sat mühendisleri dışında yangın, enerji, çevre, ekoloji, doğalgaz, hastane teknolojisi, mutfak, çamaşırhane, otomasyon mühendislik hizmetleri doğmuş; teknik alanlarda üretime makina mühendisleri dışında mimarlar, ekonomistler, diğer disiplindeki mühendisler katılmış ve başarılı olmuşlardır. Dolayısıyla hizmet bir ekip üretimine dönüşmüş, bireysel ve küçük grupların yetki ve görevlerini aşmıştır. Artık sektörü yapı teknolojisi mühendisliği olarak tanımlamak hizmetlerde, teknik sorumluluk ve yapabilirlik sigortası aramak gereklidir. 57 yıla yayılan sektörel gelişimde ileri ülkelerin etkisi çok büyüktür. Gerek hizmet gerekse üretimde görülen bu değişimde, batıdan bilgi transferi ve know-how aktarımları görülür. Özellikle ortak pazar girişimimiz ile Avrupa ürünlerinin ülkemizde kolayca temini üretimimize çeki düzen vermiş, ister istemez sanayimiz batı ürünleri düzeyine erişmeye zorlanmıştır. Kimi patent alınarak yapılan üretimlerde imalatların çoğunluğu taklit i molotlo gelişmiş, belirli bir kaliteye erişmiştir. Bilgi transferi hizmet sektöründe daha kolay sağlanmış, otel, hastane ve özel yapılarda uzman tesisat mühendisleri ortaya çıkmıştır. Özellikle yurt dışı taahhüt hizmetleri sektörde benzer iş deneyimine haiz çok miktarda tesisat mühendisinin yetişmesine neden olmuştur. Üniversitelerimizde uzmanlığa yönelik temel eğitim eksik sayılır. Bütün üniversitelerimizin tesisat mühendisliğine yönelik makina mühendisliği eğitimi termodinamik, heat-transfer ve hidrolik eğitimi sınırlarında kalmış, multidisipline bir eğitimle yapı teknolojisi eğitimi yapılamamıştır. Bu nedenle mesleki eğitim, meslek içi eğitim kursları, seminerlerle sınırlanmış veya firmaların ihtisasa yönelik hizmetleri kendi eğitimleri ile gelişmiştir. Ayrıca ülkemizde tesisat mühendisliği, kişinin kendi tercihi, denetim ve deneyimleri ile gelişmektedir. Ara eleman eğitimi ise yok sayılır. Hizmette başarı çoğu kezdeneyime dayanır. Dolayısıyla sektörde sıhhi tesisatçı, ısıtmocı, soğutmacı, konolcı, borulomo uzmanları çok az olup, teknik ressamlar parmakla gösterilecek kadar azdır. Ülkemizin ısıtmada doğalgaza dönüşü bir çok meslektaşımızın doğolgaz hizmetleriyle ilgilenmesini sağlamış, Ankara'nın doğolgoza dönüşümü ile 350 adedi aşkın doğalgaz mühendislik ku� ruluşu ortaya çıkmıştır. Bugün bu hizmet, büyükşehirlerde duraklayıp doğalgozo dönüşü boşlayan illerde gelişmektedir. Ancak bir gaz mühendislik sektörünün gündeme geldiği söylenemez. Sıhhi tesisat hizmetleri ülkemizde en basit görülen hizmet olup, buna karşın hiç gelişmemiş, önem verilmemiş bir sektör sayılır. Su şartlandırma, depolama, basınçlandırma ve sıcak su üretimi, dağıtım ve borulama sistemleri alışılagelmiş usul ve yöntemlerle gelişmiş, ancak batı ülkelerinde aranılan nitelik ve düzeye gelememiştir. İthal malı güçlü ürünler karşısında direnen, yerli imalatçıların başarıları yeni yeni standart ve belgelerle kanıtlanmak zorundadır. Viessmann ve Buderus karşısında Selnikel ve Erensan, KSB, Wilo ve Grundfos karşısında Mas Pompa ve Standart Pompa, klima santralları, fon coil imalatları, menfez kanal ve özellikle de yalıtım sektöründe yerli üretim sektöre! gelişime örnek gelişim sayılır. 1950 - 1960 Dönemi t Bu yıllarda apartman kalorifer tesisatlarında ısınma sorunu yaşanmış, sirkülasyon sistemi nedeniyle ısıtıcılarda hava problemi ile karşılaşılmıştır. t Kömür ile çalışan kazanlarda yonma sorunu ile karşılaşılmış; stoker, ön yanmalı ocak, hareketli ızgara gibi çözümler, baca problemleri, hava GÖRÜNÜM kirliliği yapıda tesisat problemleri yaşatmıştır. t İşletmelerde kesikli ve sürekli çalıştırma, sistemlerde reglaj, monuel kumanda uygulamaları başarılı olmamıştır. t lsıtıcı, ısıtma apareyleri, havalandırma santralları, ısıtıcı, soğutucu batarya, filtre sistemlerinde başarılı sayılmayız. 1960 - 1980 Dönemi t Yakıt (katı-sıvı) sorunları yaşanmış verimlilik artış çabalarına girilmiş, kapalı spor salonu, hava meydanı terminal binaları, iş merkezleri, hastane yapılarının tasarım, uygulama, işletmeye alma hizmetlerinde büyük gelişim ve değişimler görülmüştür. t Klima ve havalandırma konsepti gündeme gelmiştir. t Soğutma ve iklimlendirme hizmetleri başlamıştır. t Özel sektör yatırımlara yönelmiş, teşvik imkanları artmıştır. t Yurt dışı Suudi Arabistan, Libya, Cezayir ülkelerine açılma imkanı doğmuştur. 1980 - 2000 Dönemi t Oteller nedeniyle HVAC sistemleri gelişmiştir. t Özel sektör yapıları gelişmiştir. t İstanbul'da yüksek yapı niteliğinde önemli yapılar yapı l m ı ştır. t Kongre merkezleri, konser salonları, terminal binaları, müze yapı ları yapılmaya başlanmıştır. t Hastane teknolojisi, temiz oda sistemleri gündeme gelmiştir. t BMS, bina otomasyon sistemlerine önem verilmiştir. XXI. Asır t HVAC sistemleri son teknoloji çerçevesinde ele alınmıştır. t Enerji verimliliği ve tasarrufu gündeme gelmiştir. t Çevre etkinlikleri dikkate alınmıştır. Tesisat Dergisi Sayı 140 -Ağustos 2007 19
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=