Tesisat Dergisi 148. Sayı (Nisan 2008)

ğıııda, ne gibi enerji tasarrufları sağlanabileceği ve bunların binanın toplam ene~i harcamasına etkisinin nasıl ~esaplanacağı antatılıyOI'. Özel! - le binalan nenerji harcaması hesaplan ınamik modellerle yapı! ğı için. optimum start-stop veya sıcaklık ayar değerlerinin deği~ik saatlerde, değişik değerlere getirilmesi veya zon kontrolü gibi otomatik kontrol fonksiyonlannın faydası ve binanın toplam ene~i harcamasına etkisi, daha doğru olarak değerlen d ir il iyor. Yine buna paralel olarak çıkan, tanlarda frekans kontrolünü ön plana çıkartabilecek hava kalitesiyle ilgili bir norm va ; E 13779. Bu norm da 2007 yılında çıktı. Oa~a önce metrekare başına veya kişi başına degişik bina tiplerinde saAtanacak taze hava miktarlan belirtenirken, burada hava kalitesi normla ı , yarıi kartıondiollsit seviyeleri açısından sınırlaı konuldu. Bunun konul ması da enerji tasarrufu açısından otornaS)•on fo siyon lan nı daha çok uygulana '!ir lıale getir . Örneğin daha önce bir malıale verilecek taze have miktan maksimum kişi sayısına göre tasartanmak zorundayken, Almanya 'da buna ili§ ·n DIN normu konuyu bu şe ·ıde tarif ederken, sizin büyük bir klima santral i koy<kığtınuz spor salonu,sinema gibi tAr yerde fazla havalandırmadan ve fanın elektrik tüketiminden dolayı s(ire li bir enerji kaybınız olacak. Erı 13779'da ise binalar, iç mekanlar çe~tli sınıfiara aynlarak, iç mekanın hangi sınıfta ha akalitesinde tutulması gerektiği belirlemikten sonra, omekanda olması gereken en fazla karbo rıdioksit setn;ıesi belirleniyor. Böylece değı~en deblli sistemlerin uygulanması, hava kafitesinegöre dönüş havası dış ha a kall§ımının aya lanması veya tan hızının deği§tirilmesa sağtanabi l iyor. Hem taze havanın ısıblma ve soğu tulması nda kaybedilen enerjiden tasarruf sağlanır11en, hem de fa nın eneijisi nden tasarruf sağlanıyo . Bu normlarla yapılan yeni mekanik projeler de berabeıinde ek otomasyonla ek iş olanakları sa&fıyor. Diraktiflerde Kontrol ve DenetimeYönelik Açıklamalar Standartlarda; bunların nasıl yapılabileceği, hesaplanabileceği. nasıl formatlarda sunulabileceği anlablıyor, fakat bunun kim tarafından yapılacağı birebir beli ı1 enmiyor. Bunun kim tara152 Tesisat Dergisi Sayı 148- san 2008 EUBAC otomasyon sistemlerini enerji verimliliği açısından sertifikalandınyor. Şimdiye kadar bu tip kontrol ürünteri içinistenenAvrupa normlannın ~ğu elektromanyetik alan ile ilgili, girişim veya elektrikemniyeti ileilgili şeyleri içeriyordu. Yani bir ürünün sadece CEbelgesinin olması elektromanyetik dalgalar ve ele tri kemniyeti açısından sorunsuz olduğunu gösterir, ama çok hassas olduğu anlamına gelmez. tından yapılacağı. ye · binalar e kullanılmakta olan bittatar açısından farklılıklar gösterebilir. Çünkü şuanda bu slandardı n Türkiye'de uygulanması ile ilgili yazılmı~ olan taslakta anl<l§ılan.yeni binalarda bunun mekanik tasarımcılar tarafından yapılan hesaplaıla belirtileceğl. Oaha önce binalar için TS 825'eili§kin yalıbm ve enerji harcaması ile ilgili bir belge va ken, bunun yanında toptan enerji ~arcamas ıyia ilgili, örneğin; soğutma nın , havalandırmanın ve hatta ele rikli diger cihaziann da kabldığı bir sertifikalan rma yapılmasa gerekecek. lıle ıc:ut ta slakta n anla§ı lan bu h esapları n ve ilgili sertifika la rı n mekanik tasanroolar tarafından yapılacağı dı r. A rupa'da bu uygu lamaya geçildi. Örneğin Almanya'da bununla ilgili belli kişi leri n yetkilendiritme prosedürleri var. Bu normlarla ilgili olduk~ uzunve kademe kademe devam eden lwrslar ar ve bu kurslar sonucunda yelkilendirilen ki~ller tarafından enerji harcamalan hesaplanıyor. Tabii oorada yeni binalar kadar. esf<i binalan n da göz ardı edilmemesi lazım. Bizdeki taslak metinde eski binalara bir geçiş süreci tanınıyor. ama geçiş süreci hızla "kend ten sonra Türkiye'de eski binalann ne §ekilde ve hangi yetişmiş insan gücfrJie nasıl se ifikalandı ­ rılabi leceği konusu cevapla ndırılınası zor bir sorudur. En son Binalarda Enerji Performansı Oirektifi 'nin uygula nmasıy la ilgili sorunlar nedeniyle 'unanistan ·ın suçlu bul u nduğu ve Avrupa Adalet Divaııından uyan aldığı. uyum sağlcrtamadığı §eklinde birhaber o udu m. Yani AB, ke üye ülkelerini izliyor ve onlann kendi uygulamalarını yapmasını be§ll~or. lmanya bu konuda en ileıi olan ülke. Şu an Türkiye'de konuy1a ilgili taslak bir metin var ama bunun gerçekle~rilebilmesi oldukça .ror ve yo~un bir çaba gösterilmesi gerekiyor. Önümüzde zorlu bir süreç var, otomasyon sektörünün dı§ı rıda mekanik sektörünü de ciddi bir hareketlilik bekli)'or. Adaptasyon Sürecinin Sektöre Etkisi Enerji tasarrufu. özellikle yabnmcı e kullanıcı i~n önemli. Şu anda enerji harcamalarııle ilgili bir sı nı rlama olmadığı için özellikle i§letmelerin ön plana çıkarttığı konu pa asal harcamalar.. Gittikçe artan enerji ve personel maliyeti ve rekabetin artı~ı ile birlik1e, daha veıiınli çalı~mak zoru nda kalan otel seJltörünü örnekverebilirim. Tl' kiye'de otel sektörüniln kar ma~ları dii§- mekte, TiiTk Lirası'nın değerfenmesiyle b. ilikte re§labetçi olabilmek içın masıafla ını çok sıkı takip etmek durumundalar. Örneğin, yakın zamanda i§le menin artan ihtiyaçlan nı karşıtayabilme içlnbina otomasyonunun yenilendiği, Çıragan Kenıpinski'nin Saray Bölümü'nde enerji ha rcamaları, balo,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=