PERSPEKTİF Prof. Dr. Nilüfer EĞRİCAN Bilişim ve Enerji, bir arada düşünülmesi gereken politika lar. Bilişim, enerji üretimi ve dağıtımını verim l ileştird iği gibi, toplam enerji tüketiminin artmasında önemli rol oynar. Bu konu, Avrupa Komisyonu Joint Research Centre (JRC) tarafından yayımlanan raporda "bilişimin katkıları ve ihtiyaçları düşünülmeden oluşturulacak bir enerji politikasıyla, konulan hedeflere ulaşmakta yetersiz kalınır" ifadesiyle açıkça bel irtilmi ş. Enerji verimliliğini artırmak, akıllı enerji sistemleri kurmak ve karbon salımını daha ucuz yöntemlerle azaltmak, hatta durdurmak için bilişime ciddi anlamda ihtiyaç var. İsveç, 2010'da karbon gazı salımını azaltmak üzere, bilişim çözümlerinden yararlanma hedefi koydu ve sanal toplantıların yapılması, esnek çalışma ortamlarının yaratılması yöntemlerini geli ştird i . Bir ürünün üretim ve pazarlama aşamalarından önce, enerji verimliliğini artırmak için bilişim sektörü nün veri birikimi ve aktarımında sağladığı kolaylık ve etkinlikten faydalanılabilir. Başka bir ifadeyle, bilişim sektörü nün, enerjiyoğun ürünlerin yaşam döngüsünü tümüyle ele alan bir enerji kullanımı, profilinin tasarımı ve simülasyonunun hazırlanması aşamasında önemli bir katma değeri olabilir. Böylelikle enerji veriml i l iği yüksek ürünlerin tasarlanması için gerekli zemin hazırlanmış olur. Örneğin; gerek konvansiyonel yakıtların, gerekse de alternatiflerinin gel iştirilmesi , motor teknolojisinde yaşanan değişikliklere paralel olarak yakıt teknolojisinin geliştirilmesi, motor performansından tavizvermeksizin motorların küçültülmesi; tasarımların hafif malzemeler, elektronik sistemler, bilişim ve nana-teknoloji sistemleri kullanılarak basitleşti22 Tesisat Dergisi Sayı 149 - Mayıs 2008 Enerji Alanında Bilişimden Yararlanmak rilmesive hafifleştirilmesi, araçların transmisyon ve diğer sürüş sistemlerinin iyileştirilmesi; yakıt ve otomobil teknolojisinde öngörülen ilerlemeye dair ekonomik fi zibilite hesaplarının yapılması, tüketicinin tepkileri; olası pazarlama teknikleri ve en iyi kullanıma ilişkin modellerin oluşturulması enerji verimliliğinin artırılması için atılabilecek adımlar arasındadır. Enerji verimliliğinin artırılması amacına yönelik bu gibi çalışmalar için gerekli modellemelerin ve uygulamalara dair simülasyonların oluşturulmasında bilişim sektörünün sağlayacağı katma değer açıktır. Bir ürün veya hizmetin tasarlanıp piyasaya sürülmesini takip eden süreçte ise bilişim sektörü, enerji alanında en az iki alt grupta katma değer sağlayabilir: Bunlardan birincisi endüstriye ve kamu mercilerine doğru ve sürekli bilgi sağlayan yaratıcı araçlar, iş modelleri ve platformların oluşturulması; ikincisi ise enerjinin üretimi, dağıtımı, pazarlanması ve kullanımının akıllı ve interaktif yöntemlerle takibi. Bilişim sektörünün katkısı, birimlerin birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri bir ağ oluşturmak ve takip sistemi ile bilgi depolama sistemi arasında eş zamanlı bir bağlantının kurulması için gerekli altyapıyı sağlamak olarak görülebilir. Böyle uygulamalaraörnek olarak enerji altyapısını oluşturan barajlar, elektrik santralleri, doğalgaz üretim tesisleri, hidrojen depolama tesisleri ve madenlerde kullanılan sensörler ile bu sensörlerden gelen bilgiyi aktaran ve ilgili birimler arasında iletişimi sağlayan kanallar aracılı ğı ile faaliyetlerinin ve sonuçlarının takibi, kayıtlandırılması ve yönetimi verilebilir. Bu sensörler ve iletişim kanallarının bilişim sektörüne yapılacak yatırımla kuvvetlendirilmesi sadece daha etkin yönetimle kaynak kullanımında verimliliği artırmaz, aynı zamanda doğal sebeplerden, ihmaldenveya sistem hatalarından işleyişin kısmen veya tümüyle çökmesi halinde daha hızlı ve etkili tepki verme olanağı sağlar. Bunlara ilaveten, bilişim araçları, enerjinin nihai tüketici tarafından kullanımı aşamasında, tüketicinin alışkanlıklarını değiştirerek, enerjiyi daha verimli bir şekilde kullanmaya teşvik amacıyla da kullanılabilir. Üretim proseslerinde süreç izleme, kontrol ve optimizasyon yazılımlarının kullanımı ile üretim ve enerji verimliliğini arttırmak mümkün. İşletme verilerinin derlenip işlenmesi temeline dayanan yazılımlar, pratikte enerji üreten veya tüketen çok farklı sektörlerde faaliyet gösteren çeşitli üretim şirketlerinde uygulanabiliyor. 5627 sayılı "Enerji Verimliliği Kanunu", endüstriyel işletmeler tarafından sunulacak verimlilik arttırıcı projelere çeşitli teşvikler getiriyor. Bu kanun sayesinde, bilişim ve teknoloji firmaları için enerji verimliliğini arttırıcı ürünleri pazarlamada kolaylıklar ve yeni iş imkanları, fırsatları doğuyor. Bilişim ve Teknoloji firmalarının enerji alanında çalışanlarla daha fazla işbirliği yapmaları, bilişim araçlarının enerji yoğun sistemlerde kullanılması ümidiyle... ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=