Tesisat Dergisi 142. Sayı (Ekim 2007)

SEKTÖRELFORUM tehlikenin kutuplar olduğunu belirtmi~tir. Çünkü kutuplar daha hızlı ısınmoktodırlor. Bilimsel açındon yoklo~ocok olursak, Albedo denilen bir olay vardır. Buna göre buzların dovronı~ biçimlerinde bir deği~me oluyor. Bu do uzun bir süreç isi nde, binlerce yıl içinde olması gereken oloyfonn, çok daha ani (örneğin ı 00 yıl) olabileceği ifade ediliyor. Hansen ve arkadaşlarının bahsettiği artı geri besleme mekanizması var. Gelen güneş ışınion olbedo etkisiyle büyük ölçüde geri yansıyorlar. Fizik kuralına bağlı olarak yaz aylannda insanların beyaz giymelerindaki temel de buradan geliyor. Buzların ısınması ve erimesiyle beraber, altından ya kahverengi toprak, kayalar ya da lacivert okyanus çıkıyor. Bunların da albedo etkisi çok düşük. Hatta okyonuslor tam tersine, ısıyı absarbe ediyor. Bu do buzlarda çok ani dovronı~ deği~ikliklerine ve büyük buz kitlelerini tutan payandaların çözünmasine neden oluyor. Burada birinci olarak; özellikle Antartike gibi kttalordo çok büyük buz kütlelerinin, payondaların çözünüp okyanuslaro karışmasından olu§acok bir tehlike mevcut. ikinci olarak; uzaydan bazı büyük buz kütlelerinde havuzcukIann oluştuğu gözlemlenmiş, sonradan ise bu havuzcukların çağlayanlar gibi buzun tabanına kadar indiği, burada do buzun tabanını koyganlaştırorok, denizlere kayma sürecini hızlandırdığı görülmüştür. Tabii Kuzey Buz Denizi'nde görülen bu 22 "C'Iik rekor ısınmayle eriyen buzlann, bardağın içinde eriyen buz gibi deniz seviyelerini artırmayacağını biliyoruz. Fakat Grönland'da durum böyle değil, çünkü orada odanın üzerinde buz kütlesi var. ikincisi; özellikle Güney Kutbu'nun batı kesimindeki çok büyük buz örtüle28 Teslsat Dergls Sayı 142- Ekim 2007 rinindenize koymosının, birkaçyüzyıl içinde 5-7 metre yükselm el ere yol oçobileceği konu~ulmaktodır. 5-7 metrelik bir deniz seviyesi yükselmesi, dünyadaki bütün ülkeleri etkilemektedir. Tehlike sadece evleri denizierin basmasından ibaret değil; burada çok önemli bir ~ey daha var: Buzulların erimesiyle birlikte, Tibet Plotosu gibi, dünya nüfusunun çok büyük bir ktsmının, Çin, Hindistan, Bangladeş gibi ülkelerin hopsinin beslendiği, nchirierin kaynaklarının bulunduğu yer do tehlikeye girmektc::ıdir. Klimanjaro'daki buzullann 2015 yılına kadar tamamen erimesi bekleniyor. Bunların tümü, açlık, iklim mülteciliği gibi sorunları beraberinde getirecektir. Küresel ısınma ile ilgili yapılacak ~eyler ve alınocak önlemlere göz otocak olursak, çok büyük çelişkilerle yaşadığımızı göreceksiniz. Kuzey Buz Denizi, tarihinin en buzsuz dönemini y~ıyor. Tüm bunlar yo~onırken; ABD, Kanada, Danimarka, Rusya ve Norveç, Kuzey Kutbu'nda kara altına, yani yer altı zenginliklerine hücum ediyorlar. Bu gidişle dünya tek kutuplu bir hale gelecektir, çünkü Kuzey Kutbu hızla erimektedir. Doğal kaynaklann yaklaşık yüzde 25'i maalesef Kuzey Kutbu'nda bulunuyor. Kanada gibi çc::ıvroci yaklaşımlanyle ünlü bir ülke bile askeri tatbikatlara başlamış durumda. Hal böyleyken ortada çok farldı çıkar çatışmaları mevcut. insanlar kar yağmayon bir kış yaşamaya başlayınca, gerçekten endişelenmeye başladılar. Akdeniz Bölgesi'nin küresel ısınmadan çok fo~a etkileneceği belirtilmektedir. Özellikle önemli bir ora~tırmonın sonucuna göre, Türkiye'de öldürücü sıcakların yaşandığı gün sayısının, 100 yılın sonuno doğru 62 güne ul~ocağı ifade edilmektedir. Bitki ve hayvanlar kuzeye doğru hareket etmeye, kaymaya ba~ladı l ar. Fakat ülkeler sınırlara yapacaklan 8 metrelik duvartarla önlem almaya başlam ı~ durumdalar. Yani hayvanların kaçacağı bir yer kalmamış durumda. Kutup ayılan ekolojik sistem dengesi açısından güzel bir semboldür. Kutup ayıları aviarının bir bölümünü yiyip, kalan kısmını diğer hayvaniara bırakmaktadırlar. Kutup ayılannın nosli hızla tükenmeye doğru gitmc::ıktc::ıdir. James E. Hansen, gençlerin artık yeni kömürle çalışan santral yapıl ­ maması için kendilerini sokağa döloneleri gerektiğini önemle ortaya koymuştur. Geri dönülmez bir noktaya gelmemize sadece ı O yıl gibi kısa bir süre kal mı~tır. Doğayla pazarlık yapmak mümkün olmayacoğına göre, bu konuda üstümüze dü~en görevleri yapmalıyız. 8 Aralık tarihinde, küresel iklim deği~ikliği tehdidine kar~ı insanlığın bundan sonra ne yapacağını konuşmak üzere, Birleşmiş Milletler'in IPCC Kurulu§U Sali'de bir toplantı düzenleyecek. Buna paralel olarak, dünyanın bütün önemli şehirlerinde olduğu gibi, istanbul'da da etkinlikler gerçekleştirilc::ıcek . Herkesi bu etkiniiidere davet ediyoruz. Kaybedecek zamanımız yok. Karbon miktarını 2 °C'nin altında ve maksimum 450 parçacıkto tutmamız gerekiyor. Şuan bu miktar 383 ve bu her yı l 2 parça artıyor. Birleşmiş Milletler, son olarak 16 alanda alarm vermiş durumda. Bunlardan sadece biri doğal afet, geri kolanları ise küresel ısınma etkileridir. Bir an önce harekete geçmemiz gerekiyor. Vaz,t/1111 demmınt 232. sa_ıj(u/an itibaren takip edehilirsiniı~ .. Illi.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=