Tesisat Dergisi 149. Sayı (Mayıs 2008)

ava Toprak Isı Değiştiricisi Sistemleri ile Kontrollü Bina Havalandtrmast-2. Bölüm Yoni ALTARAS* ı Bu yazının Tesisat Deıgisi 148. sayı (Nisan) da yayımlanan ı. bölümünde, kontrollü havanın gerekliliği, havanın yer ısısıyla ısıltiması ve soğutı lması, sistemin tanımı ve hava hijyenl ba lıkları incelenmi~tir. 6. Boyutlandırma ve Uygulama Bir H-TIO sistemin n planlanması ve boyutlandın lması a§ağıdaki parametrelere bağlıdır: • Hava debisi • Döşeme deıinli~i • Zemin özellikleri • Binanın bolunduğu yerin· imsel ö~llikleri • Boru malzemesi Zemin malzemesine gö e VOl 4640 Bölüm 4 ile tanımlanan standa değerler Tablo l'de verilmi§tir. Borula ın sayısı, uzunluğu ve dö§enme §elli i ta- §ınacak hava miklanna göre belirlenmekte r. Türbülanslı bir hava hareketini sağtamak için ha ıa hızın n belirli bir değerin üzerinde olması gerekmektedir. Diğeryandan hızınyüksekolması durumunda ısı transfer katsayısı da artacak, fakat bununla bir1ikte basınç kayıplarında da bir artma göıükecek, bu da artan işletme masraflan olara ken ni gösterecektir. Hııın yü sek olması - transfer katsayısının iyi olmasına ragmel}- ısı transferinin gerçekle§ebileceği zaman ara~ğını da da ra acaktır. Sonuç olara söylenebilecek olan. temel amacın hava hızı. havanın bofu içerisinde kalma süresi. basınç kaybı ve ısı transfer yüzeyi arasında optimal bir denge bulma olduğudur. Pratikte 1 m/s-4 m/s aralığı nda llava lıtzla nnı n bu dengeyi sağlayabildiği görülrOO§ ·· . Pratikte uygulamalar 1.000 m1/h lı:aya debisine kadar yapılan planlamalar ve 1.000 m~/h'ten biiyük ha a debisinde yapılan planlamalar olara ikiye ayrılmaktadır. 92 Tesisat Dergisi Sayı 149- ~ayıs 2008 - B na l o tl Eıııi§ lh::aıı LBoru Hat - ı 1 - Şekil S. Çevresel dö§eme ileH-TlDsistemi bacast a) Hava debisi < 1.000 m' /h olan uygulamalar Bu sınıfa 100 m2 lle 250 nı~ arasında alana sahip müstakil evter girmektedir. Bu yapılarda hava deği§im oranı saatte 0,4 ile 0,8 arasında belir1enmekte,buna ba~lı olarak ihtiyaç duyulan taze hava debisi ise 100 nı3Jh ile 500 m1/h arasında yer almaktadır. 1.000 m1/h'lik haı1a debisi bu tip uygulamalar için bir üst sınır e§ il etrnektedlr. Aüstakil eıAerin ha ıalandırma sis emi genelde verimli bir ısı geri kazanım cihaıı ile donatı lm ıştır. Bu uygulamalarda sisteme entegre edilecek bir H-Tl Dpratikte daha ıyi ısıl değerler sağlama i§levini değil. mevcut ısr geri kazanım cihaımı donmaya kar§ı koruma i§levini yerine getirmektedir. Bu uygulamalarda ek hafriyat masraflanndan kaçınma için borulan nevi çeTablo 1. Zemin malzemesine göre VDI4640 Bölüm 4 ile tanımlanan standart değerter Ze in T"ri Isı iletim katsa'JIS1 Yoiu luk Hacmeba~ Sıcaklık ileti özgUi ısı kapasitesi katsay ısı H pE pE-cE r.t I'IJ{m ·K> lioi hesap IOl!Wrıi /(ır}. mı/s.JO d$0 ~. klıru 0.3+0.8 (0,4) 116+1,7 1,3..;.1,6 0,28 Kı.Jı, SU)\l ÖO'Jin~ 1.7 + 5.0 (2.4) 116<-22 2.2 2.9 0.94 lrı!ı.l'ıı. kuıu 0.4~0.5 (0.4) 1.5~1.8 1.4~ 1,6 0,27 iri lun, SU)'a OOJtı:ıl~ yall 1.8 (1,8) )'ad 2.2 Jl!ld.U 0,75 KıiJbalçık, l>.ıu 0.4+ 1.0 (0.5) 0.93~ 1.3 1.5~ 1.6 0.32 Kılıbaıçık , Wf3dO'J!lll.l§ 0.9+2.3 (1,7) 12+1,7 1,6.,.-3,4 0,68 Ton 02+07 (0,4) )dı 0,5.;. 3,8 0,19

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=