gelişimlerin incelenmesi ve kontrolu gerekir. Bu nedenle imar ve ruhsat ayrıca iskan proje onayları, inşaat süresi içinde sorumluluk alınarak yapılmalıdır. Şöyle ki; imar yasaları içeriğinde kontrol ve inceleme, denetim, standart ve yönetmelik, proje tasarım esasları kapsamında olmak üzere yetkililer tarafından ön olur şeklinde yapılıp, onu takiben sorumlu müşavirdanışmanlartarafından etap etap kontrol edilerek proje onaylanmalıdır. Bu tür denetim, hiç bir zaman formaliter ve şekli bir kontrol olmayıp, sorumluluk alınmak suretiyle yapılan bir hizmet sayılabilir. Yüksek Yapı Yönetmeliğinin genel hükümler bölümü 1-07 maddesi, inceleme kurulu tertibi görev ve yetkileri yönünden incelendiğinde bazı sorunlarla karşılaşılır. İnceleme kurulu, belediyelere sürekli teknik danışmanlık hizmeti veren yardımcı birim olarak görev alan bir kurul olarak tanımlanır. Bu kurul, imar yetkilileri dışında meslek odaları (mimar, inşaat, makina, elektrik, şehir planlamacıları) temsilcilerinden oluşmakta, bu temsilciler odaların ilgili yönetmeliklerine göre çalışmaktadır. Bu nedenle, belediye usul ve yöntemleri ile meslek odası yönetmeliklerinin birbirine her noktada uyumlu olmadığı dikkate alındığı takdirde uygulamada ikilem ile karşılaşılmaktadır. Dolayısıyla, inceleme kurulunun tüm üyeleri, imar projelerinin onayında yetkili ve etkili olmamalıdır. Diğer bir ifade ile, itfaiye projede duvar ve kapı malzemeleri için, makina mühendisleri odası borularda genleşme noktaları için yetkilerini kullanıp detaylara indiğinde, gerçek bir uygulama projesinin onayı çok uzun süre alabilir. Çoğu da shop-drawing aşamasında çözülebilen bu sorunlar için bir çözüm bulunmalı, daha doğrusu belediyelerin ruhsat iskan ve benzeri proje onayları uzun süre içinde yatırımcı yükümlülüğünde çözülmelidir. Bu takdirde yapı denetim kuruluşlarının, proje müşavirlerinin belediye yönünden kontrolu sağlıklı olabildiği gibi, proje müelliflerinin de tasarım aşamasında teknik sorumluluğu almaları daha kolay sağlanacaktır. Amaç sağlıklı ve doğru bir projenin denetim ve kontrolu ise, birinci basamak meslek odalarına GÖRÜNÜM --------ı '' Yüksek Yapı Yönetmelikleri; imar, yapı denetim, meslek odalarının görev ve yetkilerinin yanı sıra formaliter bir yaptırım olmakta, imar kontrollarındaki görev ve yetki düzenini zedelemektedir. kayıtlı, büro tescil belgesini haiz profesyonel mühendislerin proje yapmasını sağlamak ve bu projelerin bağımsız profesyonel, sorumlu danışmanlarla kontrolunu temin etmek olmalıdır. Yüksek Yapı Yönetmeliği çerçevesinde bir Büyükşehir İmar Müdürlüğü'nün projeyi incelemesi dikkate alındığında, Yüksek Yapı Yönetmeliğine göre çözümlerin takdirinin inceleme kurulu görüşü alınarak belediye meclisi yetkisi dahilinde olduğu anlaşılır. İnceleme kurulu, yüksek yapıların tasarımı, yapım ve denetim aşamalarında imar yetkilerini kullanacak olan belediyelere teknik danışmanlık hizmeti veren yardımcı bir birimdir. Kurul, belediye yetkililerinin yanı sıra itfaiye daire başkanlığı, meslek odaları temsilcilerinden oluşur. Kurulda yer alan oda temsilcileri, odaların ilgili yönetmeliklerine göre görev yaparlar. Dolayısıyla belediye ve oda yönetmelikleri arasındaki çelişkiler halen gündeme gelmemiştir. Ayrıca oda yönetmelikleri belediyenin imar sorunlarından tamamen kopuk uygulamaları içermekte, dolayısıyla yerel yönetim kuralları zedelenmektedir. Yüksek yapı projelerinin avan mimari projeleri ile mühendislik ön raporları, ulaşım ve park yerleri, alanları içinde inceleme kurulundan ön olur alınır. Belediye ve inceleme kurulu tarafından kabul edilmiş bulunan mimari avan proje, mühendislik kabulleri, ulaşım etüdü ve kabullere uygun hazırlanacak olan uygulama projeleri, meslek odalarının mesleki denetiminden geçirilmek zorundadır. Bu anlamda avan proje çizimlerinde çevresel etki, jeolojik yapı, hava trafiği, ulaşım ve yangın ulaşım, altyapı bağlantıları, güneş etkileri ve imar kriterleri, yangın güvenliği incelenir. Asansörler kurallara göre tahkik edilir. Buna göre ön olur alınır ve ruhsat projeleri hazırlanır. Bu usul çok farklı formaliter bir prosedür olmakla kalmayıp, suistimal edilebilmektedir. Diğertaraftan, mimari avan proje esas alınarak mühendislik uygulama projelerinin yapımında sakıncalar mevcuttur. Yapı elemanları ve yapı bileşenleri tam belirlenmemiş elemanlara dayalı ısı geçirgenlik katsayılarının tayini, buna istinaden ısıl yüklerin kesinleşmesi HVAC sistemleri yönünden çok hatalıdır. Ayrıca gelişen mimari ile birlikte mahallerin fonksiyonlarının değişmesi uygulamada hatalara yol açar. Bu nedenle imar müdürlüklerinde ve kurullarda mühendislik projeleri de avan proje anlamında incelenmeli, projelerin gelişimi önlenmemelidir. Bu doğrultuda, yüksek yapı yönetmelikleri gereği yangın sprinkler projelerinde hidrolik hesap istenmesi, ısıtma ve soğutma borularında kompansatör yerlerinin ve hesaplarının belirlenmesi hatalıdır. Bu tür kontrollar uygulamada kontrol mühendisleri ve müşavirler tarafından daha sağlıklı ve doğru yapılabilir. Sonuç olarak Yüksek Yapı Yönetmelikleri; imar, yapı denetim, meslek odalarının görev ve yetkilerinin yanı sıra formaliter bir yaptırım olmakta, imar kontrollarındaki görev ve yetki düzenini zedelemektedir. •• Meslek Odamızın SMM Gözetim ve Yeniden Belgelendirme Kriterleri SMM Yerel Kurultayı'nda gündeme gelecek olan "gözetim ve yeniden belgelendirme kriterleri" ile ilgili meslek odamız şubelerinin bilgilendirme formu incelendiğinde çok ilginç durumlarla karşılaşılır. Bilindiği üzere, tesisat mühendisliği hizmetlerinde uzmanlık belgesi yapı denetim yasası gereği sicil durum belgesi verme amaçlı uygulamaya konulmuş, uygulamada sorunlara neden olmuştur. Şöyle ki; uzmanlık belgesi yasa gereği hizmet, meslek odamıza kayıtlı, büro tescil Tesisat Dergisi Sayı 158 - Şubat 2009 17
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=