TEKNİK BİLGİ bir yelpazedeki birfiltre ortamının yanında yer almaktadır. Eski Yunan süzgeçleri masif çelikten yapılmış balık ağlarından silindirik sıkıştırılmış tellere "mumlara" ve hatta 10 mikrona kadar küçük parçacıkları yakalama kapasitesine sahip çok ince örülmüş eleklere uzanan bir elek dizisine kadar evrim geçirmiştir. Bugün birçok elek filtre üniteleri akıllı kendi kendini temizleme sistemlerine de sahiptir. Çok eski zaman önceki topluluklarda kullanılan kumaş filtreler de bugün, kullanılan malzemeleri 1 veya 2 mikrona kadar filtre etme derecesinde çalışan kartuş veya torbalara müsaade edecek hale gelmelerine rağmen, yaygın olarak kullanılmaktadır. Tekstil esaslı en son nesil filtrasyon ortamlar için ölçü olarak 2 mikrona kadar parçacıkları tutabilen özel bobinler etrafına sarılmış mikro fiber ilmekler kullanmaktadır. Suda çözülebilir kirletici maddeler için membran teknolojisi çok yönlü gelişmiş malzemeler ve suyu mikroskobik gözeneklerden geçirmek için yüksek-basınçlı pompalar kullanmaktadır. Membranlar, tuz molekülleri ve diğer iyonları yakalama proseslerinde kullandıkları gözenek büyüklüklerine göre, ultra filtrasyondan (UF) mikro filtrasyon (MF), nano filtrasyon (NF) ve ters ozmoza (RO) doğru uzanan bir yelpazede sınıflandırılmaktadır. Bazı membranlar arıtılmış atık sular gibi patojen bakımından zengin ortamlardaki kirleticileri biyolojik olarak okside etmek için membran üzerine özel olarak seçilen bakterilerin yerleştirilmesiyle daha büyük kapasiteli hale getirilebilir. Makro ölçekte, birçok yerel yönetim arıtılmış atık suların biyosağaltımı (bioremeditation: çevre kirliliğine yol açan maddelerin yok edilmesi için doğal yolarla oluşan veya yapay yollarla oluşturulan mikroorganizmaların kullanılması) için tesisler ve mikroplar kullanmakta, besleyici maddelerin yakalanması için ve besleyici maddelerin ve diğer kirleticilerin yakalanması veya okside edilmesinde tesislere güvenmektedir. Elektrik de suyun arıtılmasında artan bir rol oynamaktadır. Mor ötesi (UV), ışık arıtılmış sudaki patojenleri imha etmektedir. Manyetik su arıtımı olarak isimlendirilen bir İsrail tek128 Tesisat Dergisi Sayı 158 - Şubat 2009 Şekil 1. Yeni ince tel filtre teknolojisi, eski çağlara ait fiber kullanım sanatını mikro fiberler ve kendi kendini otomatik temizle kolaylıklarını kullanmak suretiyle kirlilik yapıcı maddeleri yakalamak üzere güncelleştirdi. Şekil 2. Elek filtreler, örneğine şimdiye kadar rastlanmamış dayanıklılık, filtrasyon derecesi ve kendini temizleme imkanları olacak şekilde geliştirildi. nolojisi, organik kirleticileri manyetik yüklerle bağlamakta, elektro-flokülasyon (süspansiyon olarak küçük kütleler oluşturma) olarak adlanan bir başka teknoloji ise pozitif yüklü metal hidroksit parçacıklarını negatif küçük kütlelere bağlamak üzere göndermekte ve onları arıtma tankının tabanına itmektedir. Bu araçları kullanarak, su profesyonelleri musluk suyu arıtıcılarından hastanelerin ve gökdelen binaların giriş noktalarında bulunan filtrelere ve tüm bir bölge için sulama veya içme suyu sağlayan çok büyük ölçekli deniz suyunu tuzdan arındırma tesislerine kadar filtrasyon sistemleri yapabilirler. Yeni Zorluklar dar hep olageldiği gibi temiz su elde etmektir. Ancak bugün ortaya çıkan zorlukların bazıları yeni ve üstesinden gelmesi daha zordur. Büyük ölçekte tatlı suda bulunan küçük zebra midyeleri ve onların büyük ölçekli akrabaları yine aynı familyadan şerit kabuklu quagga midyeleri ve çoğu Kuzey Amerika'nın önemli suyollarında bulunan istilacı yumuşakçalar suyollarını kapakların, valfların ve boruların üstlerini kaplayarak hızla büyüyen kabuklarıyla aşındırıcı bir şekilde kapatmakta, membranları ve diğer filtreleri tıkamaktadır. Çok hızlı, hatta aşırı hızla büyüyen zebra ve quagga midyeleri mikroskobik larvaları olması ve birikip koloni oluşturmalarını n önlenmesi şeklinde sudan etkin bir şekilde temizlenmelidir. Genel olarak filtrasyonun amacı, şimdiye ka- Patojen alanında ise hastalık yapan bir para-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=