koruma özelliğini açılış/kapanış saatlerinin hesaplanmasına dahil eden "adapte edilmiş bina modeli"ni kullanırlar. Klimatik kumandalı bir kontrolör ile, güneş ışınının etkilerini, (bilgisayar gibi) cihazların yaydığı ısıyı, sınıftaki öğrenci sayısını yakalamak mümkün değildir. Her bir öğrenci 60 W gibi bir ısı yaymaktadır. Böylece fazla gelen sıcaklık, pencerelerin açılması suretiyle giderilir, ki bu da kaçınılmaz bir enerji israfına yol açmaktadır. Bu tür dezavantajlar sadece tek oda kontrolü ile dengelenebilir. Dış hava kumandalı ısı kontrolörüne aitsöz konusu dezavantajları hafifletmek için uygulanan kontrol tekniğinin nominal değeri mümkün olduğunca düşük tutması önemlidir. Centraline'a ait "Tiger" ya da "Panther" gibi kontrolörler bunu ısıtma eğrisinin otomatik olarak adapte edilmesi ile başarırlar; böylece bu kontrolörler otomatik olarak binaya uyum sağlarlar. 1.2. Pompa Ayarı Tasarruf sağlayan diğer cihazlar, ihtiyaca göre kumanda edilen ısıtma pompalarıdır: Birçok durumda pompalar günde 24 saat azami devir sayısı ile çalışırlar. Bu konuda bilhassa 100 kW üzerindeki besleme pompalarında yüksek tasarruf potansiyeli mevcuttur. Gerçi donma tehlikesine karşı pompaların durmaksızın çalışmaları gereklidir. Fakat pompaların donma sınırının üzerinde, sadece enerjiye gereksinim duyulması durumunda çalışmaları, tüketilen elektrik enerjisinde en az % 30-60 arasında tasarruf edilmesini sağlar. Centraline'a ait kontrol tekniğinin kullanılması, ısıtma devresi pompalarının vana kapalı iken kapatılmasını sağlar. Durgun suda yanlış ölçüm değerleri oluşmasını engellemek için elbette bu pompalar çevrimli olarak devreye sokulurlar. 1.3. Yenilebilir Enerji Kaynaklarının Kullanılması Gelecekte, binalar modernleştikçe ısı pompaları ve güneş enerjisi tesisatları gibi alternatif ısı üretme cihazları gündeme gelmelidir. Örnek olarak ısı pompalarının kullanımı, sadece% 30 konvansiyonel enerji gerektirir, geri kalan enerji ihtiyacı doğrudan doğadan karşılanır- işte geri kazanımlı, maliyetsiz bir enerji kaynağı. Centraline-kontrol stratejisi, kazan ve kazan tertibatının verimli kontrol edilmesine ya da çevre dostu alternatif ısı üreticilerinin entegrasyonuna dair tüm fonksiyonlara sahiptir. Bu stratejide ısı üreticileri, çevre dostu olanların 112 Tesisat Dergisi Sayı 153 - Eylül 2008 en önde olması ve konvansiyonel olanların ise azami yükü karşılayacak ısı üreticileri olmaları şeklinde sınıflandırılırlar. Kontrol stratejisi, sürekli olarak sadece gerekli ısı gücünün sunulmasını ve böylece ısı üreticilerinin azami randıman ile çalışmasını sağlar. Bu, tüketiciler tarafından talep edilen ve ısı üreticileri tarafından sunulan ısı gücünün karşılaştırılması ile gerçekleştirilir. Kontrol stratejisi, mümkün olan en uzun çalışma süreleri ve böylece açmakapatma işlemlerinin azaltılması ile, kazanların daha uzun ömürlü olmalarını da sağlamış olur. Buna karşın kötü bir ayarlama, kazanların bir iki yıl içinde eskimelerine neden olabilir. 1.4. Tek Oda Kontrolü Tek oda kontrolü, okul sınıflarını kontrol etmek için kullanılabilecek en verimli yöntemdir. Bina kontrol tekniğine bağlantı yapmak dahil olmak üzere, kontrol tekniğinin oda başına maliyeti yaklaşık 350 Euro'dur, fakat bu harcamalar, dışa havaya bağımlı giriş sıcaklığı kontrolüne ait dezavantajları telafi edecektir. Tek oda kontrolü sayesinde her bir sınıfa özel zaman programı ayarlanabilir-yani sınıf sadece ders esnasında ısıtılır yada vantilatör-konvektörü yada soğutucu tavan yardımıyla sadece ders esnasında serinletilir. Bu teknik için öncelikle her bir odaya, yabancı ısıyı da dikkate alan oda ısısı algılayıcıları döşenir. 