Tesisat Dergisi 146. Sayı (Şubat 2008)

(/) ~ (/) o o ~ ~ o a.. Desalinasyon Pazarı ve Gr ndfos'un Çözümleri Globalısınma senaryolannın yazıldığı bu günlerde, su kaynaklarının kı lıgı ba~ rol oyuncusu olmıJ§tu r. Bu kapsamda endiistrinin ileri gelen ovuncııları, üniversiteler ıe çeşitli kurulu§lar, alternat~ su kaynaklan üzerinde çalışmaktadırlar. Bu noktadan çıkış ile gelecekte i en önemli içme suyu kaynağının denizler olacağı öngörülmektedir. Yapılan pazar araştırmaları , defliz suyundan Içme suyu eldesi olara bilinen desalinasyon pazarının 2006 yılında 39.9 milyon ın1/gün olduğunu ve bu pazarın 2010 yılı itibariyle 64.3 milyon m1/güne, 2015 yılında ise 97.5 milyon m1/güne ula~acağını göstermektedir. Rakamlar pazarın önümüzdeki beş yıl içerisinde yüzde 61, on yıl içerisinde ise yiizde 140 oranında büyüyeceğine işaret etmektedir. Diğer bir anlatım lle, kurultı kapasitedeki artı§ yıllık bazda yüzde 9olarak gerçekleşirt.en, yeni yatırımlardaki artışın da yüzde 13 seviyesinde olacağl tahmin edilme edir. Bahsi geçen yatırımların büyüklüğünü daha net analiz edebilmek Için §tı söylenebilir: 2010 yılı sonuna kadar pazarda yaklaşık olarak 25 milya rUSD ve 20 5 yılı sonuna kada ı ise 56.4 milyar USD yatınm yapılacaktır. Araştırınalar bu ya nmın yarısından fazlasınırı özel sektör tarafından gerçe l~tirileceğini göstermelitedir. Diğerta rafta n. desalinasyon i§lemi son derece yükse teknoloji gerektirdiğinden yatırımların uluslararası çok ortaklı konsorsiyumlar tarafından yapılacağı tahmin edilmektedir. Kapasite artışına paralel işletme masrafları da 2006 yılında 6.5milyar USD. 2010 yılında 9.9milyar USD ve 2015yılında ise 14.8milyar USD'ye çıkacaktır. Günümüzden 40 yıl önce ı m1 suyu desali· nasyon tekniği ile üretmek 10 USD civarında iken bugün gelişen te noloji, bu değeri 0.47 USD mertebesine kadar düşürınüştür. Balısi geçen birim maliyetteki en önemli parametre 138 Tesisat Dergisi Sayı 146- Şuba 2008 enerji maliyetidir ki. bu değer toplam işletme maliyetinin yarısından fazlasıdır. Bu kapsamda bu ekrıolojinin merkezine oturmuş olan yüksek basınç pompalarının verimliliği ve enerji geri kazanımı son derece Öflemlldir. Gruııdfos , 2004 yılından sonra yüksek teJinoloji ürünü BMEX ve BMET sistemleri ile pazarda önemli bir oyuncu olmuştur. B1lEX sistemleri membranlardaki su akt§ını ve dizayn basıncın ı sağlayan bir BME pompa. membranın atık su kısmındaki QxH kadarlık enerjiyi membrana besleme suyuna geıi aklaram X-changer (basınç d~~tiricO ve X-chaııger'daki basınç kaybını telafi eden frekans korıvertöılü bir B~ booster poınpa içermektedir. Basılan sıvı ile temas halindeki bütün parçalar denizsuyuikuyu sııvu gibi koroziv ve düşük vizkoziteli akı§ ianlara kar§ı dirençli pasalanmaz çell , poliıner ve seramikten yapılmıştır. Öınek olarakBME ve BMhp pompa imalatında sıvı ile temas eden kısımlar 904l ve dublex malzeme kullanılmış r. BMEX sistemi, az bakım gerektirecek §ekilde yıllar boyu sürecek sorunsuz ve düşük işletme maliyetli bir ömür sunar. BMEX sistemi yer kaplamayan dizaynıyla. sistem ima latçıianna küçük yerlerde daha fazla sistem kurma olanağını venr. BMEX sistemlerinde m3 iirün suyu başına sarfedilen enerji miktan 2.3 -3 kWh arasında deği mektedir. Bıı degeı sadece bi ı yüksek basınç pompası ile çalışan RO sistemlerindeki enerji sarfiyatına göre oldukça dü§üktür. BMET sistemlerinin BMEX sistemlerinden temel farkı BMhp booster pompa ''e basın~ deği~tinci yerine ham deniz suyunu .onsantre sıı basınıcını kullanarak ön basınçlandırmaya tabi tutan bir peltoo türbin sisteminin bulunınasıdır. Pe~on türbin BMhp veya BME pompadaki gibi 904L ve SAF2205 dublex kalite malzemeden Imal edilmiştir. BMET sistemlerinde rn3 iirün sııyıı ba§ınıı sarfedilen enerji miktarı 4-4,5 kWh tiı. Bu değeı BMEX s isteınierine nazaran yükse olsa da enerji geri ~.azanıın yapılınayan sistemlere göre enerji sarfiyatı açısından büyük a antai slJlmaktadır. Grundfos, SS316 ve dublex döküm malzemeden üre ·lan uçtan emişii Nt<J NB, 904L ka e dalgıç pompaları ve en önemlisi bu alandaki bilgi buikimi ile deniz suyu arıbın pazarının önemli oyuncularından biri. ..

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=