Tesisat Dergisi 156. Sayı (Aralık 2008)

V) UJ V) � a... ::::> V) Atıksu Hatlarında Sızı ntı Problemi ve Tespit Yöntemleri Ahmet GÜLEÇ * Mustafa BAYRAKTAR * Prof. Dr. Fevzi YI LMAZ * Atıksu hatlarında sızıntı oluşumu ve yoğunlaşması kronik bir problemdir. Şehirlerin en büyük altyapı tesisi olan atıksu iletim hatlarındaki sızıntı problemi, hatlarda çökmeler dahil birçok hasarın nedenidir. Atıksu hatlarına yapılan rehabilitasyon uygulamalarının amaçlarından biri de kanalda sızdırmazlığın sağlanmasıdır. Atıksu iletim hatlarındaki sızıntı probleminin tespit edilmesinde birçok yöntem mevcuttur. Bu çalışmada sızınt ı oluşumu ve tanımları ile tespit yöntemlerine değinilmiştir. Anahtar Kelimeler: Atıksu iletim hatları, sızıntı, çökme, CCTV. Ar i nt ı kgsöur ütno mp l aemy ean vael t yt aa şp ıı msai s tseims t leemr i l eo rl iu, pş, ebhüi rylüe k önem tŞeemh il re e r v e o s la d m h u i e p k t ç t r i a o r. p b Yo ü e ll y r e a ü r l d k t e ın v a g e e g k n ö o iş m m ü a p l l l ü a ek n o s la l a r y n a a p b y ı u a la y s r ıl d i a s ı n r. atıksu sistemlerinin incelenmesi ve durum dl ı deığr e. r lÖernndei rkm oe lsai r ao kl d uEkPçAa' n ızno r 1 9v e9/9v'edyaa ypaapht aı ğ ı bir çalışmada[l] ABD'de nüfusun % 75'ine hizm s i s t eemt i nvienr ebnu lyuankdl auşğı ku 1b9e.l0i r t0i0l mai şt ıtki rs. uAtBoDp l'adme kai bu atıksu toplama sisteminin ileri derecede tahrip olduğu ve buna bağlı birçok hasarların mt iç a ie r n a y fd d ın a e n d a a a y n g n A e ıd B ld ır D . iğ B i iç u b in u h y ra a a t p p la ı o l r a r ın d n a t a ec b s i i l p l d i e t i r y f i l a l e mrkişlıtiürl.kEePleAr m rı ile durum değerlendirmelerinin yap p ı l l amn a la sı önemlidir. Atıksu hatlarının hasara uğraması nedeniyle oluşabilecek çökmeler, insan ve tçae vvr ee so anğalrı ığmı aiççıisnı nbdüay übkü ybüükt çr ei sl ke roi nl ugşet ur er mk l ial ikğ i söz konusu olmaktadır. Atıksu hatlarının tamir, rehabilitasyon (iyileştirme) ve yenilenmesi için ysai ypoınl a nh ahracracma ma laa rgı neaç mkiışy aysı lllaa r doaldkui kkçoansatzrüdkır. üGlükneüdme küüzrdeeseAlBeDk'odneo dahil olmak üzere birçok m rak altyapı harcamalariıkydauvragşulnalmuğışatıbravğelı mol a a li kaynakların etkin kullanılması önemli hale gd ee lğme ri şl et inr d[ i2r m, 3 e) . vBeu rneehdaebni lliet ar lseyao tnı uk si uç ihnayt al aprıı lnaı nn 128 Tesisat Dergisi Sayı 156 - Aralık 2008 harcamalar en verimli ve hızlı sonuç alacak şekilde yapılmalıdır. Şseebheirplelerrdleekhi aysoağraunuğaratıykasbuil sistemleri çeşitli mektedir. Özellikle aŞteı kksi lu lh'adtel agr ıönrdüal dsüığzüı n tgı i bkir, o hn ai kt lbairrd parkoi byl eamp ıdsiar .l thı a skaaryl na raağ ı b bauğ lluı noml aarkatka d ıbr i. r çAomk e a ri t k ık a s n u İn sı ş z a ın at o hM l a d ü t h u la ğ e r u n d d a a i st ılkesr ui Ck aenma il yl aertı in d(aAkSi CyEa)p' nı si an l hbaesl i ar trml airş; mevcut kırıklar, çatlaklar, bağlantılar da açılma, deform rkaast ey go onr indeedseınnlı if l oa lnuda şı s a rı y n l o m n h a a vk s e t a a ç r d l ö a ır k r . m B is e u e l e k r b a d a t i e ş r g . k O o a r p i b d e i er m kk a i e l n s 2a i l ) v. i ç e A i n b S u e C g n Ei e ' r n e di n e n n a l 1 e ğ 9 a h 9 ç a 4 k tt ' ö t ı e n k le b y r l a o i y , k ı t n e e l r o a e l d s m ı s ğ a u ı s b r ı a d a t ı p r b o ( i r Ş r d i e k a, h aya t e ı p r k ı s y s ı u a l l % b h o a r 3 u s a a h r r t a l t a t ı r ğ la ı ı n r b ın b il d i d r a ç ir k o il i ğ m u b i n l ş o u t k i n r a . j u A v y y g e n u ı ç n ç ö ak o l m l ış m m e a le a y d r ain a n yk eö rkl leeşrti ni r imn ek,atnoapl raagki rhma reeski entei ,d keonrloi zoyl do un ğvuet ea sğ pa içt edilmiştir. Hat blokajlarının % 50'den fazlasıd nya ı ı ğ n n ı ı b n ç o d a r a u lı , ş i Ş ç m e e a r hi l i s a r i rn E d e n a s k t v ö it u k ü r gs g ü i u r ' i l n ş a ü l n e n m r in ( ış U d t r e ı b r n a k [ n 4 a ) ly n . n s B a ti k u t l u n a t u n e n ­ ) h1 9a t8 yl a' dkel ayşaı kp t1ı ğmı bi liyr oçna lüı şçmy üa zd ab,i nA Bk mD ' do ledkui ğaut ı kbseu l k ir ı t rı i l lmiş ve yılda her 1600 km.'de yaklaşık 500 ma nedenli hasar ve 500 adet de blokajın ol ul dğ uu ğ ud ütşeüsnpüi tl deüdğiül mn di şet i ri.s eH abt tuı nd et oğpelra m3 5 0u z. 0u0n0 b[ 5l o) .k aKj avnea l3a5 t. 0e r0e0s ks ıur bı ka toı nl a rbai rki kt ma hems ii nh ae tdt ıi lnm bi şl toi r ok lamj ı na ak t avde ı rs. i sBtue md odğea lb aosl aı nr aç k aar tt ıı kş ısnua hdaat l anreı nd de na kaçak ve sızıntı yoğunluğunu artırmaktadır. v oH e l a a s b d a i ış l r lı ın ha açtet ışni tal iş sı rıız ıynüt ıkl airlıen çoal ul ı şş mm aa ss ıı nhaa tn ei çdi ne ne mektedir. Hat içine su sızmalarına içe akış (infiltrasyon ve inflow) denm filtrasyon, hat içine yeraltı suyununekstıezdmir a . s İ ı n nı ti laer i af ret adre. r İ vç me eş i dsdue ht iayt ül akrsı nedkaykei rkaal tçı askul asredvai y ebsui pd ıul ar unmbui r oa l ruaşşt tuı rrma bai ldma ehkat et dt ai rk. i Kmoenvuc ui lte ai lkgı işl ıi ny %a Şekil 1. Atıksu boru hatlarında görülen yapısal hasar örnekleri [1).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=