üretimi ve kullanımı sırasında harcanı rken, eğer ulaştırmoda inşaat sektörünün enerji tüketimi arasına alınırsa, bu oran % 75'1ere kadar çıkmaktadır (2). Avrupa Birliği'nde binalardaki nerji tüketimi, toplam enerji tüketiminin yaklaşık % 3040'ını kapsamaktadır ve atmosfere salınan CO,'nin de yaklaşık% 4045'inin karşılığıdır (3). Türkiye'de bina sektörü, sanayi sektöründen sonra toplam enerji kullanımı içinde en büyük tüketim grubunu oluşturmaktadır ve binalarda tüketilen enerjinin de yaklaşık % 80'i ısıtma amacıyla kullanılmaktadır. Türkiye'de de hızla artan koEnerji etkin tasarım, binanın enerji korunumuna önem verilmesi, iklim verilerinden yararlanarak, doğal girdilerin ve pasif denetim olanaklannın iyi değerlendirilmesidir. Bina tipi ve çevre verilerine en uygun pasif ısıtma, soğutma, havalandırma, doğal aydınlatma tekniklerini uygulamak ve pasif denetim mekanizmalarını tasariayarak enerji kullanan aktif sistemlerin müdahalesini geciktirmeye çalışmak olarak özetlenebilir (4). Kullanıcıların iç mekôn konfor koşullarını oluşturmada, standartlan ve kaliteyi düşürmeden minimum enerji tüketimi hedefleyen binalar, nut talebi karşı ında yerel yönetim- enerji etkinliği ve yenilenebilir koyler yetersiz. kalmakta ve bu yüzden binalar ısı l konfor ve enerji korunumu bakımından yeter iz olarak inşa edilmektedir. Halbuki enerji tasarrufu bağlamında, pek çok binada tasarım aşamasında herhangi bir ek harcama gerekmeden alınabilecek küçük önlemlerle (ısıtma gereksinimlerini hafifletmek için ısı kayıplarını azaltıp, güneş kazançlarını pasif ve aktif onlamda değerlendirme; serinIetmeyi sağlamak için gölgelerne sağlama, güne~ kontrolü ve rüzgôrı değerlendirme, yönlenme, pencerelerin boyutu ve yerleştiriliş biçimi vs. gibi) enerji kullan ımında önemli kazançlar sağlanabilmekt dir. Bu bağlamda ısı korunumunun dikkate alındığı, güneş enerjisinden pasif sistemler aracılığı ile yararlanıldığı v fosil nerji kaynakları tüketiminin en az seviyeye i ndirildi ği enerji etkin bina tasarımları ve enerji etkin cephe tasarımları giderek önem kazanmaktadır. 168 Tesisat Dargısl sayı 141 - Eytoı 2007 naklardan yararfonmaya yönelik olarak tosorlonmoktodırlor. Yöresel iklimsel özellikler dikkate alınarak özellikle güneşten pasif anlamda ısı kaynağı sağlayon sistemlerin kullanılması, bu sistemlerin yetersiz kalması durumunda destek olarak aktif sistemlerin devreye girmesiyle gerçekleştirilecek enerji etkin tasarım ve yapı m, 'bina gergak maliyeti'ni minimize etme olanağı sağlamaktadır. Artık günümüzde, bina ve kabuk tasarımı, geliştirilen akıllı malzemeler, güneşten pasif onlamda ısı kazancı sağlayon istemler, güneş enerjisinden elektrik enerjisi üreten fotovollaikler gibi olanaklardan yorarlanorak ilerlemekte ve değişen iklim şartlarına karşı minimum nerji kullanan, doğal hovolandırılon, güneş kontrolünün yapılabildiği ve mekanik sistemi rin kullanımının azaldığı konforlu ortamları kullanıcılarına sağlamaktadır. Bina tasarımında gerçekleşen bu gelişmeler sonucunda 'enerji etkin bina kabuğu' tasarımı da giderek önem kazanmaktadır. Yapılan bu çalışmada, mimarlık ürünleri olarak binaların yaşamın ona çekirdeği olarak kabul edilen ve dünyanın temel problemlerinden biri olan enerji tüketimindeki rolü ortaya konarak, mimari tasarım ve uygulamalardaki tasarım kararları ve tercihlerle bu probleme çözüm olabilecek tasarım yöntemleri ve ilkeleri saptanmaya çalışılmış, cephe uygulomalan örnekleri üzerinden enerji etkin cephe tasarımlarının işlevsel, kavramsal ve teknik olarak daha iyi anlaşılmasını sağlamak amaçlanmıştır. Bu bildiri 15.01 .2007'de KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü bünyesinde yüksek lisans tezi olarak hazırlanan "Ekolojik ve Sürdürülebilir Mimarlık Bağlamında Enerji Etkin Çift Kabuklu Bina Cephe Tasarımlarının Günümüz Mimarisindeki Yeri ve Performansı Üzerine Analiz Çalışması" başlıklı çalışma garçevesinde ele alınmıştır. Ekolojik ve sürdürülebilir mimari tasarım, enerji etkin tasarım yaklaşımı, mimari tasanm ve uygulamalarında kullanılabilecek aktif ve pasif güneş enerji sistemleri söz konusu tez çalışmasında daha detaylı bir şekilde anlatılmış, enerji etkin cephe tasarımlarının yöntem ve teknikleri saptanarak, bundan sonraki çalışmalara ve uygulamalara temel kaynak oluşturmak amacıyla net bir şekilde ortaya konmuştur. Tez kapsamında enerji etkin cephe tasanmı yaklaşımı ile inşa edilmiş olan 34 bina örneği incelenmiş ve eno~i etkin cephe konstrüksiyonlarının özelliklerini saptamak amacıyla lll
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=