UYGULAMA Glınc~1 n korunrna Yapay aydınlatma Glln ışıöından ___...,. yarartanma Biııe k:ıtıuğu oonaıısı ısııma lkıimlefld me Yararlanma profili binalar, yapı ve teknik ortak yaşamıyla ortaya çıkarlar. Bunlar, binoyı enerji ve teknik tosanmıyla entegre hale getirirler. Münferit yapı parçalan, örneğin; tavan elementler ri, sayısız görevler üstlenirler. Bunlar ısıtma ve soğutma için kullanılabilen yüksek ısı kapasiteli termik depolama kitleleridir. Transparan cephe yüzeyleri, spesifik özellikleriyle, ısıtmo ve soğutma ihtiyacına, elektriksd enerji tüketimine, yapay aydınlotmaya doğrudon etki eder. Modem gün~ten korunma sistemleri, güne~ ı~ımasını yaz oylarında azaltır ve gün ışığındon yororlanılmasındo, ışığı yönetmekte, önemli görevler üstlenir. Fakat (daha basit) örnekler, gereçler üstü entegral yaklaşımlarla getirilen çözümlerin, mükemmel plan sonuçlanno uloşıldığını göstermektedir. Binadaki enerji ihtiyacını hesaplayebiirnek için, sistemlerin deği~kenli etkileri ve birbirleriyle olon ilişkileri, toplam hesabın içinde dikkate alınmalıdır. Bunun için gerekli bositleştirme, birbirine uygun parametrelerle zonlorın kurulmasıdır. Binonın toplam hesaplomasının yapılobilmesi için, bina içindeki münferit zonlonn hesapfonması gerekir. 188 Tesisa Dergisi Sayı 14 t • EylUl 2007 DIN V 18599 [2] normuyle ilk kez du. El ile hatosız uygulama, gerçek in~aat gövdesinin bütünlük içinde değerlendirilmesi, bina kullanım şekliyle ve tesis teknikleri dikkate alarak, kompleks simülasyon programlan kullanmadon yapılobilmiştir. DI V 18 599 normunda yeni olon soğutma, aydınlatma ve mekan havalandırma tekniği, ene~ileri, dikkate olarak (ısıtmodoki termodinamik hazırlık kodamalerin dışında) toplam enerji hesaplanmasındo yer alır. DIN V 18599 normu, hesap olgoritmolon sayesinde, tüm binanın enerji hesobı her zonu kopsar. ihtiyaç duyulan tüm enerjilerin hesobı çıkartılarak ve enerji taşıyıcılan aynlarak, daha planlama safhasında binanın sonraki enerji ihtiyacı güvanilir şekilde saptanabilir. Proje uzmanıno bu şekilde çeşitli enerjileri ve teknik losarım la n değerlendirme şansı tonınır ve kat"§t· !aştırma olonağı verilir. Daha projelendirme safholonndo, her seçenek hızJı olarak yıllık enerji giderleri bilgilcriyle karşıloştırobilir. Enerji ihtiyacının yanı sıra, başka kriterler de kat"§ı l~tırmo için ya da karar dayanağı için kullanılabilir. Örneğin; t Primer (birinci!) enerji tüketimi, t C02-dı~orıya atması/tasarrufu, t Enerji sistemlerin arnortize edilmesi, t Enerji kaynaklarındaki fiyat artışının hassas analizi. Araç için Araç DIN V 18599' do her bir porçayla yoğun uğr~ılor, parça bölümlerinin ne kadar kapsamlı ve detayl ı ele alındığını, ineelendiğini (incelenmesi gerektiğini) gösterir. Münferit hesaplamaların ve toplam hesabın oluşturulması, çok komplekstir. Yani "yürüyerek" bu yol gidilseydi, muazzam zaman harcanm ış olurdışı olacak, kanıtlanması, ekonomikfiği ve optimum hesoplamoları ilgili yazılımlar olmaksızın ekonomik yaklaşım, imkansız olacoktt. ilk hosoplomo yardımı olarak •DI N V 18599 Excel Tool" (3J kullanıma sunulmuştur. Bu uygulama Federal hükümetin resmi bir mercii olan imar Müdürlüğünce verilen görev üzerina Fraunhofer Enstitüsü Yapı Fiziği Bölümü için progromlonmıştır. Kullanıcı ekranı çok komplekstir; öyle ki, kullanım öncesi DIN V 18 599 ile yakındon ilgilenilmiş olması gerekmektedir. Erbert- mühendisleri çerçevesinde görevlendirilen diploma çalışmasında "Ol V 1 8599 entegre edilmiş planlama prosesleri için bir araç olması" [1] Excel Tool ile iyice test edilmiştir. Denemeler sırasında özellikle de pratik uygulamalar, ilave yüzey deği§ikl ikleri ve etkileri daha yakındon oroştınlmıştır. Elde edilen sonucşlar, Excel Tool'un hesaplama gereci olarak kompleks planlama prosesleri için elverişli olmadığını göstermiştir. Önemli problemlerden biri, devam eden proje proseslerindeki mimari değişikl iklerdedir: Her enerji akışının hesob4, karşılıklı etkil~im nedeniyle komşu zonlora bağlı olduğundan, tüm zonlorın yüzeylerinin kapsamlı şekilde tespit edilmesi gerekir. Birbirine komşu olan yapı alonlon, her ikizono işlenmiş olmolı ve belirlenmelidir. Eğer, örneğin belirli bir zonun alanı deği~iyorso bu bir çok değişikliğe yol açar. Buna örnek olarak bir binada cam duvarı koydırılan toplantı salonunun büyütülmesi yoluno gidilmi§lir (Şekil2) . Mimari deği§iklikleri benzar şekiliere gelinnek için aşağıdaki değişiklikler Excel Tool ilc yapılmak zorunda kalınmıştır. ll l
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=