•• Ters Ozmozda On Aritma Graeme PEARCE* Bu yazı, ultra filtreleme ve mikro filtrel enıe olaylan için ters ozınozla ön antnıa konulan nı gözden geçirmekte ve tipik uygulanıalar için ene~i ve Toplam Su Maliyeti'ni geleneksel yöntemlerle kar§ıla§tırmaktadır. Ters Ozmoz Pazarının Şu Andaki Durumu ı 990'1ann ba§larından bu yana ters ozmoz uygulamalannda çok yüksek bir artı§ meydana gelme~ir. U)ıgulamalar, endiistriyellqıllanım ~In proses suyundan sulama ıı-ojeferine ve içme suyu üretinine kadar · çok alanda !QJia-nılnıakta . ~ ıırojeler için besleme sulannın ka'Jna~. nehir ~ naldan ya da yeraltı sulanndan du§makt.adr. fakat bu koıv.ıda ya§anan geli melerSOflucu,özellil4e deniz kıyısında llıhınan bölgelerde, deniz suyuflm safla§bnlması ve a suyun tekrar kullanımı daha çok gündeme gelmekt . Ters ozmoz. uygun nıalrjetli teknolojisi ile birçok uygulamada ihtiyaç d~ulan su -'VItma çalı§malan i~n en IIJgtın teknoloji ~ma )'olunda ileıfyor. Son 15 yıldaters ozmoz g8§imleıiııde iki önerm Ila§! plana çıldı. ilk olatak ters ozınoz membran peıfonnansı belirgın blr§~lde arttı ve ikinci olarak fıyatiar pazar 1/e pf'C1eler biiftidükçe belirgin olarak azaldı. Bunun öocesinde yeri ka'Jnal4arı g · rnek normalde ters ozmoıta tuz elde etme en · kaç kata kadar dafıa ucuzoo. ııMt §im<fi ters ozrnoz seçerıeAi eski yöntemlerta rekabet edecek dunıma gelıi, hatta proje geli§tiricilerine öıgii', esnek seçerıekler IX!e su lli)'Of. Son günlerde sistem tasanmında ve e ne~ i tasarrufuııda belirgin iyile§tirmeler ya)Xlaral\ ters ozıooz seçenei;ıi daha da ileri rıokt.aWa ta §ldı. Ne var ki, ers ozıooz endüstrisi ön artma koıv.ısuna odaldanmalrta §a§lrtıcı derecede Y8'18§ davrandı •e gn'in ~ında herkesfarillı ihti-yaçlari~ngeli§ti en geleneksel teknol ~!ere bağlı kalınayı tercih etti. Re im 2. Besleme ve sızıntı akı ını g~en spiıal eleıııeııt konstı iiksiyoııu . 184 resisat Dergisi Sayı 148 - Nisan 2008 Membran ve sistemtascıı mı ~li§meleriıi eJde edebilmekiçin ön -'VItmauygıılarn<#aı ters ozmozala11 i~ndaha~iüriinkalitesisa;ama zo da etxmu daha kararlı ve güvenilir §ekilde yapmalı . Ön artma ters ozmoz endüs risinin baş ~nsı durumunda. Geleneksel ön antma teknolojsinin etkin olabilmesi için bu sistemlerin çok dlkkatii tasa'lanrnası ve özenle kıtarulnıası gereki)'Of. Farillı su kaynaklan ya da kirletici maddeler yüzünden ortaya çıkabilecek olumsuzluklar ters ozmoz sistemini vennısiz çalışbrabillr ve txı dııum kötü somÇar oogurur. Ters ozmoz, tüm aıılma sisleın ha alaıını ortaya çıkanr. En çok g(iıülen sistem hatalan ise ön aıtma eilgili tasanm ya da işletilmesi esnasında yapılan hatalar r. Bu hatalara bağlı olarak sorunlann giderilmesi Çn gereldi mal~ e vei§letilme anındaki üretim ka'~ gibi etkenler, ters ozmozyörıtemini kötü olara giin11mesine sebepola nıektedir. Bu yaıı utra fillrelerne ve mikro filtreleme olayları ~in ters oZJOOzla ön antma konulannı gözden geçirmekte ve tipik uygulamalar için enerji ve To~am Su Maliyeti'ni geleneksel yöntemlerle ~ıla§brmal\tadır. Splral Eleman Tasarımı Ters ozmoz, membıaıı fillrasyollJ e kar§ıla~nldı · ~ında düşük alo.şlı bir proses · ve bu yüzden işlem yapan rm dil kısmının yüksek dolgu )'Oğun uğunda ooyük membran alanının ıüzeriennıesi çel< önemlidr. 1980'1i yıllar sırasında bu kriteri kıı§ılamak için iki yaıx g ·ri Ini§ · . Birincisi derin i"ji fiber1er. ineisi de splral sarınal düzeninde olan dfızlemsel 18\lha meml:fanlardır. Bugiin, spiral düzen daha baskın durumdadır ve üreticilerin ~u IX · · le değj§tiıilebilir elemaniann kUiarJimasını tavs~e etme e<fir. Resim l'de spir~ eleman konsepti gösterilni§tir. Spiral eleman, birço membran yapraklarının (genellilde 10-20 arası) merkezi IXr çekirdek tiip'e sanlmasıyla olu§tlıru1ıı. Besleme ara bileziiD ile temas hatndeki,üst ve altyüzeyde bıRınan me nilran ~tif yüzeyil'in tek bir membran ya~~~ dlyagramda gösterilmiştir. Membrandan geçen su. yapra~ın ooyu kadar umnluktaki spiral etrafında yolculdl yapar ve en sonunda merllezi çe · dek tiiJıe ula§ır. Besleme, membran yüze)inden SI\~ allı§ yönünde sağa ooğnı açtar yaparak geçer ve bu olay Resim 2'de gösteıllmi~ir. Membra11n ~ine sızan srvı dar bir kanal b?yur~a uzanan elemandalı <i§an ablır. Bu sıvının geçtiği )'<ıl un uzunltıAtı membran yapralilan n uzu~uğuna göre deği ir. Bu dunım degı§ken basınç dü§ffieleri nedeni ehidrodinam davranı~arda yetersizfiğe nedoo olur. Fakat QJk biifok hatalara neden olmaz çünkü bu sıvıda partikül bulunmaz ve çok dii§U< na ta potansiyeli ne sali ptir.S · al elenıaıı. besierne tarafi ndaki lıatala'a karşıirassas IX yafl'Ja sahiptir. Besleme karıalı ara IXleziği ile ilgi ooyut opöniz.as- )'Oilll yaıxlmasının, d~~ proses parametrelerindeki hatalan en aza indirgeıiji ara§brma ve g ·rrne çalı§ffialan ile anla§ılabılir. Ters Ozmoz Tıkanıklık Konuları Ters ozmoz a§Clğıdaki nede~erden dolayı ttıanıklıkIaTa karşılrassasbr: • Partik.. er ıe ~loidal malzemeler, • li,'Oiojik royüme,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=