Tesisat Dergisi 158. Sayı (Şubat 2009)

UYGULAMA verimlilikleri yakalayabiliyorsunuz. ASHRAE'de de daha önce bununla ilgili çeşitli makaleler yayınlandı. Yatırımcı'ısı pompasının alımını dükkan sahibine bırakarak çok ciddi bir yatırım yükünü küçük parçalar halinde mağazalara yansıtmış oluyor. Bu da AVM'nin yatırımını paylaşmak şeklinde ortaya çıkıyor. Bu ise ilk yatırımda değerlendirilmesi gereken bir önemli bir avantaj. Yatırımcıya bu çözüm önerildiği zaman projelerin yüzde 80'inin ısı pompalı olarak yapımına karar veriliyor. Çünkü ısı pompalarının dükkanlar tarafından satın alınması halinde yatırım tutarı oldukça düşmektedir. Örneğin mekanik tesisatla ilgili yatırım tutarı 100 ise, dört borulu fancoilli bir sistem dizayn edildiğinde bu sistemdeki cihazların dükkanlar tarafından satın alınması halinde bu tutartoplam maliyetin %10-15'i kadar oluyor. Ama ısı pompalı bir sistemde bu cihazların dükkan sahipleri tarafından satın alınması ile bu tutar toplamın % 50-60'ına kadar çıkabiliyor. lsı Pompalı Sistemler Neden Son Zamanlarda Cazip Hale Geldi Biz 1995 yılından beri ısı pompasını anlatıyoruz. İlk yaptığımızAVM olan Maya Center'da da 1998 yılında sistemin verimliliği ortaya konulmuştu. AVM'lerin gerçek anlamda büyük yatırımlara girmesi zaten 2000'Ii yıllara denk gelmektedir. Son üç yılda yapılan uygulamaların belli bir boyuttakilerin yüzde 50'si, hatta fazlası ısı pompası olarak çözüldü. Konunun sadece Türkiye'de değil, yurt dışında da çok hızlı bir gelişim sürecinde olduğunu görüyorsunuz. Lennox Rooftop cihazı 48 Tesisat Dergisi Sayı 158 - Şubat 2009 .Soldan sağa; Tunç Korun (Form A.Ş. Genel Müdürü), Canan Elte (Form A.Ş. Satış Temsilcisi) ve Muhittin Tekman. Mekanik tesisatla ilgili yatırım tutarı 100 ise, dört borulu fancoilli bir sistem dizayn edildiğinde bu sistemdeki cihazların dükkanlar tarafından satın alınması halinde bu tutar toplam maliyetin % 10-15'i kadar oluyor. Ama ısı pompalı bir sistemde bu cihazların dükkan sahipleri tarafından satın alınması ile bu tutar toplamın % 50-60'ına kadar çıkabiliyor. Yurtdışına çok sayıda ısı pompası sattık. Örneğin; Romanya'da büyük bir alışveriş merkezi yapıldı. Oraya en büyük modellerimizden 14 adet rooftop sattık. Yine Romanya'da bir Carrefour açıldı. Buraya da yine rooftop ve ısı pompası satışımız oldu. Moldova'ya da 37 rooftop ve 200'e yakın ısı pompası satışımızoldu. Bunların devreye alınmasını da biz gerçekleştirdik. İspanya son yıllarda AVM'lerin çok hızlı geliştiği bir ülke. Buradaki AVM'lerin de büyük kısmında yine ısı pompası uygulanıyor. Yani ısı pompası sadece bizde değil, tüm dünyada güzel bir gelişim içerisinde. Toprak kaynaklı ısı pompası konusunda Amerika'da bir ay önce tüm krizlere rağmen Amerikan hükümeti ev başına 2.000 dolar teşvik çıkarttı. Amerika'daki sondaj fiyatları bizden çok daha ucuz. Amerika'da toprak kaynaklı ısı pompasının �elişimi itibariyle her şehirde sırf toprak kaynaklı ısı pompası sondajı yapan sondajcılar var. Buradaki metre sondaj maliyet fiyatları bizden en az % 30-40 daha ucuz durumda. Devletin verdiği 2.000 dolar kabaca toprak tarafının maliyetini neredeyse kapatıyor ve kişilere sadece iç cihaz maliyeti kalıyor. Zaten kişi hava kanallı bir sistem aldığında yine aynı maliyet karşısına çıkıyor. İsveç'te şu an yeni yapılan binaların, konutların yüzde 90'a yakını toprak kaynaklı ısı pompası olarak yapılıyor. Geçtiğimiz yıl Almanya toprak kaynaklı ısıtma bazında patlama yaşamıştı. Bu yıl da Fransa aynı konumda. Avrupa'da sürekli yeni bir ülke toprak kaynaklı sistemlere teşvik çıkarıyor. Teşvik çıktığı anda da konu alıp başını gidiyor. Genel söylemlerde devletin de ısı pompası sistemlerine daha ağırlıkvermesi söylevleri var. Tabii çeşitli yazı ve öneriler de var. Amerika'ya baktığınızda, buradaki ev konsepti iki katlı bahçeli ev şeklindedir. Türkiye'ye geldiğinizde bu konsept yok. Bu konsepti Almanya ve İsveç'te çok rahat görebiliyorsunuz. Dolayısıyla bir ülkenin ev mimari konsepti iki katlı ve bahçeli ev ağırlıklı olmadığı sürece, bir başka ifadeyle Türkiye'deki gibi apartman yaklaşımı olduğu sürece toprak kaynaklı ısı sistemlerinin evlerde uygulanması daha zordur. Zaten ev dışı ticari uygulamalara girdiğinizde, Avrupa ve Amerika'da toprak kaynaklı uygulamalar daha hızlı gelişiyor. Ancak Türkiye'deki ticari uygulamaların % 3-5'inden ötesi toprak kaynaklı değil. Çünkü burada yat ı rım maliyetleri artıyor. Ama Amerika'da evlere gelen teşvikle birlikte, ticar i uygulamalarda da toprak kaynaklı yapanlara yatırımın belli bir oranında geri ödeme konusunda teşvik çıktı. Avrupa'da henüz ticari toprak kaynaklı sistemlere teşvik çıkmadı. Türkiye'de yurtdışında olduğu gibi teşvik uygulamaları olmadığından toprak kaynaklı ısı pompası sisteminin gelişimi ne yazık ki arzu ettiğimiz noktada olmamakta ama yine de bir gelişim göstermektedir. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=