MAKALE Şekil 3. Delikli Güneş Kolektörünün duvara uygulaması [8). Şekil 3'te kolektör görevini yapacak olan panellerin bina duvarına uygulamasını gösteren bir çizim verilmektedir. Yutucu oluklu paneller bina duvarına 10-15 cm boşluk olacak şekilde binanın duvarına monte edilmektedir. Koyu renkli panel lerden oluşan bu metal duvar (Güneş Duvarı) bir güneş kolektörü olarak çalışmakta ve gelen güneş enerjisini ısı enerjisine dönüştürmektedir. Duvarın üst tarafına yerleştirilen fan havayı emmekte ve dış hava güneş kolektörünün deliklerindengeçerek bina duvarı ile metal duvarın arasındaki boşluğa girmektedir. Hava burada yukarı doğru hareket ederken güneş kollektörü tarafından ısıtılmaktadır. Şekil 4'te görüldüğü gibi, kanallardan gelen hava, duvarın üst toplamayerinde toplanmakta ve havalandırma kanalından bina içerisine girmektedir. Gelen sıcak hava binanın tavanına yerleştiri le n hava dağıtım kanalları vasıtası ile bina içerisine dağıtılmaktadır. Şekil 4'te bina içinden duvara olan ısı kaçışı da gösterilmektedir. Bu sistemin bir diğer faydası da bina duva rından olan ısı kaybını duvarı bir izolasyon malzemesi gibi kapladığından dolayı engellemesidir. Bilindiği gibi, bir duvardan geçen ısı enerjisinin miktarı, duvarın iç tarafı ve dış tarafı arasındaki hava sıcaklık farkına (Tiç- Td,ı) bağımlıdır. Bu sistemin monte edildiği binanın duvarı atmosfere açık olmamakta, bina duvarı ile kolektörlerin arasında kalan boşluğa açık olmaktadır. Boşluk içerisindeki hava da atmosfer hava sıcakl ığından daha yüksek olduğundan, bina içi sıcaklıkla boşluktaki havanın sıcaklığı arasında olan sıcaklık farkının daha 110 Tesisat Dergisi Sayı 150 - Haziran 2008 Soğuk Hava .: : .. ,.-, ,t;- q Fan Unitesi Sıcak Hava Duvarda olan ısı Kaçışı Şekil 4. Delikli Güneş Kollektörü kış mevsimi çalışması [8). az olmasından dolayı bina duvarından daha az ısı kaybı olacaktır. Diğer bir durum ise, bina duvarında kaçan ısı enerjisi boşluktaki havaya geçecektir. Buradaki hava bina duvarından gelen ısı enerjisini de yine binanın içerisine taşıyacaktır. Kısaca, sistem ısı kayıplarını engellemenin ötesinde bina duvarından kaçan ve bina duvarı ile metal duvarın arasındaki boşluğa geçen ısı enerjisini alarak tekrar bina içerisine döndürmektedir. Yukarıda da belirtildiği gibi delikli güneş kolektör panelleri binanın kış ve bahar mevsimlerinde en fazla doğrudan güneş ışınımını alan güney yönüne bakan duvarına yerleştirilmelidir. Kolektör alanı, binanın ısıtma yüküne, havalandırma miktarına, yerel iklime bağımlıdır. Fakat bir çok yerde mümkün olan en büyük alana monte edilmektedir. Tabi bu sistemle elde edilen enerji tasarrufu binanın durumuna, binanın yıl içerisindeki ısıtma sezonunun uzunluğuna ve ısıtma sezonu ndaki güneşlenme süresine bağımlı olup; elde edilen maddi tasarruf ise binanın ısıtılması için ku llanılan esas ısıtma sisteminin kullandığı yakıt (veya enerji kaynağı) tipine bağım lıdır. Sistem ısıtma sezonunda 40 ~• ,1_ Baypass Damper f< ' .,. Mi?"" --- .. \.ı-~I ı ·_· _. J \ \.. ,....... .,, ,.,, ,,ı ''<. . ::>: Fan Ünitesi \. Şekil 5. Delikli Güneş Kollektörü yaz mevsimi çalışması [8). açık konuma getirilmekte ve hava doğrudan damperden geçerek bina içerisine gelmektedir. Damperin kontrolü sıcaklığa duyarlı bir kontrol devresi ilede yapılabilir. Güneş duvarında belirli ara lıklarl a bir sıcak hava toplama fan ünitesi konması gerekmektedir. Şekil 4'te güneş panelleri tarafından ısıtılan hava direk olarak dağıtım kanalına gelmektedir. Bu durumdasistem binanın esas ısıtma sisteminden bağımsız olarak çalışmaktadır. Havanın daha fazla ısıtılması gerekiyor ise; ısınan hava binanın esas ısıtma sistemine getirilip, orada daha fazla ıs ıtıl arak bina içerisine dağıtımı yapılmaktadır. Bu durumda sistem binanın esas ısıtma sistemi ile bileşik olarak çalı şacaktır. Bu sistem binanın tam bir ısıtmasını sağlamasa bile, bir ön ısıtma yaptığı için binanın esas ısıtma sisteminin ısıtma yükünü azaltmakta ve dolayısıyla esas ısıtma sisteminde kullanılan enerji kaynağında (elektrik, doğalgaz, veya fueloil) bir tasarruf sağlamaktadır. 3. Projelendirme ve Enerji Tasarrufu Hesabı Delikli güneş kollektörünün detaylı ısıl hesapları ile ilgili birçok çalışma vardır. Bunlardan bazı devreye al ı nması için ve - 030m~dıl: ••••••••• 0.e0m?l1'al; •-•-•-•• 1.20 m?;dık ------· 162m!fdak .,•• ısıtma sezonu dışında da ,o ,,, devreden çıkartılması müm- § a;, kün olacak şekilde tasarlan- ~ mıştır. Şekil 4 ve Şekil 5'te ~ en sistemin kışın çalışmasını j ve yazın devreden çıkartı lmasını göstermektedir. Kışın üst taraftaki damper kapal ı durumda olmakta ve hava 20 10 --- 210m?Jdal: ........ 100 200 300 J00 ~00 600 700 800 900 1000 Güneş ısınım Şiddeti (W/m1 ) deliklerden geçmeye zorlanŞekil 6. Değişik hava debisi için hava sıcaklığının artması [8). maktadır. Yazın ise damper -------------------
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=