Dalg1ç Motorlarin Korunmasi ve Grundfos P204 Motor •• Koruma Unitesi Dalgıç pompalarda motor korumasının önemi ve yöntemleri, motoıun çalı§tığı ortam gereği kuru tip motorlardakinden biraz daha farkl ıdır. Bu motorlar hep fiziki yapıları hem de çalıştıkları ortam bakımından diğer mo orlardan ayrılırlar. Kuyuda ç.a l l§aıı bir dalgıç motorun yanması, yarattığı yüksek maliyetin yanı sıra işçilik ve zaman kaybına neden olur. Dalgıç motorlarda temelde 3 çeşit hata sözkonusudur. Elektriksel hatalar mekanik hatalar ve mekanik hataların neden olduğu elektriksel hatalar... En sık karşılaşılan elektriksel hataların% SO' i stator sargılarını11 yanması sonucu olu§ur. Stator sargılarının yanınasma neden olan olayların ba§ında faz kaybı voltaj dalgala nması, voltaj dengesizliği ve aş ın yüklenme gelir. Faz Kaybı Faz kaybı şebekenin motor ta rafında olup olmamasına bağlı olarak iki türlü gerçekleşir. Primer faz kaybı ve sekonder faz kaybı. Primer faz kaybı olması durumunda motonın iki faz sarglSındaki akım, nominal akımın % lJS'i civarında, üçüncü faz sargısındaki a m ise % 230'u civarında gerçe leşir. Sekonder faz kaybı olması durumunda ise motorun iki faz sargısındaki akım, nominal akımın% 173'u oranında olurken üçüncü faz sargısındaki akırn ise srhrdır. Voltaj Dalgalanması Voltaj dalgalanmasının dalgıç motor1ardaki etkileri nonnal kuru tip motorlardakine göre biraz daha farklıdır. Dalgıç motorlarda voltajın artması ve azalması akımın artmasına neden olur. Motorlarda çali§ ma voltajı toleransı :::% 10 dur ve voltaj bu değerler arasındayken motor akımında çok hafif dalgalanmalar olur. Tecrübeler göstermiştir i düşük voltaj, yüksek voltajdan daha sık .ar§ılaşılan bir sorundur. (Şekil 1) 202 Tesisat Dergisi Sayı 148- isan 2008 ""- Amps lll'. Çok basitçe voltajın azalmasının veya artmasının etkileri aşağıda · gilj açıklanabilir. Voltajın% lO'a kadar artması durumunda: • Pompa delKininartmasına bağlı olarakdebi ve basıncın biraz artması • ~otor akımı nın biraz artması, Voltajın% lO' dan fazla artması durumunda; • Pompa devrinin artmasına bağlı olara debi ve basınç arta bunun yanında motor akımı çok artar. • ~o torun ka §torku ve ~.al kı§ akımı yillise i" r. I<Dion borulannın ve mekanik tesisatın daha fazla yerutması na neden olur ve belki pano elemarıla ının zarar görmesine neden olur. Voltajın% lO' dan az düşmesi durumunda; • Pompa devrinin azalmasına bağlı olarak debi ve basınç azalır. Yoltajrn azaldığı orandan motor akımı artar. Voltajın% lO' dan fazla azalması durumunda; • Debi ve basınç aza•r. motor alclmında ciddi bir artış olur. Aşı n yük koruyucular devreye girebilir. Vottaj Dengesizliği Yapılan çall§malargöstermiştir ki, voltaj dengesizliği, dalgıç motortarda en fazla hataya neden olan olayların ba§ında gelir. Bilinenin aksine voltaj dengesizl iğ i . voltaj dalgalanmasından farklıdır ve ıootorun her üç fazındaki voltajın birbirinden farklı olması olarak tanımlanır. Her üç fazdaJU voltaj degeri toleransiann içinde olsa bile voltaı dengesizliği sonımı mevcut olabilir. Yüzde olarak ifade edilir ve Şekil 2"deki gibi hesaplanır. Standartlar ooltaj dengesizliği konusunda kesin bir sınır koymasa da %1'in altında kalmasını tavsiye etmektedir1er. Voltaj dengesizliği kendisinden kat kat daha büyü a m dengesizliğine neden olur (yakla§rk 6-!O kat arasıl ayrıca motorun norma ısınmasına ek ısı nmaaryarabr. Bu Pf"Oblemin neden oldugu ek ısınma aşağıda i denlllem ile ifade edilebilir: Ek ısınma : 2* (%vd)2 örneğin normal şartlar aıtında çalı§ırken oormal ısınması 45"'C olan bir motor % 2 civa ında bir voltaj dengesiztigı altında çalı§ması dıınımunda VI= 1'2= 1'3= 1 = %VD= Şekli 2. [~~-1 ~ lO> 210 Z2S ın.• ,., 197 ı~ ,..... ı '*'__j
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=