MAKALE boru uzunluğu 1700 ın olarak ooluıımuş . Borulan yer l eştirebiirnek için ihtiyaç duyulan toprak alanı 37 mx53 m = 1962 m2'dir. Arıcak bu alan değerinden borular arasındaki kazıl mayacak toprak alanlan çıkan l dığında 4 70 ml'llk 4 m derinliği nde hafriyat yapıl masa gerekmektedi r. Çalı§madaki esas amaç. binanın ısıtma ihtiyacını kaı~ılama olsa da belirlenen ısı pompası yaıın binanın yaşam mahallerindeki Iklim l erı rme geıeksirıiıninln bır kısmını da karşılayacak durumdadır. YOTKIP sı stemınde antifriz olarak yüzde 30 mono-etilen glikol kanşımı kullanılmıştır. 4.2. Isıtma ve Kullanım Suyu ihtiyacının YHTKIP ile Ka~ılanması Bu ısı pompasında giriş ve çıkış sıca klan ve tüm dirençler biı önceki sistemde kullanıldı~ gibidir. Yalnız hesa~anarı düz bonı boyuna ek olarall viiianın bulunduğu yere ve bu bölgedeki toprak değerlerine göre boru boyu arttın l m ı~br. Helezon )'Önteminde alana serilecek boru bGYu to plamda 2 bin 250 metredlr. Bu değerde düz boyunun ya la§lk 1.32 katıdır. Bunun nedeni uygulamada kolaylık sağlayacak olan helezon yöntemi lindaha küçük oo alandan aynı llapasjteyi çekecek olması dı r. Bu katsayı her lt)'gulama için degişiklik gösterebilmektedir. Çalışma sıcaklıkla ı değişmeyen sistemin kapasite verileri de yatay tek boru değeriyle aynıdır. Burada önemli olan koı u, hesaplanan boru boyunun alana nasıl yerle~irileceğidir. 500 meir kbe§ adet helezon orta bir kole tö e bağlanarak cihaza giriş yapınışbr. Buyerl~tirme için gerekli olan alan 42 nı x 25 m = 1050 rn1'dlr. Helezonlar arası ndaki kazılmayacak toprak alanlan çı karıl dığında ise 300 m2'1ik 4 m derinliğinde hafriyat yapılması ger mekte r. 5. Isıtma Sisteminin Maliyetleri Binanın ısıtma ihtiyacını kar~layacak sistemlerin maliyet analizlerinin yapı l ması nda "Bir Değere Getirilmiş Maliyet'· yöntemi kullan ı lınıştıı (8). Bu yöntemde, kullanılacak cihazın lu ulumtı ve çalı§ma suresi boyunca olu§an masraflar, daha iyi bir karşı laştırma için belli bir referans tarihine getirilerek o tarihteki toJiam eneıji lht~acına biimnür etoplam eneıj maliyetleri bulunur. ilk yabnmın yıllık maliyeti, toplam ilk yatınm maliyeti ile amortisman fa ktörünün çarpılması ile bulunur: (3) 102 Tesisat Dergisi Sayı 149 - ~ayı s 2008 Buifadedeki amortisman raktörü (AF}, sistemin ilk yatırım maliyetinin, kredi alı nması durumunda kredi faizinin de maliyetlereeklenmesa şartı ilesermaye maliyeti olarak sistemin lqıllanımda olduğu her yılın i~letme gelirlerinden ayrılan ve vergilerden .. §iil en kısmını belirternek için ku anı lır. AF ~ağıdaki ifadeden h esaplanır: (/+il xi Al• - (1 i)" • 1- (4) Yıllıknominal faizoranı (i) yüzde 8 için AF değeri OJ O 19olara}( bulunur. Toplam sistem ömrü (n) 20 yıl olarak alınınışbr. Bugünkü ko§ullarda to~m yıllık işletme maliyeti, ise: dir. Bu ifadedeki bugunku koşulla da yıllık ışletme maliyeti (COM)PW, incelenecek sis emde temel olarak eleldrik masraflan nı ve yı ık bakım masıafla ını kapsamaktadır. Bunlar (6, 7, 8) no.lu ifadelerde dogal gaz için verilmiş olup berızer hesa~ama LPG için de yapılmıştı r. )'ıQ,J;.O.