Yüksek Tavanl ı Mekanlarda Hava Dağıtım Sistemleri Kirkor BOYACIOĞLU* TürkTesisat Mühendisleri Derneği (TTMD) İstanbul Bölge Temsilciliği tarafından düzenlenen "Yüksek Tavanlı Mekanlarda Hava Dağıtım Sistemleri" konulu seminer, 3 Kasım tarihinde, İTÜ Makine Fakültesi Orhan Öcalgiray Konferans Salonu'nda gerçekleştirildi. Oturum başkanlığını Baycan Sunaç'ın yaptığı toplantıya, konuşmacı olarak Kirkor Boyacıoğlu ve Selçuk Bayer katıldı. Seminerde; yüksek tavanlı mekanlarda hava dağıtım sistemleri ile ilgili uluslararası standartlar, hava dağıtım sistemleri, menfez türleri gibi konular işlendi. Bu sayımızda Kirkor Boyacıoğlu'nun yaptığı sunumdan derlediğimiz çalışmayı sizlere sunuyoruz. Hava dağıtı mı, içeriyi iklimlendirmek ve ısı l konforu sağlamak için yapılır. ısıl konfor; ISO'nun tanı mlamasına göre ı sı l çevre şartları ndan tatmin olunduğunun ifade edilmesidir. Başka bir ifadeyle, çevrenin sıcak ya da soğuk olarak farkı nda olunmaması halidir. ısıl Konforu Etkileyen Faktörler İnsan vücudunun çevresi ile ısı transferini etkileyen tüm parametreler ısıl konforu etkiler. Bunları; fiziksel parametreler, kişisel parametreler ve psikolojik parametreler olmak üzere üç bölümde toplayabiliriz. Fiziksel parametreler; hava sıcaklığı, ortalama radyant sıcaklık, hava hızı , bağıl nemdir. Kişisel parametreler ise; aktivite (metabolik değer), giysilerin izolasyon değeri, yaş ve cinsiyettir. Psikolojik parametreler; sıcakl ığa müdahale ve kontrol edebilme olanağı, stres, sezon değişikliği, sıcaklık dalgalanmasıdır. Bu psikolojik parametreler içerisinde sıcakl ığa müdahale ve kontrol edebilme olanağı çok önemlidir ve çeşitli uygulamalarda karşı mıza çıkmaktadır. İnsanlar kendi bulundukları yerlerde termostat olmayınca rahatsız olmaktadırlar. İçerideki sıcaklığı kontrol edememe rahatsızlığını yaşamaktadırlar. İnsan vücudu ısıtma soğutma sensörlerine sahiptir. Sıcak sensörleri deri altında bulunmakta ve sıcaklık 37 °C'nin üzerine çı ktığında sinyal vermektedir. Soğuk sensörleri de aynı şekilde deri altında 34 °C'nin altı na indiğinde sinyal 58 Tesisat Dergisi Sayı 151 - Temmuz 2008 PMV PMVve PP D 1 1 ,.. t �80 D- 3 Sıcak 60 1 llık 40 r-... / 1 Az ılık 30 " / o D oğal 20 :-ı. I \ -1 Az Serin -2 Serin 1 � -3 Soğuk 6 \. I I� 5 -2.0 -1.5 -1.0 0.5 o 0.5 1.0 1.5 2.0 ' Grafik 1. Tahmini memnun olmayanların yüzdesi ile tahmini ortalama oy'un birbirini etkileme eğrisi. vermektedir. Sıcakl ı k farkı arttıkça sinyal de artacaktır. Eğer sinyal sürekli eşit ise, vücutta ısı olarak denge vardır. Eğer değil ise, sıcak ya da soğuk hissederiz. lsıl Konforun Tahmin Yöntemleri ısıl konfor tahmini birkaç yöntemle yapılabi lir. Bunlardan basit olanı; ASHRAE Konfor Zonu ve Hava Cereyanı Eğrisi kullanılır. Daha sonra bulunan değerler giysi ve aktivite faktörlerine göre düzeltilir. Diğer ve daha etkin bir yöntem ise PMV-PPD parametreleri kullanı larak yapılan tahmindir. PMV: Predicted Mean Vote; Tahminin Ortalama Oy, PPD: Predicted Percentage Dissatisifed; Tahmini Memnun Olmayanları n Yüzdesi anlamına gelmektedir (Grafik 1). ASHRAE'nin ısıl Konfor Zonu Herkesin bildiği gibi ASHRAE'nin ı sı l konfor kış için ise 20,0 ile 23,9 •c arasını konfor zonu olarak tanımlamaktadır (Grafik 2). Hava akı mı nın konforu etkileme durumu da vardır. Hava hızı ne kadar düşük ise, memnun olmayanların oranı azalmaktadır. İnsanlar, daha hızlı hava akımlarında ise şikayetçi olmaktadırlar. 20 15 o'- ' o'- ' ,§, 15 ''"' 32 10 � en ;;; z: >bO 5 •bO o i:3, -5 u......-'-.__ı_.....,_J_,..._J,--.JL---.J....... .L...._J0 16 18 20 22 24 26 28 30 32 zonuna baktığı mızda, bu Tablo 5 ila 16 °C çiğ nokta sıcaklığında ve yaz için 22,8 ile 26,1 'C, Grafik 2. ASHARE ısıl konfor zonu.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=