çamurlannın lu rutulması veya ıl ması gfındeme gelme tedir. Yukarıda bir susuzla~tı rma :f(intemi olarak da belirtile nçamur kurutma yatal\Jarı . büyük alan ve zaman gereksinimleri. koku sorununa yol açmalan giti nede eriegiderek datıa az uygulama ala ııı bulmakta r1ar. Özel olara tasanmlanmı~ seralarda , kan~tırma, havalandırma ve bazı örneklerde ta§lma sistemler~le techiı e Imi~ solar kurutma sistemleri genelllkle küçük tesislerde ve çürüliilmü~ çamura trjgulanmaktadır. Çamur kunıtma yatakla ı dı§ında uygulanan kurutma yöntemleri, ermal kunıtma ol ara k ad - la n dınlmakta olup, dönertambur1 ukurutucular, ba nt konveyörtü urutucular, akı§kan yata ı kurutucular, diskli kurutucular. ince film kurulucuları ''e ftash dryer'lar olarak sııalanabilir. Yakma, tarınısal uygulama olanaklannın sınırtı olduğu Japonya ve Kuzey Allfupa ülkelerinde yaygınla§an birçamur bertaraf yön em id . Çüriitülmemi§ çamurun kalo rifı k de2eri nin 3500-4000 kcat/llg, ç(iriltii mu çamurun ise 2000 kcal/ kg civarında olması, antma çaın lannın kendi enerjisi ile yakılabilmesini olanaklı kılmaktadır. doğrultusunda, lilkem izde yıllık kuru kentsel arıtma çamuru miktannın 2a2 bintona ula§b&! görülmektedir. AAT'lerinde çamur susuzlaş ırma işlemleri sonucu ortalama olarak % 25 kuru madde içeriğinde çamur oluştuğu varsayımıyla, ülkemizde yıllık çamur miktannın 1.13 milyon ton mertebesine ula§tıgı hesaplanmaktadır. Bu çamurların% 84'1ük bir bölümünün büyük~hi r beJe ıyel eri ne ait AAT'lerde üretil mektedir. Coğrafi dağılım açısından ise antma çamurlannın %45'i bab, % 46'sı orta ve% 9'1uk bir lusnııda doğu bölgelerinde üretilrnek edir. Üretilen bu çamurların çok az bir kısmı tanmda kutlanılmakta, bir bölümü kentsel kab atık depolama alanlarında veya özel olarak in§a edilmi§ çamur depolama aJanianııda depolarınıakla ıizmir). maden sahalarına depolanınaktadır (istanbul). Ülkemizde olu~ n atıksulann ancak% 36'1ık bir kısmının anblabildiği ve bunun l /3'1ü kısmının fiziksel arıtma oldugu dli§Ünüliirse, günlimiizdeki kentsel arıtma çamuru potansiyelinin yılda 4.5 milyon ton oldu~u ve önümüzdeki 15 kötü koluısu depolamada bfıyük sorunlara yol açmaktadır. içeriklerinin % 75-80'1 su olan btiyi1k miktardaki susuzla§tınlmı~ çamu laıın ta§ı nması ve depolanmasa maliyetleri gideıek artmaktadır. Diğer yandan, Toprak Kirlil i ~i Kontrolü Yönetmeliği gereğince kapasitesi bir milyon e~değer nüfusu a§an ken sel atıksu arıtma tesislerinde olu~n çamur1ann % 90 oranında kuru madde içeriğine kadar kurutulması geıekme te ·r. Sonuç !<analizasyon §ebe esine deşarj edilen atıksuların ancak 1J3'fınün antılabild'ği ülkemizde. yoğıı~a§mı§ kirlilik olan a ıtma Ç<tllllrlannın nitıai berta ah konusunda gerekli adımlar henüz atılmamı§hr. Atıtma çamurlannın çi' ütme ve kuıutma işleınierinden sonra tan m alanları nda, ye~il alanlarda. eski maden sahalarının retıatMii· asyonunda Yearınanalanlarında kullanılmalan mümkündür. 2007-2023 yılları arasındaki dönemde Tfırkiye'nin çevresel harcamalan nın 58.5 milyar Avro·ya ula~ı ve bu nun 18 milyar Avro'luk bölümünün atıksu sektöründe olaca~ı hesapAnca yüksek ilk yalının maliyetleri ilebi rl ikte yılda bu de~erin 6 milyon ton civarında olaca~ı !anmaktadır. yakma sırasında ortaya çıkan emisyanlar ve söytenebilir. bunlann azaltılması için gerekli maliyetler bu uygularna nı n en önemli lusıtla ıdır. Ülkemizde kentsel atıksu antma tesislerinde yaygın olarak uygulanan çamur i§lemleri , çam Akı§kan yataklı sistemler ve çoklu fırınl ar, en yogu rıl a~tırma ve susuzla~tırma i§lemleridir. yaygınyakma sistemleri olup. antma çamurları- AııMıa AAT, Tuzla AAT Adana Doğu ve Bab nı n kentsel katıabklarlabirtikteyakıldğıya ma AAT, Kayseri AAT gibi az sayıda anca büyük sistemleri de me 'Wltur. Türkiye'de Antma Çamuru Oluşumu ve Uygulanan işlemler An tma i§lemleri sonucu, fi ziksel artı mda ki i başına 13 kg/yıl. biyolojik arıtınada 20 kg/ yıl, ileri arıtmada 30 kgJ\'ıl kuru madde (kuru çamur) oluştuğu kabul edilmektedir. Bu kabul 178 Tesisat Dergisi Sayı 147- Aa 2008 kapasiteli atıksu antma tesisinde anaerobik çamur çürütmei§lemi uygula nmaktadır. Anca . hiçbir ken sel atıksu arıtma tesisinde nihai çamur i~lemi olançamur kuıııtma veya yakma ünitesi bulunmamaktadı r. Çürüliilm em i çamu rları n tanmda la lla n ılmas ı yasaklanmış olup. bu çamurların yo~un ve Ülkemiz. önümüzdeki bir kaç yıl içerisinde. Antalya örneğindeoldugu gibi , özeilikle biiy" §Bhir belediyelenmizin yatırımlall)'la , antma çamurlannın çevresel bir problemden doğal birkay na]a dönü§türülnıesine sahne olacaktır. Kaynaklar ı. TÜiK Çevre istatistikfen 2. Artlma Çamurlaunm YOnetimi· ÇMO i1mir Şubesi. 3. Biyolraltfarm Jlrazide Kullanılması- KHGM Ankara Araştlfma Ens. 4. UlusalArtima Çamwu Sempazyrmu 2005. •
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=