1.5. C02 Kontrolü ve Yeniden ısı Elde Etme % 30-50 arasında potansiyel bir tasarruf C02-kontrol uygulanması ile de elde edilebilir. Bu kontrol, fan devirleriyle dışa havaya bakarve üfleme debisini de ayarlayabilir. Böylece temiz hava, ancak C02 ayar değeri aşılması durumunda içeriye verilir [3). Randımanlı bir ısı geri kazanımın kullanılması ya da gece saatlerinde serbest soğutma (free-cooling) uygulaması, enerji verimliliğini artırabilir. 2. Ö Topllaçnüml eansDı veeğeDreleğreirnl e n d i r i l mesi Enerji verimliliği, ancak tüm tüketimlerin kaydedilmesi durumunda tespit edilebilir. Tüketim noktaları arasında şunlar sayılabilir: • ısıtma devreleri için ısıtma enerjisi, her bir kalorifer hattının ayrı olarak ölçülmesi, • Sıcak su ısıtıcısı için ısıtma enerjisi, • Soğutma enerjisi (mevcut ise), • Elektrik enerji, • Sıcak ve soğuk su tüketimi, ayrıca akaryakıt veya doğalgaz tüketimi. Verimliliğin ölçülmesi için en uygun yöntem, birikmiş aylık tüketimleri ya da Enerji-Yönetim Sistemlerine ait değerleri, EPBD'nin (Binalarda Enerji Performansı Direktifi) talep ettiği şekilde kaydeden modern sayaçların kullanılmasıdır. Centraline ayrıca, eğilimleri kaydetme, bunları bina kontrol tekniği üzerinde gösterme ya da kaydedilen değerleri harici bir enerji-yönetim sistemine gönderebilme olanaklarını da sunmaktadır. Ölçülen bu değerler düzenli olarak değerlendirilmeli ve bina ve çevre sıcaklığına göre standart değerler ile karşılaştırılmalıdır. Ölçülen değerlerin devamlı olarak kaydedilmesi ve analiz edilmesi sayesinde, anormallikler derhal fark edilebilir ve enerji israfını engellemek için gerekli önlemler alınabilir. Bu sayede okullar arasında, kullanım alanlarında metrekare başına tüketilen enerji miktarları kıyaslanabilir. Eğer okul birçok binadan oluşuyor ise, her bir bina ya da kalorifer hattına düşen standart tüketim miktarı binalar arasında kıyaslanabilir. 3. Öğrenci ve Öğretmenlerin Dahil Edilmesi İngiltere'deki örnekte olduğu gibi okullarda öğrencilerin enerji verimliliğinin arttırılmasına dair sürece dahil edilmesi önemlidir. Gençlerin çevre konusunda bilinçlendirilmeleri, okuldaki enerji bilançosuna olumlu etki edecektir. Bazı araştırmalar, öğrencilerin bu sürece dahil edilmeleri sayesinde % 10 enerji tasarrufu sağlandığını ispat etmiştir. Hatta bu oran bazı durumlarda yüzde 20 ile 25'e kadar çıkmıştır [4). Öğrenciler düzenli aralıklar ile enerji tüketiminin gelişimi hakkında bilgilendirilmelidir. Bunu yapmanın en etkili yolu ise tüketimi ve standart değerlerle kıyasları ya da diğer okullardaki tüketimi öğrencinin gözünde canlandırmak; ya da diğer okul binaları arasındaki tüketimi karşılaştırmaktır. Tüm bunların yanında öğrenciye birey olarak enerji verimliliğinin arttırılmasına ne şekilde katkıda bulunabileceği de öğretilmelidir. En yüksek verimliliğe, okullar arasında düzenlenecek olan yarışmalar ile en fazla enerji tasarrufu yapmayı başaranların ödüllendirilmesi ile ulaşılabilir. Kontrol tekniği için üst düzeydeki bir hizmet merkezinin kurulması tüm bunların gerçekleştirilmesine yardım edebilir. Örneğin Centraline kurumunda, bina kontrol merkezi "Arena" üzerinden, okul ağ sistemine ait herhangi bir bilgisayar ile tüketim bilgilerine ulaşmak mümkündür. Hatta �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=