>J ~Sı ' 1 (6) ı·ü'ıı i N F,rllr(01.f\fl'ı oe"J ~-4)~,_ rbı.IIH[1n A.DuhJ-1 'JJJht..\n f~2UJ ... )"' (8) , rı.tı4 ı ;,ı.. '"'". r .,.JJ,""" F('OI•I r~1.Jo IJ.W... ,\fo....... ~ i§letnıe ba m masraflannın gelece~e yönelik yıllık eskalasyon Ofanı (ef), OECD ortalaması olarak doğalgaz için yiizde 2.1 LPG için yüzde 2,9 ve elektrik için ise yüzde 4 alınmı§tır [9) Bir değere getirilmiş mal~et hesabında e§de~er yıl lık i§letme maliyeti: o.11 ( 1 1 )" :rJIF (9) dir. Yıllık toplam yabııın mar eti ile yıli i§letrne maliyetinin toplanmasa yı l lık toplam maliyeti befi rt er: Tablo ı. Tüm Sistemlerin Maliyeti Isıtma '·' G, c,(., . ~ Tipi (€) (€/Yıl) (€/Yıl} YOTJIIP 28875 2941 17&5 YHTIIJP 26770 2727 17&5 [)o!algaz 11200 1141 l661 LPG 12800 13Q4 4125 T .~ OM (lO) Birim ısıtma enerjisı maliyeti aşağıdaki ifade yardımıyla hesa~nır. g7 7 Yıii1J. 1 1 clleiJI i ilıt1yac1 (ll) işletme giderleri hesaplanı rken cihaziann ısıtma sezonunda 18 saat, 180 gün çalışacağı dü~ü nül nıüştür. Ev içi lesisat toplam binanın döşemeden ısıtma elemanlarının tesisat ma zeme ve işçi lik ücretlerini kapsamaktadır. YOTKIP e YHTKIP sistemi ile doğal gaz ve LPG'Ii ısıtma sistemlerinin maliyetleri Tablo l'de belirtilmi ştir. 6. Sonuçlar Bu çalışmada . istanbul Kuınkôy'delti 350 nı2'1ik bir viiianın ısı kaybı değeıleri bulunarak, ayni mahalde. ısıtma ve sıcak su ihtiyacının karşılanması amacı için (yakla~ık 26 k VI kapasiteli) YOTI<I P. YllTI<I P. doğalgaz ve LPG ısıtma sistemlen lrdelenmi§tlr. 'Bir Değere Getirilm ~ Maliyet' yöntemine göre tüm sistemlerin maliyet karşıla§tırması tablo haline getiri l mi ştir. Tablo l 'den de görüleceği gibi i§letme maliyeti yönünden sistemler karşılaştın ldı~ında LPG sistem doğal gazlı sisteme gore yüzde 163,8 YOTKIP ve YHTKIP sistemleri ise yüzde 24 daha pahaltdı r. YOTKIPve YHTl<IPsistemlerinin yatınm maliye~ konvansiyonel sis emieregöre daha yüksektir. Tüm ısıtma sistemleri arasında oplam yıllık maliyeti en ucuz olan yine do~al gaıfı ısıtma sıstemidlr. LPG sistemi doğal gazlı sisteme göre yüzde 108.4 YOl KIPsistemi yuzde 7 4 ve YilTKlPsistemi yüzde 67 daha pahalı r.YOTJ<IP ve YHTKIPsistemleri nin sadece ısıtma amaçlı de~il , belirti sacalllık aralıklannda pasif so~utma (kompresôr kullamlmadan sad~ akışkanın toprak i~rsinde sirküle ettirilmesi) amacı ile de çalışbrılması ilk yatırım için ödenen yüksek bedelin rııa ul görünmesini sağlayacaktır. Bu sistemlerin muUaka hem ısıtma hem de soğutma amacı ile kullanıl ması gerekmektedir. ı U u), c, ~ c, g (€) (€/Yıl) (€/Yıl) (€JkWiı) 23649 2409 5350 0,064 23649 2409 5135 0,061 19003 1936 3076 0.037 5{)141 5107 6411 0.076
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=