Pompa Verimliliğine Odaklanın Pompanın performans ve verim eğrisi, pornpanın hangi çalı§ma değerlerinde maksimum performans ile çalıştı~ı nı gösterir. Pompa performans eğrisi ve güç eğrisine baktığınızda, hidrolik çıktı ile ele ri kgücü girdisi arasındaki ilişkinin performans eğrisinin faklı noktalarında nasıl değişti~i görülebilir. Normal çalışma koşullarında pompalann ideal olarak eğri üzerindeki en yüksek verimlilik noktasına mümkün olduğu kadar yakın çalıştır ı lmas ı gerekmektedir. Örneğin. pompa çı ış vanası kısık dururnda çalıştırılırsa verimlilik hızla düşecektir. Ancak çok sayıda i§letmeci büyüme beklentisi içerisinde olduğu için hesaplamalarında geniş emniyet maıjlanna ve motor gücü rezervlerine izin verme eğilimi göstermekle ıe en sonunda kurulan pompalar gere~inden büyük seçilmekle ve gerekli giiç değerlerini tasarıma göre çok fazla aşına ktadır. Bu durum -ucuz" elektrik bu lunarı günlerde pratikte kabul edi l miştir ; ancak fiyatların yükseldiği ve şüphesiz yüksaimeye de devam edeceğı ıgünlerde, onuyu eskiden olduğu gibi ele almak operatörterin maddi sıkıntıya doğru g~mesi anlamına gelmektedir <çevresel sorunları hiç düşünınesek bile). Kuyu pornpası ölçümleri, verimsiz çalışan pompalann yenisiyle değiştirildiğinde enerji tasarrufu yoluyla kendi maliyetini çı karması nın ne kadar zaman alacağını gös ermektedir. Değerli 142 Tesisat Dergisi Sayı 147- ~art 2008 ve eski bir pompa. hala güvenli bir şekilde çalışıyor olabilir ancak üç yıldan daha kısa sürecek bir geri ödeme süresiamaca ulaşmayı sağlayacaktır. Bu maliyet. eski pompanın sökülüp yenisinin kurulması maliyetini de içermektedir. Bir pompanın verimliliğini hesaplamak için esas olarak üç emel parame re gere lidir: Basma yüksekliği. apasite ve pompanın çektiği elektri sel güç. Bunlar zamanla orijinal dizayn ıerilerine göre çok fa~lılık gösterebilmektedir. Kuyu pompası. ölçüm uzmanları me ıcut de~erleri hesaplayacak ve hatanın kaynağını araştıracaktır. Pasianmadan kaynaklanan kesiti daralmış borular veya ullanılan ölçiim araçlarını e kileyen aşınma bunlara örnek olarak verilebilir. Uzmanlar spesifik ölçüm sonuçlarına dayanarak kuyunun içeriye akış mesafesi görünürde sabit olan miktarları gösterebilmekte ve yüzey suyu tablosu zaman içinde önemli ölçüde değişebilmektedir. Örneğin; çakıl filtresi ta .ımı veya katmanının delikleri lı :anabilrnekte ıe sonuç olarak kuyudaki su seviyesinde e dolayısıyla gere i basma yiikse fiği değerinde fark edilmeyen ancak kalıcı deği~i liklere yol açabilmet.tedlr. Oıta ıe uzun vadede "doğal" yüzey suyu tablosu sadece et.lenen fırtına suyu ve eksilen su miktarlarına değil aynı zamanda toprağın kullanım ~eklindeki bir değ~lklik gibi fa , örlerden kaynaklanan büyük boyutlu sızdırmaz yüzey alanlar ı na da bağ l ıdır. Yüzey suyu tablosunun azalması ya da eksilmesi. günlük çalı~ma rutinlannde fark edilemeyecek kadar yava§ Ilerleyen bir siireçtir ve bu siireçler aynı zamanda pompa basma yüksekliğin i de etkilemektedir. Teste Tabi Tutulan Eski Pompalar lWK (Techmsche Werke Kaiserslautern) su işlerinde i telmik müdürler,toplam 15 kuyu ve bir kaynaktan sorumludur. Değerli. yumuşak ham suyu yüzeye pornpalamak için derinkuyu dalgıç pompalan kullanmakta ve daha sonra bunları toplam 20.000 tedarik noktasına bağlı olan özel ve ticari müşteriler için yaklaşık 7.500.000 m1 içme ve uIlanma suyu olarak i§lemektedirler. Geçmi§te pompalar sadece kullanıma uygun olmamaya başladı~ı zaman yenisiyle deği§ti r ili rdi. Kuyular örnek olacak bir şekilde özen gösteritip bakımları yapıldı~ı takdirde yüksek kaliteli pompa setlerinin bazılarının hizmet ömrii yirmi-otuz yıla çıkabilmektedir. Teknik müdür Hilrnar Württemberger, "es i malzemelerin" hepsinin önümüzdeki on yıl içerisinde değişeceğini belirtmektedir. Vürtteınberger. bir süre enerji maliyeti alanındaki gelişmeleri izlediği için yapılacak yatırımlarla ilgili olarak daima ıızıın 1/adede doğru :ararları alma niyetindedir. "Ölçümleri yaptınnak için mükemmel bir zaman. Kendi adımıza çok az mas rafa girere ve üretim sürecim izi kesintiye u~ratmadan sonuçlara kısa sürede ula~biliyoruz". Württemberger'e göre, bu hizmeti sağlayan şirket Frankenihal tabanlı pompa uzmanı KSB ilk olarak şunu onaylamıştır: "En ba- §ından beri bildiğimiz ~ey pompalarımızla her zaman en üst 'lerimlilik seviyesinde çalışamayacağımız olmuştur. Bu bilgi bize doğru hesaplarnaları yapma ve do~ru poınpaları indirıne gibi sonraki adımları atma için bir temel oluşturmu~tur". Ölçümler, Karşılaştırmalar ve Araştırma Herald Boldt. KSB'niıı TKW'degerçekleştirdiği kuyu pompa ölçumleri örneğini kullanarak detayları açıklamı~tır. "Dokuz adet kuyudan gelen ham su bir toplama taniuna beslenir. Su seviyesi 1Ila 2 m arasında değl§me tedir. Toplama tankına giden transfer borusu 400 mm çapındadır. Dolayısıyla tank içerisinde i basınç kararlı bir miktardır ve 9 uyuya döşenen pompalann çalışması talebe dayalıdır. Bunlar ölçülen parametrelerin emelini oluşturan olgulardır.,. Boldt, ölçiilece; iiç parametre olan kapasrte, basma yüksekliği egüç tüketimi söz konusu olduğu sürece ölçüınierin hatalı olabileceğini ve hatalardan nasıl ~.açınılabile~iniaçıklamaktadır. ''Çarklı akım ölçerler daima biraz alda ıcıdır. Uzun sure çah§tırıldıktan sonra doğrulukları bozulmaya başlayıp yaklaşık 10-15 yıl sonra yüzde 100 bozulmaktad ı rlar ·. Boldth, kapasiteyi olduğunun iki katı kadar
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=