıospı tl amyaı pv ıesyı ae nı seı rt jmi sai yaak ıyşaı nr dı ısma ğc lı aoyl amcaakk lldssüıı zYÜearyleıitntıiimmuıi/z: GuYnea çpsi ıürngrı ene lnii lçoi kiln:aeiryavi key kayol ıürtzuı lerm.y iınşey yaeprı ll ae şr ,t idr ıi şl e nh afvo tao vs oı cl taaki lkı ğpı ni ldvabn. bt aa sğaı mr ı ms ı lzaor laarraackı li ı çğeı yr li daeskai ğs lıacnaak bl ıi kl i r . g g 4G ö ü . ü l nngeeeşşl eılmşşı ıenğlı ae Dlreı enmndaeatnnilmakri o/ı yrGluaönl gmkeaalbesumı ki el kk: oeMrs uiennkeuardn. aı ny aç no ıkr . f Ga zülnae ışs ıı nş mı n aı ms ı l naı r eı nnı gn ei lçl emmeekka an mı ı as cı tımy l aa srı na ah ai zt si nı z veedr i mc i e d e n , Doğal Aydınlatma TGaübnloışığının yeterli ve kontrollü sağlanması ilkesine dayanır. 3. Aktif Konfor Sağlama Yöntemleri [5]. 1. Soğutma tMkeuesl lkiasananıtli aks bi Hsi ltai erv.ma li dainr.dGı remnae:l l iMk leek ad nead yo eğtael rhl i ahvaav ah asraeğkleatml e ar ikn i i çgiünçfl ae nn dvi er mkeakn as lul raer tyi yalred dı ma hıyal aeyt ka ipnı loal na rma ke k a n i k Yys eoa rğplaueytşui Sml mo, ğabusatı dkmıı rma. : BvDueo l sai şi ysl elt ıet vimmel esdrüoi nrl ae yeç skl eıozrni ooölmna eri kam,k lei hdt aki rvi .na vn eı n çyeovğr ue şs eml ay üv ke ü b au zh ao rl al acşamk ab i sç i i smt ed me l ke ur ilyl al en ı l m a s ı i ç i n ySs ai esrrtdbeıemms lıtey Srl aok ğumul el tamknaıanl a: l aGr aröıkl s, mod ğee kun tai zmn vlaaekr yaseomr ğaaul ctt ııuylsl aau bl aki lrui ırl .lga i nb ı il md oağsaı dl ısr e. rPi no lmi kp ka avyen aı sk ı l ad reı ğn ıi şn t çi rei cşi i ltel ri dy eö nn l oe l nu dş i ar i nc i mg ee kr ea çnl iekr 2. lsıtma d gY S ıs a ö e e ıt pr n r i ı b a ü lm e k y ş a s t a ıt z ü s s a r ı ı t ı ü s n d m ı l ı ı t m r m a m . e G v a a s ü e : n i n a t B G e e a e i ş r l z r c k ı y i e i a h b K s ö i a e d d lg d z a ir i a e l . dl m n e i ı ğ e m rd e k ı e r t : e Y y ( d a İ e z i p n r l . a a i l n B y e d u n ıa s n e ı ub t v i n m l b i r . a y ) k a j s a e n is y o ın t n t d e e a m a r k m l l a a e a t r r l ı d i k , ı a s ı ı n ş s ı, ı ı e n n m l l ı d a n e e r k f v i a e l e t n d r y i e l v a e e s n ı i s s s e ı t u e n il ı e e m s t r ı l i j t e m i m n r i i i a n y i d l a ı e a s r y ı d t e e ı m n m n e a i ı r d y j e l e i a n n d e e m k r s u j e i t l s l e k a i ğ a n n i n e ı oı l n m la r a a s k ı ve kullanılmaktadır. Bu ısınım denetim ve dağıtımında mekanik tesisat sistemler i nden yararlanılır. 3. Yapay Aydınlatma Ykd uae lpnl aae ynt i ı mal myi ndaeı kn tlbaaatdğmı rl ı. adAı sry. i ds tı ne l ma tl me r ai gs ei scteel me r li evrei ny ian ge üt kn i nb okyuul l aı şnı ı ğmı nı au rl amşaat mü ral de rı ği nı yd ao ğdrau yseet çe i rms i iz, mk aol nd tı ğa ı j ım, be ak ka ı nml aı rvd ea vakti değişen renk sıcaklıkları da ışık hüzmesi kolonuna heykelsi birgörünüm kazandırır. Mevsimlere ve gününün ritmine bağlı olarak farklı mekan atmosferleri yaratılmaktadır. Gökyüzü bulutluyken ise ışık hüzmesi kolonuna çatıdaki ışık kaynağı yönlendirilerek mekanlar yapay olarak da aydınlatılır"[2]. Doğal aydınlatmada dolaysız güneş ışığının yol açtığı olumsuz etkilerin önlenmesi, günışığının mekan içine yönlendirilmesi, yapay aydınlatma enerjisi kullanımının azaltılması, kamaşma kontrolünün yapılması, ısıtma-soğutma yüklerinin azaltılması için de günışığı sistemlerinden yararlanmak gereklidir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=